Kalara

Kalara a wah infekshan a di sumaal intestin bai som schrien a di baktiiria Vibrio cholerae. Simtom maita rienj frah non, tu mail, tu sivier. Di klasik simtom a nof-nof waatari-waatari dayariya we laas fi fyuu die. Vamitin  ah mosl kramp kiah aalso okor. Dayariya kiah so sivier tel iliid widin howaz tu sivier dyaijrieshan ah ilekcholait imbalans. Dis kiah rizolt ina singkdong yai, kuol kin, dikriis kin ilastisiti, ah ringklin a di an ah futdem. Di dyaijrieshan kiah rizolt ina di kin ton bluwish. Simtom taat tuu howa tu faib die afta expuoja.

Kalara kaaz bai a nomba a taip a Vibrio cholerae, wid som taip we projuus muo sivier diziiz dah som. Ipred muosli bai waata ah fuud we kantaminiet wid yuuman fiisiz we kantien di baktiiria. Insofishant kukin a siifuud a wah kaman suos. Yuuman a di onggl animal we afek. Rix fakta fi di diziiz ingkluud puor sanitieshan, insofishant kliin jingkin waata, ah pavati. Nof piipl kansoern se raizin sii lebl wi ingkriis riet a diziiz. Kalara kiah dayagnuoz bai a stuul tes. Wah rapid dipstik tes avielobl bot ino az akiuret.

Privenshan invalv impruuv sanitieshan ah axes tu kliin waata. Kalara vaxiin we tek bai mout provaid riiznebl protekshan fi bout six mont. Deh ab di hadid benifit fi protek gens waneda taip a dayariya we kaaz bai E. coli. Di praimri chriitment a uoral ryaijrieshan terapi—di ripliesment a fluid wid slaitli swiit ah saalti saluushan. Rais-bies saluushan prefarebl. Zingk soplimentieshan  yuusful wid pitni. Ina sivier kies, inchaviinos fluid, laka Ringer's lactate, maita rikwaya, ah antibayatik kiah benifishal. Tesin fi si ush antibayatik di kalara soseptibl tu kiah elp gaid di chais.

Kalara afek estimietid 3–5 milian piipl wolwaid ah kaaz 58,000–130,000 det a ier az a 2010. Wails ikorantli klasifai az a pandemik, irier ina di divelop wol. Pitni a di wandem muosli afek. Kalara okor az buot outbriek ah kranikali ina soertn ieria. Ieria wid angwain rix a diziiz ingkluud Afrika ah sout-iis Ieja. Wails di rix a det mongx demde we afek yuujali les dah 5%, ikiah bi az ai az 50% mongx som gruup we no ab no axes tu chriitment. Istarikal diskripshan a kalara eh-fain az hoerli az di 5f senchri BKI ina Sanskrit. Di todi a kalara bai John Snow bitwiin 1849 ah 1854 eh-liid tu signifikant advans ina di fiil af epidiimialaji.