Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc

UNESCO hiện có 195 quốc gia thành viên và 12 quan sát viên. Trụ sở chính của tổ chức đặt tại Paris, Pháp. UNESCO có 53 văn phòng thực địa khu vực và 199 ủy ban quốc gia để hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ toàn cầu của tổ chức.

Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization
Biểu trưng
Cờ UNESCO
Loại hình	Tổ chức chuyên môn LHQ
Tên gọi tắt	UNESCO
Lãnh đạo	Audrey Azoulay
Hiện trạng	Đang hoạt động
Thành lập	16 tháng 11 năm 1945
Trụ sở	Paris, Pháp
Trang web	unesco.org
Trực thuộc	Liên Hợp Quốc

UNESCO được thành lập vào năm 1945 với tư cách là tổ chức kế thừa Ủy ban Quốc tế về Hợp tác Trí tuệ của Hội Quốc Liên. Điều lệ của tổ chức xác định các mục tiêu, cơ cấu quản trị và khuôn khổ hoạt động của cơ quan này. Nhiệm vụ sáng lập của UNESCO, được định hình bởi Chiến tranh thế giới thứ hai, là thúc đẩy hòa bình, phát triển bền vững và nhân quyền bằng cách tạo điều kiện thuận lợi cho sự hợp tác và đối thoại giữa các quốc gia. UNESCO theo đuổi mục tiêu này thông qua năm lĩnh vực chương trình chính: giáo dục, khoa học tự nhiên, khoa học xã hội/nhân văn, văn hóa và truyền thông/thông tin. UNESCO tài trợ các dự án nhằm nâng cao khả năng đọc viết, cung cấp đào tạo kỹ thuật và giáo dục, thúc đẩy khoa học, bảo vệ truyền thông độc lập và tự do báo chí, bảo tồn lịch sử khu vực và văn hóa, đồng thời thúc đẩy sự đa dạng văn hóa.

Với vai trò là trung tâm của văn hóa và khoa học thế giới, UNESCO đã mở rộng hoạt động của mình trong những năm qua. Tổ chức hỗ trợ dịch thuật và phổ biến văn học thế giới, giúp thành lập và bảo vệ các Di sản Thế giới có tầm quan trọng về văn hóa và tự nhiên, nỗ lực thu hẹp khoảng cách kỹ thuật số trên toàn cầu và tạo ra các xã hội tri thức toàn diện thông qua thông tin và truyền thông. UNESCO đã khởi xướng một số sáng kiến ​​và phong trào toàn cầu, chẳng hạn như Giáo dục cho mọi người, để thúc đẩy hơn nữa các mục tiêu cốt lõi của mình

UNESCO được điều hành bởi Đại hội đồng Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc, gồm các đại diện của tất cả các quốc gia thành viên và quan sát viên. Hội nghị đại biểu họp hai năm một lần để thông qua chương trình và ngân sách của UNESCO. Hội nghị cũng bầu các thành viên của Ban chấp hành, cơ quan quản lý công việc của UNESCO và bổ nhiệm Tổng giám đốc, người đứng đầu UNESCO. UNESCO là thành viên của Nhóm Phát triển Liên Hợp Quốc, một liên minh các cơ quan và tổ chức của Liên hợp quốc nhằm thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững.

UNESCO có 3 chức năng hoạt động chính phục vụ cho mục đích của tổ chức, bao gồm:

