Skandinavía

Greina má milli þriggja nota:

• Skandinavía sem landafræði- og jarðfræðilegt hugtak yfir löndin Noreg, Svíþjóð og þann hluta Finnlands sem er á Skandinavíuskaga.

• Skandinavía sem pólitískt og menningarlegt hugtak yfir þau samfélög sem hafa skandinavísk mál að móðurmáli, það er dönsku, norsku eða sænsku.

• Á mörgum tungumálum er Skandinavía notað sem samheiti yfir Norðurlönd. Það er að auk Danmerkur, Noregs og Svíþjóðar, eru einnig Ísland, Færeyjar, Finnland, Áland og Grænland talin til Skandinavíu.

Heitið er dregið af latneska heitinu Scandināvia. Það deilir trúlega uppruna með heitinu Skánn. Bæði heitin Skandinavía og Skánn eru talin eiga upptök í frumgermönsku rótinni *Skaþinawjō (af *skaþô (skaði) og *awjō (ey)) sem síðar myndaði Scedenig í fornensku og Skáney í fornnorrænu, sem er nú Skánn á íslensku. Heitið Skandinavía merkti þá hugsanlega skaðleg ey, sem hefur ef til vill átt við varasamar sandeyrar og sker undan ströndum Skáns.

Elsta heimildin sem nefnir Skandinavíu er Náttúrusaga Pliníusar eldri (23–79 e.Kr.). Ýmsar tilvísanir finnast einnig í ritum eftir Pýþeas, Tacítus, Ptolemaios, Prokopios och Jordanes. Talið er að það heiti sem Pliníus notaði sé af vesturgermönskum uppruna, og hafi í fyrstu átt við Skán.

• Norðurlönd
• Fennóskandía

 

Wiki Commons er með margmiðlunarefni sem tengist Skandinavía.

• „Tilheyrir Ísland raunverulega Skandinavíu eða er það bara talið með Norðurlöndunum vegna skyldleika?“. Vísindavefurinn.