9. Maí: Dagsetning

maí er 129. dagur ársins (130. á hlaupári) samkvæmt gregoríska tímatalinu. 236 dagar eru eftir af árinu.

• 1087 - Líkamsleifar heilags Nikuláss voru fluttar til Barí.
• 1087 - Viktor 3. (Desiderius frá Montecassino) tók við embætti, ári eftir að hann var kjörinn páfi.
• 1092 - Dómkirkjan í Lincoln á Englandi var vígð.
• 1280 - Eiríkur Magnússon prestahatari varð konungur Noregs.
• 1457 - Karl Knútsson Bonde lánaði Danzigborg háa fjárhæð gegn veði. Lánið var ekki endurgreitt fyrr en 1704, þegar Karl 12. krafðist greiðslu.
• 1593 - Í bréfi til hirðstjóra frá konungi var ákvæði þess efnis að innsigli Íslands skyldi vera hausaður óflattur þorskur með konungskórónu.
• 1625 - Danir hófu þátttöku í Þrjátíu ára stríðinu þegar Kristján 4. réðist með her inn í Þýskaland.
• 1662 - Samuel Pepys ritaði í dagbók sína að hann hefði séð Punch og Judy-brúðuleikhús þennan dag leikið af ítölskum brúðumeistara, sem er elsta heimild um brúðuleikhús af þessu tagi í Englandi.
• 1671 - Thomas Blood reyndi að stela bresku krúnudjásnunum úr Lundúnaturni en náðist strax.
• 1768 - Rannveig Egilsdóttir lauk ljósmóðurprófi á Staðarfelli í Dölum. Hún var fyrsta menntaða ljósmóðirin á Íslandi.
• 1769 - Frakkar lögðu Korsíku undir sig.
• 1855 - Prentfrelsi var leitt í lög á Íslandi með tilskipun konungs.
• 1877 - Rúmenía fékk sjálfstæði frá Tyrkjaveldi.
• 1886 - Barnastúkan Æskan var stofnuð í Reykjavík.
• 1941 - Guðrún Á. Símonar, síðar óperusöngkona, kom fram í fyrsta skipti með hljómsveit Bjarna Böðvarssonar.
• 1945 - Sigurdagurinn í Evrópu: Ríki Austur-Evrópu halda upp á lok stríðsins þennan dag en ekki 8. maí vegna tímamismunar.
• 1946 - Viktor Emmanúel 3. konungur Ítalíu sagði af sér. Sonur hans, Úmbertó 2., tók við og ríkti í rúman mánuð.
• 1950 - Utanríkisráðherra Frakklands, Robert Schuman, sendi frá sér Schuman-yfirlýsinguna um sameiningu kola- og stálframleiðslu Frakklands og Þýskalands.
• 1957 - Björn Pálsson, sjúkraflugmaður, fór í frægðarflug til Scoresbysund á Grænlandi og sótti þangað tvær sængurkonur. Flugvélin var á skíðum.
• 1958 - Kvikmyndin Vertigo eftir Alfred Hitchcock var frumsýnd.
• 1964 - Verkamannasamband Íslands var stofnað.
• 1965 - Keflavíkurganga á vegum hernámsandstæðinga var gengin frá hliði herstöðvarinnar til Reykjavíkur.
• 1970 - Um 100.000 manns mótmæltu Víetnamstríðinu í Washington DC.
• 1974 - Rithöfundasamband Íslands var stofnað.
• 1974 - Sverrir Hermannsson flutti lengstu ræðu sem flutt hafði verið á Alþingi og talaði í rúmlega fimm klukkustundir.
• 1976 - Ulrike Meinhof fannst hengd í klefa sínum í Stuttgart-Stammheim.
• 1978 - Lík Aldo Moro, sem rænt hafði verið tveimur mánuðum fyrr, fannst sundurskotið í skottinu á bifreið sem lagt var miðja vegu milli skrifstofa kristilega demókrataflokksins og kommúnistaflokkins í Róm.
• 1978 - Samtökin '78 voru stofnuð.
• 1979 - Borgarastyrjöldin í El Salvador hófst.
• 1980 - Líberíska flutningaskipið Summit Venture rakst á brú yfir Tampaflóa. 35 létust þegar hluti af brúnni hrundi.
• 1982 - Hrafnhildur Valbjörnsdóttir og Guðmundur Sigurðsson sigruðu á fyrsta Íslandsmóti í vaxtarrækt, sem haldið var í Reykjavík.
• 1987 - Iljúsín Il-62-flugvél frá Polskie Linie Lotnicze LOT hrapaði í skógi í Póllandi. 183 létust.
• 1992 - Áætlunarflugi með Fokker F27-flugvélum lauk á Íslandi, en það hafði staðið í nærfellt 3 áratugi. Við tóku Fokker 50-flugvélar.
• 1992 - Linda Martin sigraði Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva 1992 fyrir Írland.
• 1992 - Rammasamningur Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar var tekinn upp á fundi Sameinuðu þjóðanna í New York-borg.
• 1993 - Juan Carlos Wasmosy varð fyrsti lýðræðislega kjörni forseti Paragvæ í 40 ár.
• 1997 - Hópur sjálfstæðissinna sem voru kallaðir Serenissimi hertóku um stutt skeið Klukkuturn heilags Markúsar í Feneyjum.
• 1998 - Dana International sigraði Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva 1998 með laginu „Diva“.