1. Khuyến khích sự hiểu biết và thông cảm lẫn nhau giữa các dân tộc thông qua những phương tiện thông tin rộng rãi; khuyến nghị những hiệp định quốc tế cần thiết để khuyến khích tự do giao lưu tư tưởng bằng ngôn ngữ và hình ảnh;
2. Thúc đẩy mạnh mẽ việc giáo dục quần chúng và truyền bá văn hóa bằng cách:
   • Hợp tác với các nước thành viên trong việc phát triển các hoạt động giáo dục theo yêu cầu của từng nước;
   • Hợp tác giữa các quốc gia nhằm thực hiện từng bước lý tưởng bình đẳng về giáo dục cho mọi người, không phân biệt chủng tộc, nam nữ hoặc bất cứ sự khác biệt nào khác về kinh tế hay xã hội;
   • Đề xuất những phương pháp giáo dục thích hợp để luyện tập thiếu nhi toàn thế giới về trách nhiệm của con người tự do;
3. Duy trì, tăng cường và truyền bá kiến thức bằng cách:
   • Bảo tồn và bảo vệ di sản thế giới về sách báo, tác phẩm nghệ thuật và các công trình lịch sử hay khoa học, khuyến nghị với các nước hữu quan về các Công ước quốc tế cần thiết;
   • Khuyến khích hợp tác giữa các quốc gia về tất cả các ngành hoạt động trí óc, trao đổi quốc tế những người có kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục, khoa học và văn hóa kể cả trao đổi sách báo, tác phẩm nghệ thuật, dụng cụ thí nghiệm và mọi tư liệu có ích;
   • Tạo điều kiện thuận lợi cho các dân tộc tiếp xúc với các xuất bản phẩm của mỗi nước thông qua các phương pháp hợp tác quốc tế thích hợp.

Nguồn: Công ước thành lập UNESCO

UNESCO được tổ chức với một Đại hội đồng Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc, một Hội đồng Chấp hành và một Ban Thư ký. Đại hội đồng Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc gồm các đại diện của các nước thành viên UNESCO (mỗi nước thành viên được chọn cử 5 đại biểu). Hội đồng Chấp hành gồm các ủy viên được Đại hội đồng Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc bầu ra trong số các đại biểu được các nước thành viên ứng cử; mỗi ủy viên của Hội đồng Chấp hành đại diện cho Chính phủ nước mình. Ban Thư ký UNESCO gồm có Tổng Giám đốc và số nhân viên được thừa nhận là cần thiết. Tổng Giám đốc do Hội đồng Chấp hành đề nghị và Đại hội đồng Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc bầu cử (nhiệm kỳ 6 năm) với những điều kiện được Đại hội đồng Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc chấp nhận. Tổng Giám đốc là viên chức cao nhất của UNESCO.

Hiện UNESCO có 195 quốc gia là thành viên. Các quốc gia thành viên của Liên Hợp Quốc có quyền gia nhập UNESCO; còn các quốc gia khác có thể được chấp nhận nếu được Hội đồng Chấp hành giới thiệu và được Đại hội đồng Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc biểu quyết với đa số hai phần ba thành viên có mặt tán thành.

Các quốc gia thành viên thường thành lập một tổ chức đại diện cho UNESCO ở nước mình, tùy điều kiện cụ thể. Phổ biến hiện nay là Ủy ban quốc gia UNESCO, trong đó có đại diện của Chính phủ và của các ngành Giáo dục, Khoa học, Văn hóa và Thông tin. Tuy có đại diện tại từng quốc gia, phương châm hoạt động của UNESCO là không can thiệp vào vấn đề nội bộ của các quốc gia. Ủy ban quốc gia UNESCO làm nhiệm vụ cố vấn cho đoàn đại biểu nước mình ở Đại hội đồng Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc và cho Chính phủ trong các vấn đề liên quan đến UNESCO. Ủy ban này thường gồm đại diện các Vụ, Cục, các Bộ, các cơ quan và tổ chức khác quan tâm đến các vấn đề giáo dục, khoa học, văn hóa và thông tin, các nhân vật độc lập tiêu biểu cho các giới liên quan. Nó cũng có thể bao gồm Ban chấp hành thường trực, các cơ quan phối hợp, các tiểu bang và các cơ quan phụ cần thiết khác.

