ქოლერა: მწვავე ინფექციური დაავადება
ქოლერა (ბერძ.
იწვევს ქოლერის ვიბრონი. ვიბრონი მრავლდება ტუტე არეში, პროდუქტებზე ძლებს რამდენიმე საათიდან რამდენიმე დღემდე. 100°C ტემპერატურაზე მაშინვე იღუპება.
| ქოლერა | |
|---|---|
 | |
| ქოლერის ვიბრონი | |
| დარგი | infectious diseases, emergency medicine  |
| კლასიფიცირება და გარე წყაროები | |
| DiseasesDB | 29089 |
| ICD-10 | A00 |
| ICD-9 | 001 |
| MedlinePlus | 000303 |
| Patient UK | ქოლერა |
| MeSH | D002771 |
ისტორია
ქოლერა ცნობილია უძველესი დროიდან. მისი ენდემური კერებია ინდოეთი და პაკისტანი. 1817 — 1926 ქოლერის 6 პანდემია იყო. XX ს-ის მეორე ნახევრიდან დაიწყო დაავადების მე-7 პანდემია, რომელიც გამოიწვია არა ტიპური (აზიური) ქოლერის ვიბრიონმა, არამედ ბიოტიპმა ელ-ტორმა.
გავრცელება და გავრცელების წყაროები
ქოლერის წყაროა ავადმყოფი ან ვიბრიონმატარებელი. ადამიანი ავადდება კუჭნაწლავში ვიბრიონით გაბინძურებული წყლისა და საკვების მოხვედრის შედეგად. ქოლერის გავრცელებაში დიდ როლს თამაშობს წყალსატევებში გაუწმენდავი წყლის გაშვება, სასმელად ასეთი წყლის გამოყენება, გაბინძურებულ წყალსატევებში ბანაობა და სხვა. ინკუბაციური პერიოდი მით უფრო ხანმოკლეა, რაც უფრო მძიმეა დაავადების ფორმა და საშუალოდ 2 — 3 დღე-ღამე გრძელდება. ტიპურ შემთხვევაში დაავადება იწყება ინტენსიური წყლისებრი ფაღარათით (30 — 40-ჯერ დღე-ღამეში), რასაც დაერთვის პირღებინება. ორგანიზმის გაუწყლოებისა და მარილების დიდი რაოდენობით დაკარგვის შედეგად ვითარდება ე.წ. ალჰიდური მდგომარეობა — წნევა და ტემპერატურა ეცემა, აღინიშნება ციანოზი, ქოშინი, კრუნჩხვები; ავადმყოფს სახე წაწვეტებული აქვს, თვალები და ლოყები ჩაცვენილი. ნელ-ნელა ეკარგება სმენა, ებინდება გონება, უვითარდება კომატოზური მდგომარეობა, რის შედეგადაც ავადმყოფი იღუპება.
მკურნალობა
სპეციალური მარილხსნარების დიდი რაოდენობით შეყვანა; ანტიბიოტიკები.
პროფილაქტიკა
დასახლებული ადგილების დასუფთავება, სანიტარული კონტროლი, საზღვრების სანიტარული დაცვა; ეპიდემიურ კერაში — კარანტინი და სხვა.
ლიტერატურა
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თბ., 1986. — გვ. 546.
This article uses material from the Wikipedia ქართული article ქოლერა, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). შინაარსი წარმოდგენილია შემდეგი ლიცენზიით (თუ სხვა არ არის მითითებული): CC BY-SA 4.0. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ქართული (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.