Гуржи мацІ (ქართული ენა ) — Гуржистаналъул расмияб мацІ, гуржиязул адабияталъулаб ва миллияб мацІ, гъорлъе уна Картвел мацІазде.
Гуржи мацІ | |
---|---|
Картули | |
ქართული | |
Абулеб куц | kʰartʰuli ɛna |
Регион | Хъизихъ |
КӀалъалел | 3,7 миллион (2014) |
Картвел мацӀал
| |
Цесеб форма | НекІсияб гуржи мацІ |
Диалектал |
|
| |
Официалаб статус | |
Официалаб мес | Халип:Флаг / Гуржистан |
Регулация гьаби | Cabinet of Georgia |
МацӀалъул кодал | |
ISO 639-1 | ka |
ISO 639-2 | geo (B) kat (T) |
ISO 639-3 | kat |
Glottolog | nucl1302 |
Linguasphere | 42-CAB-baa – bac |
Гуржи мацІалъ хІалтІизабула гуржи алипбаялъул аслуялда бугеб хъвай-хъвагІи, жиб фонетикияб принципалда рекъон бараб.
КІалъалезул къадар (1993 соналъ) — гІага-шагарго 4 млн чи жибго Гуржистаналда ва чанго нус азар чи цогидал пачалихъазда — аслияб къагІидаялъ, Россиялда, АЦШ-язда ва Туркиялда.
Хъвавул гуржи мацӀ цебетӀеялъул хронологиялда руго хадусел периодал :
Цо-цо гӀалимчӀагӀаз ахирисеб кӀиго период бикьуларо, щай абуни цӀияб периодалъул гуржи мацӀалъул батӀалъи буго, аслияб хӀалалъ, лексикаялда.
Гьанжесеб адабияталъулаб гуржи мацӀ цебетӀеялда кӀудияб роль хӀана Илья Чавчавадзеца, Акакий Церетелица, Яков Гогебашвилица, Важа Пшавелаца ва Галактион Табидзеца.
СССР-алъу заманалъ Гуржи ССР-алъул Конституциялда мухӀканго бихьизабун букӀана гуржи мацӀалъул пачалихъияб статус.
ЦӀунун хутӀун руго шуржи мацӀалда хъварал 10–12 аз. гьоркьохъел гӀасрабазул манускрипта.
Гуржи хъвай-хъвагІи баккун буго V гІасруялъул байбихьуда. Цересел гІасрабаздасаго хІалтІизарулел рукІана некІсияб гуржи хъвай-хъвагІи мргловани (асомтаврули); IX гІасруялдаса — нусхури (нусха-хуцури, хуцури; XI гІасруялдаса — мхедрули (мхедрули-хели, саэро) хатІ.
Гьанжесеб гуржи алипбаялда буго 33 хІарп, гьезул щибалъ кьола цо гьаракь: 5 рагьараб ва 28 рагьукъаб.
ХӀарп | ЦІар | Цифразулаб магІна | IPA | ISO 9984 | Романизация | Кириллицаялде данде кквей | Мхедрули (მხედრული) | Нусхури (ⴌⴓⴑⴞⴓⴐⴈ) | Асомтаврули (ႠႱႭႫႧႠႥႰႳႪႨ) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ა | ანი | 1 | a | A a | A a | А а | |||
ბ | ბანი | 2 | b | B b | B b | Б б | |||
გ | განი | 3 | g | G g | G g | Г г | |||
დ | დონი | 4 | d | D d | D d | Д д | |||
ე | ენი | 5 | ɛ | E e | E e | Е е | |||
ვ | ვინი | 6 | v | V v | V v | В в | |||
ზ | ზენი | 7 | z | Z z | Z z | З з | |||
ჱ | ჰე | 8 | Error: {{IPA}}: unrecognized language tag: ɛ | — | — | — | |||
თ | თანი | 9 | tʰ | T' t' | T t | Ҭ ҭ | |||
ი | ინი | 10 | ɪ | I i | I i | И и | |||
კ | კანი | 20 | kʼ | K k | Kʼ kʼ | К к | |||
ლ | ლასი | 30 | l | L l | L l | Л л | |||
მ | მანი | 40 | m | M m | M m | М м | |||
ნ | ნარი | 50 | n | N n | N n | Н н | |||
ჲ | ჲე | 60 | j | — | — | Й й | |||
ო | ონი | 70 | ɔ | O o | O o | О о | |||
პ | პარი | 80 | pʼ | P p | Pʼ pʼ | П п | |||
ჟ | ჟანი | 90 | ʒ | Ž ž | Zh zh | Ж ж | |||
რ | რაე | 100 | r | R r | R r | Р р | |||
ს | სანი | 200 | s | S s | S s | С с | |||
ტ | ტარი | 300 | tʼ | T t | Tʼ tʼ | Т т | |||
ჳ | ვიე | 400 | Error: {{IPA}}: unrecognized language tag: w | — | — | — | |||
უ | უნი | — | u | U u | U u | У у | |||
ფ | ფარი | 500 | pʰ | P' p' | P p | Ҧ ҧ | |||
ქ | ქანი | 600 | kʰ | K' k' | K k | Қ қ | |||
ღ | ღანი | 700 | ʁ | Ḡ ḡ | Gh gh | Ҕ ҕ (Г' г') | |||
ყ | ყარი | 800 | qʼ | Q q | Qʼ qʼ | Ҟ ҟ | |||
შ | შინი | 900 | ʃ | Š š | Sh sh | Ш ш | |||
ჩ | ჩინი | 1000 | t͡ʃ | Č' č' | Ch ch | Ч ч | |||
ც | ცანი | 2000 | t͡s | C' c' | Ts ts | Ц ц | |||
ძ | ძილი | 3000 | d͡z | J j | Dz dz | Ӡ ӡ | |||
წ | წილი | 4000 | t͡sʼ | C c | Tsʼ tsʼ | Ҵ ҵ | |||
ჭ | ჭარი | 5000 | t͡ʃʼ | Č č | Chʼ chʼ | Ҷ ҷ | |||
ხ | ხანი | 6000 | χ | X x | Kh kh | Х х | |||
ჴ | ჴარ | 7000 | q | — | — | — | |||
ჯ | ჯანი | 8000 | d͡ʒ | J̌ ǰ | J j | Џ џ | |||
ჰ | ჰაე | 9000 | h | H h | H h | Ҳ ҳ | |||
ჵ | ჰოე | 10000 | hɔɛ | — | — | — | — |
Гуржи мацІалда буго цебетІураб буссинаби. Буго анкьго игІраб, гьезда гьоркьоб гтечІо аккузатив, амма буго эргатив ва трансформатив. Буго кІиго форма: цолъул ва гІемерлъул. ЦІаралъул гьечІо жинсалъул грамматикияб категория. Цогьумерал гурелги, руго жеги кІи- ва лъабгьумерал фигІлаби.
Гуржи мацӀ Викигъамасалда | |
Гуржи мацӀ Викидалилалда |
This article uses material from the Wikipedia Авар article Гуржи мацӀ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Контент рагьараб буго CC BY-SA 4.0 лицензиялда гъоркь, цогидаб бихьизабун гьечӀони. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Авар (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.