Nguồn gốc

Sứ mệnh hợp tác quốc tế của UNESCO có thể bắt nguồn từ một nghị quyết của Hội Quốc Liên vào ngày 21 tháng 9 năm 1921. Nghị quyết này đã bầu chọn một Ủy ban để nghiên cứu tính khả thi của việc các quốc gia tự do chia sẻ những thành tựu văn hóa, giáo dục và khoa học. Cơ quan mới này, Ủy ban Hợp tác Trí tuệ Quốc tế (ICIC), được thành lập vào năm 1922 và có sự tham gia của những nhân vật nổi tiếng như Henri Bergson, Albert Einstein, Marie Curie, Robert A. Millikan và Gonzague de Reynold (do đó là một ủy ban nhỏ của Hội Quốc Liên chủ yếu tập trung vào Tây Âu). Sau đó, Viện Hợp tác Trí tuệ Quốc tế (IIIC) được thành lập tại Paris vào tháng 9 năm 1924, để đóng vai trò là cơ quan thực thi cho ICIC. Tuy nhiên, sự bùng nổ của Thế chiến II phần lớn đã cản trở công việc của các tổ chức tiền nhiệm này. Đối với các sáng kiến ​​tư nhân, Văn phòng Giáo dục Quốc tế (IBE) bắt đầu hoạt động như một tổ chức phi chính phủ phục vụ sự phát triển giáo dục quốc tế kể từ tháng 12 năm 1925 và gia nhập UNESCO vào năm 1969, sau khi thành lập một ủy ban chung vào năm 1952.

Sự hình thành

Sau khi Tuyên ngôn Atlantic và Tuyên ngôn Liên Hợp Quốc được ký kết, Hội nghị Bộ trưởng Giáo dục Đồng minh (CAME) bắt đầu họp tại London từ ngày 16 tháng 11 năm 1942 đến ngày 5 tháng 12 năm 1945. Ngày 30 tháng 10 năm 1943, nhu cầu về một tổ chức quốc tế được thể hiện trong Tuyên bố Moscow, được ký bởi Trung Quốc, Vương quốc Anh, Hoa Kỳ và Liên Xô. Trước đó, vào ngày 9 tháng 10 năm 1944, Hội nghị Dumbarton Oaks đã đưa ra các đề xuất về việc thành lập một tổ chức giáo dục và văn hóa. Sau đó, theo đề xuất của CAME và phù hợp với các khuyến nghị của Hội nghị Liên hợp quốc về Tổ chức Quốc tế (UNCIO) được tổ chức tại San Francisco từ tháng 4 đến tháng 6 năm 1945, Hội nghị Liên hợp quốc về thành lập một tổ chức giáo dục và văn hóa (ECO/CONF) đã được triệu tập tại London từ ngày 1 đến ngày 16 tháng 11 năm 1945 với sự tham gia của 44 chính phủ. Ý tưởng thành lập UNESCO được Rab Butler, Bộ trưởng Giáo dục Vương quốc Anh, phát triển vào năm 1945. Tại Hội nghị ECO/CONF, Hiến chương UNESCO đã được giới thiệu và ký kết bởi 37 quốc gia. Sau đó, Ủy ban Chuẩn bị đã được thành lập để chuẩn bị cho việc thành lập UNESCO. Ủy ban này hoạt động từ ngày 16 tháng 11 năm 1945 đến ngày 4 tháng 11 năm 1946, khi Hiến chương UNESCO có hiệu lực với việc nộp phê chuẩn thứ hai mươi của một quốc gia thành viên.

Hội nghị Đại hội đồng Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc đầu tiên của UNESCO được tổ chức tại Paris từ ngày 19 tháng 11 đến ngày 10 tháng 12 năm 1946. Tại hội nghị này, Julian Huxley đã được bầu làm Tổng Giám đốc UNESCO. Đại tá Hoa Kỳ, hiệu trưởng đại học và nhà hoạt động dân quyền Blake R. Van Leer cũng tham gia hội nghị với tư cách là thành viên. Hiến chương UNESCO được sửa đổi vào tháng 11 năm 1954, theo đó Hội nghị Đại hội đồng Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc quyết định các thành viên của Ban Chấp hành sẽ là đại diện của chính phủ các quốc gia mà họ là công dân và sẽ không còn hành động với tư cách cá nhân như trước đây. Sự thay đổi trong cơ chế quản trị này đã phân biệt UNESCO với tổ chức tiền thân của nó, ICIC, về cách các quốc gia thành viên sẽ hợp tác với nhau trong các lĩnh vực chuyên môn của tổ chức. Khi các quốc gia thành viên hợp tác cùng nhau theo thời gian để thực hiện sứ mệnh của UNESCO, các yếu tố chính trị và lịch sử đã định hình hoạt động của tổ chức, đặc biệt là trong Chiến tranh Lạnh, quá trình phi thực dân hóa và sự sụp đổ của Liên Xô.

