Динозаврсем

Dinosauria), ав.гр. δεινός — хăрушă, тискер, шиклентерекен тата σαῦρος — пысăк калта, калта) — çĕр çийĕнчи çурăм шăммиллĕ, мезозой эринчи — 160 миллион çул ытла, çÿлти триас тапхăрĕнчен пуçласа (225 млн çул патне кая) мел периода вĕçĕччен (66 млн çул каялла) Çĕр çинче хуçаланнă чĕрчунсен мăн ушкăнĕ, вĕсенчен нумайăшĕ историн геологи кĕске тапхăрĕнче, чĕрчунсем питĕ йышлăн вилсе тата чылай тĕрлĕ тĕслĕ ÿсентăрансем çухалса пĕтме пуçласан, вилсе пĕтнĕ.

Динозаврсен шăммисене планетан пур материкĕсенче те чавса тупнă. Халĕ палеонтологсем 500 ытла тĕрлĕ йăх тата 1000 ытла тĕрлĕ тĕс çинчен тĕпчесе çырса панă, вĕсене таз шăммисем тăрăх уçăмлăн кайăк тата калта евĕрлисен икĕ ушкăнне уйăраççĕ.

Ятне «динозавр» тесе 1842 çулта акăлчан биологĕ Ричард Оуэн панă.

Динозаврсем архозаврсен е «хуҫаланакан ҫӗлен-калтасен» ушкӑнне кӗреҫҫӗ. Ку ушкӑнах крокодилсем, кайӑкзаврсем тата вӗсен хурӑнташӗсем кӗреҫҫӗ.

Хӑйсен кӗлетки тытӑмӗпе динозаврсем сутанине кура калта сутаналлӑ тата кайӑк сутаналлӑ отрядсем ҫине пайланаҫҫӗ.

• Михайлов К. По гнездовьям динозавров // «Вокруг света», январь 2007, № 1 (2796), рубрика «Спираль времени».
• Катина Н. Вооружение эпохи динозавров // «Вокруг света», июль 2008, № 7 (2814), рубрика «Спираль времени».

• dinoweb — российский сайт о динозаврах и других вымерших рептилиях(акăлч.)
• dinopedia— русскоязычный сайт о динозаврах и ископаемых рептилиях. Тысячи иллюстраций и сотни таксонов(выр.)
• Российские динозавры — National Geographic Россия (№ 90, март 2011)