Բաթումի Բուսաբանական Այգի

 

19-րդ դարի սկզբին այն բաղկացած էր ինը ֆլորիստիկական բաժիններից՝ Անդրկովկասի խոնավ մերձարևադարձային, նորզելանդական, ավստրալիական, հիմալայան, արևելաասիական, հյուսիսամերիկյան, հարավամերիկյան, մեքսիկական և միջերկրական։ Բնական բույսերի հավաքածուն կազմում է ավելի քան հինգ հազար բուսատեսակ, այդ թվում մոտ երկու հազար տեսակ ծառեր և թփեր։ Բուսաբանական այգում գործում են հինգ գիտական բաժիններ՝ բուսական ներածություն, ծաղկաբուծություն և դեկորատիվ այգեգործություն, տրոպիկական բույսերի սելեկցիա, բույսերի բնախոսություն և բիոքիմիա։ Բաթումի բուսաբանական այգին ղեկավարում էր Վրաստանի Գիտությունների ակադեմիան, սակայն, սկսած 2006 թվականից այն դարձել է անկախ հիմնարկություն։

Բուսաբանական այգին ստեղծվել է աստիճանաբար և տարբեր նպատակներով։ 1881 թվականին ֆրանսիացի Դը Ալֆոն գեղեցիկ պարտեզ ունենալու համար ստեղծեց փոքրիկ էկզոտիկ այգի՝ Ներքին Պարտեզ, որտեղից սկսվում է Բուսաբանական այգին։ Ապա 1892 թվականին աշխարհագրագետ Պավել Տատարինովը Ներքին Պարտեզի հարևանությամբ ստեղծեց ևս մեկ պարտեզ, որը բուսաբանների շրջանում կոչվեց «Բուսաբանական» - դա ժամանակակից Վերին Պարտեզն է։ Այգու հիմնական մասը ստեղծել է հայտնի ռուս աշխարհագրագետ Պավել Կրասնովը` սպիտակգվարդիական գեներալի եղբայրը։ 1912-1914 թվականներին նրան հաջողվել է ձեռք բերել հողեր և գումար` բույսերի աճեցման ծավալուն աշխատանքներ սկսելու համար։ Բուսաբանական այգու հիմնական գաղափարը եղել է տարատեսակ բույսերի կլիմայավարժեցումը Աջարիայի կլիմային և հետագայում Աջարիայում այդ բույսերի բազմացման համար։ Հենց նա առաջինը սկսեց թեյի աճեցումը և ավստրալիական էվկալիպտների աճեցումը` կոլխիդական ճահիճների չորացման համար։

Այսօր Բաթումին համարվում է Վրաստանի տնտեսական և տուրիստական ամենամեծ ու կարևոր կենտրոնը։ Այն հայտնի է պատմական քաղաքի կենտրոնով և ժամանակակից տուրիստական համայնքի երկնաքերներով։