Phát triển

Một trong những thành tựu quan trọng nhất của tổ chức là công tác chống phân biệt chủng tộc. Tổ chức đã ban hành nhiều tuyên bố có ảnh hưởng về chủng tộc, bắt đầu với Tuyên bố của các nhà nhân chủng học và các nhà khoa học khác vào năm 1950 và kết thúc với Tuyên bố năm 1978 về Chủng tộc và Định kiến về Chủng tộc.

Năm 1956, Nam Phi rút khỏi UNESCO vì cho rằng một số ấn phẩm của tổ chức này can thiệp vào vấn đề phân biệt chủng tộc của đất nước. Nam Phi gia nhập lại UNESCO vào năm 1994 dưới sự lãnh đạo của Nelson Mandela.

Những hoạt động ban đầu của UNESCO trong lĩnh vực giáo dục bao gồm một dự án thí điểm về giáo dục cơ bản tại Thung lũng Marbial, Haiti, bắt đầu vào năm 1947. Dự án này được tiếp nối bởi các phái đoàn chuyên gia đến các quốc gia khác, bao gồm, ví dụ, một phái đoàn đến Afghanistan vào năm 1949. Năm 1948, UNESCO khuyến nghị các quốc gia thành viên nên bắt buộc và phổ cập giáo dục tiểu học miễn phí. Năm 1990, Hội nghị Thế giới về Giáo dục cho Tất cả, tại Jomtien, Thái Lan, đã phát động một phong trào toàn cầu nhằm cung cấp giáo dục cơ bản cho tất cả trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Mười năm sau, Diễn đàn Giáo dục Thế giới năm 2000 được tổ chức tại Dakar, Senegal, đã dẫn dắt các chính phủ thành viên cam kết đạt được giáo dục cơ bản cho tất cả mọi người vào năm 2015.

Các hoạt động ban đầu của UNESCO trong lĩnh vực văn hóa tập trung vào việc bảo tồn di sản văn hóa. Năm 1960, UNESCO đã khởi động Chiến dịch Quốc tế Cứu hộ Di tích Nubia để di dời Đền thờ Abu Simbel vĩ đại khỏi nguy cơ bị nhấn chìm bởi sông Nile sau khi xây dựng Đập Aswan. Chiến dịch này đã kéo dài 20 năm và thành công trong việc di dời 22 di tích và quần thể kiến trúc. Đây là chiến dịch đầu tiên và lớn nhất trong một loạt các chiến dịch bảo tồn di sản văn hóa của UNESCO, bao gồm Mohenjo-daro (Pakistan), Fes (Morocco), Kathmandu (Nepal), Borobudur (Indonesia) và Thành phòng thủ của Athens (Hy Lạp). Công việc của tổ chức về di sản đã dẫn đến việc thông qua Công ước về Bảo vệ Di sản Văn hóa và Thiên nhiên Thế giới vào năm 1972. Ủy ban Di sản Thế giới được thành lập vào năm 1976 và các di sản đầu tiên được ghi vào Danh sách Di sản Thế giới vào năm 1978. Kể từ đó, các văn kiện pháp lý quan trọng về di sản văn hóa và sự đa dạng đã được các quốc gia thành viên UNESCO thông qua vào năm 2003 (Công ước bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể) và năm 2005 (Công ước bảo vệ và thúc đẩy sự đa dạng của các biểu đạt văn hóa).

