Þórðargleði: Sú gleði að hlakka yfir óförum annarra
Þórðargleði eða skaðagleði er er sú „gleði“ að hlakka yfir óförum annarra.
Bæði „þórðargleði“ og „skaðagleði“ orðin eiga uppruna sinn í þýska orðinu „Schadenfreude“, „þórðargleði“ sem séríslenskt orð til að lýsa þeirri tilfinningu sem „Schadenfreude“ lýsir, og svo er „skaðagleði“ bein þýðing á því („Schaden“ = skaði; „freude“ = gleði).
Uppruni
Uppruni orðsins „þórðargleði“ mun vera úr Ævisögu Árna prófasts Þórarinssonar sem Þórbergur Þórðarson skráði. Þórbergur segir svo frá í orðastað séra Árna:
| Þórður hét maður og bjó á bæ nokkrum í prestakalli mínu. Einn dag á slætti kom hann út á engjar til fólks síns og fékk þá engu orði upp komið fyrir hlátri: „He-he-he-he; he-he-he-he-he! Nú er það skemmtilegt hjá þeim Norðlingunum. Ég var að lesa Ísafold. Ekki þornað af strái í allt sumar þar fyrir norðan. Öll hey grotnuð niður. Enginn baggi kominn í hlöðu og nú kominn höfuðdagur“. Svo hnippir hann í mann sem hann stóð hjá og segir ískrandi: „Skratti væri nú gaman að sjá, hvernig þeir taka sig út núna, greyin. He-he-he-he!“ Þetta hugarfar, sem gleðst yfir óförum manna, kalla Danir Skadefrohed og Skadefryd. Við eigum ekkert orð í íslenzku, sem nær gleðinni í þessari illgirni. En síðan ég heyrði söguna af Þórði bónda í prestakalli mínu, hef ég nefnt þennan hugsunarhátt þórðargleði og þann mann þórðarglaðan, sem kætist yfir því, er öðrum gengur illa. En mikil fádæma hugarfarsspilling er nú þetta. | ||
— Þórbergur Þórðarson, Ævisaga Árna prófasts Þórarinssonar, 2. bindi 1986, 40 |
Neðanmálsgreinar
Þessi Íslandsgrein sem tengist menningu er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.This article uses material from the Wikipedia Íslenska article Þórðargleði, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Efnið er aðgengilegt undir CC BY-SA 4.0 nema annað komi fram. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Íslenska (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.