Lamut

Lamut awujud seni carita bertutur, kaya wayang utawa ciganjuran. Kang mbedakake ya iku yèn wayang utawa ciganjuran dimainake nganggo piranti gamelan lan kecapi nanging yèn lamut diiringi nganggo terbang, piranti tabuh kang racaké kanggo seni hadrah.

Kang nembé tau ngerti lamut racaké ngira yèn seni lamut iki olèh prabawa saka kesenian Timur Tengah. Ana ing jaman Karajan Banjar kang dibawahi Sultan Suriansyah, lamut ana bareng karo seni tutur Banjar liyané kaya Dundam, Madihin, Bakesah, lan Bapantun.

Kesenian lamut ditindakaké ana ing wayah wengi wiwit jam 22.00 lan racaké rampung nganti tekan jam 04.00 utawa rampung wayah subuh. Kang carita ana ing lamut iki dijuluki Palamutan. Ana ing seni lamut, Palamutan iku nyambi nggawa terbang gedhé kang digletakake ana ing pangkone kang lungguh senden ana ing tawing halat (dinding tengah), diubengi déning para kang ngrungokake. Khusus kanggo wong wédok racaké disediakake panggon mirunggan ana ing sisih tawing halat mau.

Lamut asalé saka daerah Cina, basa kang ana ing lamut wiwitane uga nganggo basa Tionghoa nanging banjur diterjemahake ana ing basa banjar. Lamut teka ana ing banjar kira-kira taun 1816 kang disebarake déning para bakul saka Tionghoa kang ana ing Banjar nganti tekan Amuntai.