Cuộc họp liên chính phủ của UNESCO tại Paris vào tháng 12 năm 1951 đã dẫn đến việc thành lập Hội đồng Nghiên cứu Hạt nhân châu Âu, tổ chức này chịu trách nhiệm thành lập Tổ chức Nghiên cứu Hạt nhân châu Âu (CERN) sau này, vào năm 1954. Chương trình Khu vực hạn hán, 1948–1966, là một ví dụ khác về dự án lớn ban đầu của UNESCO trong lĩnh vực khoa học tự nhiên.

Năm 1968, UNESCO tổ chức hội nghị liên chính phủ đầu tiên nhằm mục đích dung hòa môi trường và phát triển, một vấn đề vẫn tiếp tục được giải quyết trong lĩnh vực phát triển bền vững. Kết quả chính của hội nghị năm 1968 là việc thành lập Chương trình Con người và Sinh quyển (MAB) của UNESCO. UNESCO đã được ghi nhận là tổ chức thúc đẩy sự phát triển của các cơ quan nghiên cứu khoa học quốc gia.

Trong lĩnh vực truyền thông, UNESCO luôn đề cao "sự lưu thông tự do của các ý tưởng bằng lời nói và hình ảnh". Điều này xuất phát từ kinh nghiệm của Chiến tranh thế giới thứ hai, khi kiểm soát thông tin là một yếu tố dẫn đến việc nhồi nhét tư tưởng cho dân chúng để xâm lược. Trong những năm ngay sau chiến tranh, UNESCO tập trung vào việc tái thiết và xác định nhu cầu về các phương tiện truyền thông đại chúng trên toàn thế giới. UNESCO bắt đầu tổ chức các chương trình đào tạo và giáo dục cho các nhà báo vào những năm 1950. Đáp lại những kêu gọi về một "Trật tự Thông tin và Truyền thông Thế giới Mới" vào cuối những năm 1970, UNESCO đã thành lập Ủy ban Quốc tế về Nghiên cứu Các vấn đề Truyền thông, tổ chức này đã cho ra đời Báo cáo MacBride năm 1980 (được đặt theo tên của chủ tịch ủy ban, người đoạt Giải Nobel Hòa bình Seán MacBride). Năm 1980, UNESCO thành lập Chương trình Phát triển Truyền thông Quốc tế (IPDC) để thúc đẩy sự phát triển của truyền thông ở các nước đang phát triển. Năm 1991, UNESCO đã thông qua Tuyên bố Windhoek về độc lập và đa nguyên của báo chí, dẫn đến việc Đại hội đồng Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc Liên hợp quốc tuyên bố ngày 3 tháng 5, ngày thông qua Tuyên bố, là Ngày Tự do Báo chí Thế giới. Kể từ năm 1997, UNESCO đã trao Giải thưởng Tự do Báo chí Thế giới UNESCO / Guillermo Cano vào mỗi ngày 3 tháng 5.

Thế kỷ 21

UNESCO đã kết nạp Palestine trở thành thành viên vào năm 2011. Các luật được thông qua tại Hoa Kỳ sau khi Palestine nộp đơn xin gia nhập UNESCO và WHO vào tháng 4 năm 1989 có nghĩa là Hoa Kỳ không thể đóng góp tài chính cho bất kỳ tổ chức Liên Hợp Quốc nào chấp nhận Palestine là thành viên chính thức. Kết quả là, Hoa Kỳ đã rút lại nguồn tài trợ của mình, chiếm khoảng 22% ngân sách của UNESCO. Israel cũng phản ứng trước việc Palestine được kết nạp vào UNESCO bằng cách đóng băng các khoản thanh toán của Israel cho UNESCO và áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Chính quyền Palestine, tuyên bố rằng việc kết nạp Palestine sẽ gây bất lợi cho 'các cuộc đàm phán hòa bình tiềm tàng'. Hai năm sau khi ngừng đóng hội phí cho UNESCO, Hoa Kỳ và Israel đã mất quyền bỏ phiếu của UNESCO vào năm 2013 mà không mất quyền được bầu; do đó, Hoa Kỳ đã được bầu làm thành viên của ban chấp hành cho giai đoạn 2016-2019. Năm 2019, Israel rời khỏi UNESCO sau 69 năm là thành viên, với đại sứ Israel tại Liên Hợp Quốc Danny Danon viết: "UNESCO là cơ quan liên tục viết lại lịch sử, bao gồm cả việc xóa bỏ mối liên hệ của người Do Thái với Jerusalem ... nó bị các kẻ thù của Israel làm hư hỏng và thao túng ... chúng tôi sẽ không trở thành thành viên của một tổ chức cố tình hành động chống lại chúng tôi ".

