Гемотрансфузия — адам ағзасындағы биологиялық сұйықты немесе қанды донордан рецепиентке құюдың дербес, басқа жағдайы.
Тамырға эритроциттердi, лейкоциттерді, ақуыздарды жеткізу үшін қан препараттарын қолданып жүргізіледі (қиын жағдайларда - күре тамыр арқылы). Гемотрансфузия технологиясы дамымаған болған кезде қанды рецепиентке толықтай құятын еді. Технология дамыған кезде қанға тек қана оның компоненттерін құю мүмкіндігі пайда болды (мысалы: эритроциттер, лейкоциттер, плазма, тромбоциттер).
Адамның иммундық жауабына жауап беретін лейкоциттер трансфузияда көп қолданылмайды.
Гемотрансфузия қан жоғалтудан басқа қан аплазиясы, улану, инфекцияға шалдығу, күйiк кездерінде жүргізіледі.
Құю бірден немесе донордың қанын алдын ала ыдысқа құйып алып іске асырылады.
Тексерілмеген қанды құю кезінде донордың бойындағы небір ауру қоздырғаштары рецепиентке өтіп кетуі мүмкін. Сондықтан қан әрқашан текеруден өткізіледі.
Донор және қабылдаушының қаны ы факторларға сәйкес болуы керек:
Қан қанның группасының сәйкес келуi өте қатал қадағаланады. Сонымен қатар резус фактор да сәйкес келуі керек. Бірақ осыдан 30 жыл бұрын терiс резус-факторлы бiрiншi топты қан әмбебап қан деп есептелінген. Бұл пiкiр агглютиногеннің ашылып белгілі болуымен қате деп мойындалды.
Қазіргі кезде әмбебап қан жоқ болса да, қан алмастырушылар бар. Оны «көгiлдiр қан» деп атайды. Міндетті түрде қан тобы және резус-факторы ескеріледі.
Аутогемотрансфузия - адамның өз қанын өзіне қайта құю. Бұны доппинг ретінде санап, тиым салғанына қарамастан спортта пайдалану көп кездеседі. Осы арқылы бұлшық еттерге оттектiң жеткiзуiн жылдамдатып, ағзалардың өнiмдiлiгiн күшейтеді.
Монографиялар
Арнайы баспа өнімдері
Публицистика
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article Гемотрансфузия, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.