2021: Blwyddyn

Mae'r flwyddyn 2021 yn dechrau gyda pharhad Pandemig COVID-19. Mae Joe Biden wedi'i sefydlu fel Arlywydd yr Unol Daleithiau, bythefnos ar ôl i dorf o blaid Trump geisio meddiannu adeilad y Capitol.

Ionawr

 

 

• 1 Ionawr
  • Portiwgal yn derbyn arlywyddiaeth Cyngor yr Undeb Ewropeaidd.
  • Pandemig COVID-19: Mae nifer achosion COVID-19 yn yr Unol Daleithiau yn cyrraedd 20,000,000.
• 4 Ionawr - Pandemig COVID-19: Mae cyfyngiadau symud yn Lloegr a'r Alban yn cael eu tynhau ymhellach.
• 6 Ionawr - Cefnogwyr Donald Trump yn meddiannu adeilad Capitol yr Unol Daleithiau; 4 o bobol wedi colli ei bywydau.
• 11 Ionawr - Pandemig COVID-19: Mae nifer heintiadau COVID-19 a gofnodwyd yn cyrraedd 90,000,000.
• 13 Ionawr - Mae Donald Trump wedi'i rwystro amyr eildro.
• 14 Ionawr - Etholiad arlywyddol Wganda.
• 15 Ionawr - Pandemig COVID-19: Mae'r doll marwolaeth COVID-19 wedi'i chofnodi yn cyrraedd 2,000,000.
• 20 Ionawr
  • Kamala Harris yn dod yn Is-Arlywydd yr Unol Daleithiau.
  • Bydd Joe Biden yn cael ei urddo yn Arlywydd yr Unol Daleithiau am dymor o bedair blynedd.
• 23 Ionawr - Paul Davies yn ymddiswyddo arweinydd Ceidwadwyr Cymreig.
• 24 Ionawr - Pandemig COVID-19: Mae nifer achosion COVID-19 yn yr Unol Daleithiau yn cyrraedd 25,000,000.
• 25 Ionawr - Pandemig COVID-19: Mae nifer heintiadau COVID-19 a gofnodwyd yn cyrraedd 100,000,000.
• 26 Ionawr - Pandemig COVID-19: Mae'r doll marwolaeth COVID-19 a gofnodwyd gan y Deyrnas Unedig yn cyrraedd 100,000.

Chwefror

 

• 1 Chwefror - Yn Myanmar, mae'r fyddin yn cipio grym, a'r heddlu yn cadw Aung San Suu Kyi dan glo ar gyhuddiad o dorri sawl cyfraith.
• 2 Chwefror - Pandemig COVID-19: Capten Syr Tom Moore, a gododd arian ar gyfer y GIG, yn marw o COVID-19 yn 100 oed.
• 6 Chwefror - Ddechrau'r Pencampwriaeth y Chwe Gwlad 2021.
• 13 Chwefror
  • Mario Draghi yn dod yn Brif Weinidog yr Eidal.
  • Senedd UDA: Rhyddfarn o Donald Trump o uchelig ynuddo taliadau.
• 21 Chwefror - Enillodd Jordan Brown o Ogledd Iwerddon y Pencampwriaeth Snwcer Agored Cymru.
• 22 Chwefror - Pandemig COVID-19: Mae'r doll marwolaeth COVID-19 a gofnodwyd gan yr Unol Daleithiau yn cyrraedd 500,000.
• 23 Chwefror - Mae Tiger Woods yn cael ei anafu'n ddifrifol mewn damwain car.
• 25 Chwefror - Pandemig COVID-19: Mae'r doll marwolaeth COVID-19 wedi'i chofnodi yn cyrraedd 2,500,000.

Mawrth

 

 

• 1 Mawrth - Ngozi Okonjo-Iweala yn dod yn Cyfarwyddwr Cyffredinol y Sefydliad Masnach y Byd.
• 7 Mawrth
  • 107 o bobl yn cael eu lladd mewn cyfres o ffrwydradau yn Bata, Gini Gyhydeddol.
  • Darlledir cyfweliad Meghan a Harri gydag Oprah Winfrey.
• 12 Mawrth - Pandemig COVID-19: Mae Cymru'n newid o orchymyn 'Aros gartref' i 'Aros yn lleol'.
• 15-17 Mawrth - Etholiad yr Iseldiroedd.
• 19 Mawrth - Mae ffrwyn folcanig yn digwydd ar benrhyn Reykjanes, Gwlad yr Ia.
• 20 Mawrth - Pencampwriaeth y Chwe Gwlad 2021: Ffrainc yn gwadu'r Gamp Lawn i Cymru.
• 23 Mawrth
  • Etholiad Israel
  • Pandemig COVID-19 yn y Deyrnas Unedig: Diwrnod cenedlaethol myfyrio.
  • Llong y cynhwysydd 'Ever Given' yn mynd yn sownd yng Gamlas Suez; Mae'n cael ei ryddhau chwe diwrnod y ddiweddarach.
• 26 Mawrth
  • Alex Salmond yn cyhoeddi ffurfio'r Blaid Alba newidd.
  • Cymru'n ennill y Chwe Gwlad ar ôl i'r Alban guro Ffrainc.
• 27 Mawrth - Pandemig COVID-19: Cymru'n codi ei threfn 'aros yn lleol'.
• 30 Mawrth - Terfysgoedd yn dechrau yng Ngogledd Iwerddon.