 

Tính đến tháng 2 năm 2024, UNESCO có 195 quốc gia thành viên và 12 quan sát viên. Một số thành viên không phải là quốc gia độc lập và một số thành viên có Ủy ban Tổ chức Quốc gia bổ sung từ một số lãnh thổ phụ thuộc của họ. Các quốc gia thành viên UNESCO là các quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc (trừ Israel và Liechtenstein), cũng như Quần đảo Cook, Niue và Palestine. Hoa Kỳ và Israel đã rời UNESCO vào ngày 31 tháng 12 năm 2018, nhưng Hoa Kỳ đã gia nhập lại vào năm 2023.

UNESCO có quan hệ chính thức với 322 tổ chức phi chính phủ quốc tế (NGO). Phần lớn số đó được UNESCO gọi là "operational", và một số chọn lọc là "formal". Mức quan hệ cao nhất với UNESCO là "formal associate" và có 22 NGO như vậy.

Các viện và trung tâm Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc

Những ngày hành động quốc tế do UNESCO đề xuất và được thừa nhận

Các chủ tịch từ 1946

Các chủ tịch (Director-General) từ 1946

Tt	Chân dung	Chủ tịch	Từ nước	Nhiệm kỳ
11.		Audrey Azoulay	Pháp	2017– Hiện nay
10.		Irina Bokova	Bulgaria	2009– 2017
9.		Koïchiro Matsuura	Nhật Bản	1999–2009
8.		Federico Mayor Zaragoza	Tây Ban Nha	1987–1999
7.		Amadou-Mahtar M'Bow	Sénégal	1974–1987
6.		René Maheu	Pháp	Quyền 1961, 1961–1974
5.		Vittorino Veronese	Ý	1958–1961
4.		Luther Evans	Hoa Kỳ	1953–1958
3.		John Wilkinson Taylor	Hoa Kỳ	Quyền 1952–1953
2.		Jaime Torres Bodet	México	1948–1952
1.		Julian Huxley	Anh Quốc	1946–1948

Đại hội đồng Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc UNESCO từ 1946:

Kỳ họp	Tại	Năm	Chủ tọa	Từ nước
38.	Paris	2015	Stanley Mutumba Simataa	Namibia
37.	Paris	2013	Hao Ping	Trung Quốc
36.	Paris	2011	Katalin Bogyay	Hungary
35.	Paris	2009	Davidson Hepburn	Bahamas
34.	Paris	2007	George N. Anastassopoulos	Hy Lạp
33.	Paris	2005	Musa bin Jaafar bin Hassan	Oman
32.	Paris	2003	Michael Omolewa	Nigeria
31.	Paris	2001	Ahmad Jalali	Iran
30.	Paris	1999	Jaroslava Moserova	Cộng hòa Séc
29.	Paris	1997	Eduardo Portella	Brasil
28.	Paris	1995	Torben Krogh	Đan Mạch
27.	Paris	1993	Ahmed Saleh Sayyad	Yemen
26.	Paris	1991	Bethwell Allan Ogot	Kenya
25.	Paris	1989	Anwar Ibrahim	Malaysia
24.	Paris	1987	Guillermo Putzeys Alvarez	Guatemala
23.	Sofia	1985	Nikolaï Todorov	Bulgaria
22.	Paris	1983	Saïd Tell	Jordan
4. bất thường	Paris	1982
21.	Belgrade	1980	Ivo Margan	Zambia
20.	Paris	1978	Napoléon LeBlanc	Canada
19.	Nairobi	1976	Taaita Toweett	Kenya
18.	Paris	1974	Magda Jóború	Hungary
3. bất thường	Paris	1973
17.	Paris	1972	Toru Haguiwara	Nhật Bản
16.	Paris	1970	Atilio Dell'Oro Maini	Argentina
15.	Paris	1968	Willian Eteki-Mboumoua	Cameroon
14.	Paris	1966	Bedrettin Tuncel	Thổ Nhĩ Kỳ
13.	Paris	1964	Norair Sissakian	Tây Ban Nha
12.	Paris	1962	Paulo de Berrêdo Carneiro	Brasil
11.	Paris	1960	Akale-Work Abte-Wold	Ethiopia
10.	Paris	1958	Jean Berthoin	Pháp
9.	New Delhi	1956	Maulana Abul Kalam Azad	Ấn Độ
8.	Montevideo	1954	Justino Zavala Muñiz	Uruguay
2. bất thường	Paris	1953
7.	Paris	1952	Sarvepalli Radhakrishnan	Ấn Độ
6.	Paris	1951	Howland Sargeant	Hoa Kỳ
5.	Florence	1950	Count Stefano Jacini	Ý
4.	Paris	1949	Ronald Walker	Úc
1. bất thường	Paris	1948
3.	Beirut	1948	Hamid Bey Frangie	Liban
2.	México City	1947	Manuel Gual Vidal	México
1.	Paris	1946	Léon Blum	Pháp