• 2002 - Sprengja sprakk í göngu til að fagna 57 árum frá lokum Síðari heimsstyrjaldar í Kaspijsk í Dagestan. 43 létust.
• 2010 - Skuldakreppan í Evrópu: Fjármálaráðherrar Evrópusambandsins stofnuðu Björgunarsjóð Evrópu.
• 2016 - Rodrigo Duterte var kjörinn forseti Filippseyja.
• 2017 - Donald Trump Bandaríkjaforseti rak James Comey, yfirmann FBI, vegna rannsóknar á tengslum Trumps við Rússa.
• 2018 - Kosningabandalagið Pakatan Harapan vann sögulegan sigur á Barisan Nasional í þingkosningum í Malasíu.
• 2020 – Átök brutust út meðal kínverskra og indverskra landamæravarða við Nathu La.

• 1490 - Mimar Sinan, tyrkneskur arkitekt (d. 1588).
• 1800 - John Brown, bandarískur þrælahaldsandstæðingur (d. 1859).
• 1807 - Carl Emil Bardenfleth, danskur stjórnmálamaður (d. 1857).
• 1831 - William Watson Goodwin, bandarískur fornfræðingur (d. 1912).
• 1874 - Howard Carter, breskur fornleifafræðingur (d. 1939).
• 1883 - Jose Ortega y Gasset, spænskur heimspekingur (d. 1955).
• 1921 - Sophie Scholl, þýsk andspyrnukona (d. 1943).
• 1923 - Stefán Jónsson, rithöfundur og alþingismaður (d. 1990).
• 1940 - James L. Brooks, bandarískur handritshöfundur.
• 1949 - Ibrahim Baré Maïnassara, forseti Níger (d. 1999).
• 1961 - Rannveig Rist, forstjóri Álversins í Straumsvík.
• 1973 - Sigurður Kári Kristjánsson, íslenskur stjórnmálamaður.
• 1974 - Nanna Kristín Magnúsdóttir, íslensk leikkona.
• 1975 - Chris Diamantopoulos, kanadískur leikari.
• 1976 - Sigríður Eyrún Friðriksdóttir, íslensk leikkona.
• 1990 - Fanndís Friðriksdóttir, íslensk knattspyrnukona.

• 1280 - Magnús lagabætir, Noregskonungur (f. 1238).
• 1315 - Húgó 5., hertogi af Búrgund (f. 1282).
• 1666 - Shah Jahan, Mógúlkeisari (f. 1592).
• 1707 - Dietrich Buxtehude, skánskt tónskáld (f. um 1637).
• 1723 - Guðmundur Bergmann Steinsson, skólameistari á Hólum (f. 1698).
• 1745 - Tomaso Antonio Vitali, ítalskt tónskáld (f. 1663).
• 1805 - Friedrich Schiller, þýskur rithöfundur (f. 1759).
• 1861 - Páll Melsteð, amtmaður á Íslandi (f. 1791).
• 1931 - P. Nielsen, danskur náttúrufræðingur (f. 1844).
• 1978 - Aldo Moro, ítalskur stjórnmálamaður (f. 1916).
• 1986 - Tenzing Norgay, nepalskur fjallgöngumaður (f. 1914).
• 1995 - Tage Ammendrup, íslenskur dagskrárgerðarmaður (f. 1927).
• 2012 - Alexander Fenton, skoskur þjóðfræðingur (f. 1929).
• 2023 - Anna Kolbrún Árnadóttir, íslensk þingkona (f. 1970).

 

Wiki Commons er með margmiðlunarefni sem tengist Category:9 May.