Ebrill

• 2 Ebrill - Mae damwain tren yn Taiwan yn lladd o leiaf 51 o bobl.
• 7 Ebrill - Pandemig COVID-19: Mae'r brechlyn 'Moderna' yn cael gyflwyno yng Nghymru.
• 9 Ebrill - Palas Buckingham yn cyhoeddi marwolaeth y Tywysog Philip, Dug Caeredin.
• 16 Ebrill - Pandemig COVID-19: Mae'r doll marwolaeth COVID-19 wedi'i chofnodi yn cyrraedd 3,000,000; mae achosion COVID-19 yn parhau i ymchwydd yn Ne America, India, Twrci o thir mawr Ewrop.
• 17 Ebrill - Angladd Y Tywysog Philip, Dug Caeredin.
• 19 Ebrill
  • Mae crwydryn "Ingenuity" NASA yn perfformio'r awyren gyntaf ar y Mawrth.
  • Ymddiswyddodd Raul Castro fel Prif Ysgrifennydd Plaid Gomiwnyddol Ciwba.
• 20 Ebrill - Mae Derek Chauvin, swyddog heddlu, yn euog o lofruddiaeth George Floyd yn Minneapolis.
• 30 Ebrill - Trychineb Lag BaOmer, 2021, yn Israel. Bu farw 45 o boble.

Mai

• 6 Mai – Etholiadau yng ngwledydd Prydain, gan gynnwys etholiadau i Senedd Cymru, Senedd yr Alban, Cynulliad Llundain a Maer Llundain.

Mehefin

Gorffennaf

• 28 Gorffennaf – Mae'r ardal Diwydiant llechi Cymru ar restr Safleoedd Treftadaeth Byd UNESCO.

Awst

• 2 Awst – Dechreuad Eisteddfod AmGen 2021
• 4 Awst – Mae Hannah Mills o Gaerdydd yn dod yn hwylwraig fwyaf llwyddiannus erioed yn y Gemau Olympaidd.
• 8 Awst – Mae paffiwr Lauren Price yn ennill y fedal aur yng Nghemau Olympaidd yr Haf Tokyo 2021.

Medi

• 5 Medi – Coup d'état Gini

Hydref

• 24 Hydref Yn y seremoni BAFTA Cymru, mae Callum Scott Howells yn ennill y wobr Actor Gorau ac mae Morfydd Clark yn ennill Actores Gorau.

Tachwedd

• 30 Tachwedd – Mae Barbados yn dod yn weriniaeth. Sandra Mason yw'r arlywydd cyntaf.

Rhagfyr

• 10–11 Rhagfyr – Trowyntoedd yr Unol Daleithiau, Rhagfyr 2021

Eisteddfod Genedlaethol (Eisteddfod AmGen 2021)

• Cadair: Gwenallt Llwyd Ifan, "Deffro"
• Coron: Dyfan Lewis, "Ar Wahân"
• Medal Ryddiaith Lleucu Roberts, Y Stori Orau
• Medal Ddrama: Gareth Evans-Jones, Cadi Ffan a Jan
• Gwobr Goffa Daniel Owen Lleucu Roberts, Hannah-Jane

Llenyddiaeth

• Gweler hefyd Llenyddiaeth yn 2021

Ffilm

• Gwledd (The Feast), yn serennu Annes Elwy

Teledu

Cymraeg

• Fflam, yn serennu Memet Ali Alabora
• Craith, cyfres 3

Saesneg

• The Story of Welsh Art, gyda Huw Stephens

Cerddoriaeth

Albymau

• Tom Jones - Surrounded by Time
• Bonnie Tyler - The Best Is Yet to Come

Ionawr

 

 

 

• 3 Ionawr
  • Mallt Anderson, sylfaenydd y Cymdeithas y Dywysoges Gwenllian
  • Gerry Marsden, 78, canwr
• 4 Ionawr
  • Albert Roux, 85, cogydd
  • Barbara Shelley, 88, actores
• 5 Ionawr - Osian Ellis, 92, telynor
• 7 Ionawr - Neil Sheehan, 84, newyddiadurwr
• 8 Ionawr - Katharine Whitehorn, 92, newyddiadurwraig
• 13 Ionawr
  • Siegfried Fischbacher, 81, perfformiwr
  • Mirain Llwyd Owen, 47, actores, awdures ac ymgyrchydd
• 16 Ionawr
  • Charlotte Cornwell, 71, actores
  • Phil Spector, 81, cynhyrchydd cerddoriaeth a llofrudd a gollfarnwyd
• 20 Ionawr - Mira Furlan, 65, cantores
• 21 Ionawr - Nathalie Delon, 79, actores
• 22 Ionawr
  • Hank Aaron, 86, chwaraewr pel-fas
  • Sharon Penman, 75, nofelydd hanesyddol
• 23 Ionawr - Larry King, 87, darlledwr radio theledu
• 24 Ionawr - Aled Lloyd Davies, 91, cerddor, addysgwr ac arbennigwr
• 27 Ionawr - Cloris Leachman, 94, actores
• 28 Ionawr
  • Lida Barrett, 93, mathemategydd
  • Paul J. Crutzen, 87, meteorolegydd a chemegydd
  • Cicely Tyson, 96, actores

Chwefror

 

• 1 Chwefror - Merryl Wyn Davies, 71, awdures
• 2 Chwefror - Capten Syr Tom Moore, 100, cyn-filwr ac ymgyrchydd dros y GIG
• 3 Chwefror - Haya Harareet, 89, actores
• 5 Chwefror - Christopher Plummer, 91, actor
• 6 Chwefror - George P. Shultz, 100, 60fed Ysgrifennydd Gwladol yr Unol Daleithiau
• 8 Chwefror - Mary Wilson, 76, cantores
• 14 Chwefror
  • Catherine Belsey, 80, beirniad llenyddol
  • Hywel Francis, 74, hanesydd a gwleidydd
  • Doug Mountjoy, 78, chwaraewr snwcer
• 15 Chwefror - Fonesig Fiona Caldicott, 80, seiciatrydd a seicotherapydd
• 22 Chwefror - Lawrence Ferlinghetti, 101, bardd
• 24 Chwefror - Ronald Pickup, 80, actor
• 26 Chwefror - Hannu Mikkola, 78, gyrrwr rasio
• 28 Chwefror - Johnny Briggs, 85, actor

Mawrth

 

• 1 Mawrth
  • Lyn Macdonald, 91, hanesydd milwrol
  • Toko Shinoda, 107, arlunydd
• 4 Mawrth - Jonathan Steinberg, 86, hanesydd
• 5 Mawrth - Gerda Schmidt-Panknin, 100, arlunydd
• 6 Mawrth - Catherine Valogne, 96, arlunydd
• 13 Mawrth - Marvin Hagler, 66, paffiwr
• 16 Mawrth - Euryn Ogwen Williams, 78, darlledwr, cyflwynydd ac awdur
• 24 Mawrth - Jessica Walter, 80, actores
• 25 Mawrth - Beverly Cleary, 104, awdures
• 27 Mawrth - Mary Jeanne Kreek, 84, gwyddonydd
• 31 Mawrth - Valerie Pitts, 83, cyflwynydd teledu

Ebrill

 

 

• 4 Ebrill - Fonesig Cheryl Gillan, 68, gwleidydd
• 6 Ebrill - Kittie Bruneau, 91, arlunydd
• 9 Ebrill - Y Tywysog Philip, Dug Caeredin, 99
• 12 Ebrill - Shirley Williams, 90, gwleidydd
• 14 Ebrill - Bernard Madoff, 82, ariannwr
• 16 Ebrill
  • John Dawes, 80, chwaraewr rygbi'r undeb
  • Helen McCrory, 52, actores
  • Richard Parry-Jones, 69, peiriannydd a dylunydd
• 19 Ebrill - Walter Mondale, 93, gwleidydd, Is-Arlywydd yr Unol Daleithiau
• 28 Ebrill - Michael Collins, 90, gofodwr

Mai

 

• 1 Mai - Olympia Dukakis, 89, actores

Mehefin

 

• 11 Mehefin - Gerald Williams, Yr Ysgwrn, 93, nai Hedd Wyn
• 29 Mehefin - Donald Rumsfeld, 88, gwleidydd Americanaidd

Gorffennaf

• 7 Gorffennaf – Elystan Morgan, 88, gwleidydd
• 21 Gorffennaf - Siân James, 90, nofelydd
• 30 Gorffennaf – Roger Boore, cyhoeddwr ac awdur, 82

Awst

• 14 Awst – Charli Britton, cerddor, 68
• 26 Awst – Taffy Owen, beiciwr cyflymdra rhyngwladol, 85

Medi

• 6 Medi – Michael K. Williams, actor Americanaidd, 54

Tachwedd

• 5 Tachwedd – Mei Jones, actor ac awdur, 68
• 26 Tachwedd – Stephen Sondheim Americanaidd, cyfansoddwr, 91

Rhagfyr

• 25 Rhagfyr – Janice Long, darlledwr Seisnig, 66

• Ffiseg: Syukuro Manabe, Klaus Hasselmann a Giorgio Parisi
• Cemeg: Benjamin List a David MacMillan
• Meddygaeth: David Julius a Ardem Patapoutian
• Llenyddiaeth: Abdulrazak Gurnah
• Economeg: David Card, Joshua Angrist a Guido Imbens
• Heddwch: Maria Ressa a Dmitry Muratov