Hội đồng Chấp hành

Hội đồng Chấp hành được bầu tại kỳ họp của Đại hội đồng Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc UNESCO. Mỗi ủy viên được bầu đảm trách nhiệm kỳ 4 năm, tính từ 01 tháng 1 năm sau trúng cử. Kỳ họp tháng 11/2015 chưa có kết quả cuối cùng.

Hội đồng Chấp hành

Nhiệm kỳ	Nhóm I (9)	Nhóm II (7)	Nhóm III (10)	Nhóm IV (12)	Nhóm V(a) (14)	Nhóm V(b) (7)
2019-2023	Pháp   Đức   Ý   Hà Lan   Tây Ban Nha   Thụy Sĩ	Hungary   Ba Lan   Nga   Serbia	Argentina   Brasil   CH Dominica   Uruguay	Afghanistan   Kyrgyzstan   Philippines   Pakistan   Hàn Quốc   Thái Lan	Bénin   CH Congo   Guinée   Ghana   Kenya   Namibia   Sénégal   Togo	Ả Rập Xê Út   Các TVQ Arab Thống nhất   Tunisia
2016-19	Pháp   Hy Lạp   Ý   Tây Ban Nha   Anh Quốc   Hoa Kỳ	Litva   Nga   Serbia   Slovenia	Brasil   Haiti   México   Nicaragua   Paraguay	Iran   Malaysia   Pakistan   Hàn Quốc   Sri Lanka   Việt Nam	Cameroon   Bờ Biển Ngà   Ghana   Kenya   Nigeria   Sénégal   Nam Phi   Sudan	Liban   Oman   Qatar
2014-17	Đức   Hà Lan   Thụy Điển	Albania   Estonia   Ukraina	Argentina   Belize   CH Dominica   El Salvador   Saint Kitts và Nevis   Trinidad và Tobago	Bangladesh   Trung Quốc   Ấn Độ   Nhật Bản     Nepal   Turkmenistan	Tchad   Guinée   Mauritius   Mozambique   Togo   Uganda	Algérie   Ai Cập   Kuwait   Maroc
2012-15	Áo   Pháp   Ý   Tây Ban Nha   Anh Quốc   Hoa Kỳ	Cộng hòa Séc   Montenegro   Nga   Macedonia	Brasil   Cuba   Ecuador   México	Afghanistan   Indonesia   Pakistan   Papua New Guinea   Hàn Quốc   Thái Lan	Angola   Ethiopia   Gabon   Gambia   Malawi   Mali   Namibia   Nigeria	Tunisia   Các TVQ Arab Thống nhất

 

UNESCO có văn phòng tại nhiều nơi trên toàn cầu; trụ sở chính của nó đặt tại Place de Fontenoy, Paris, Pháp, hiện tại đã đổi tên thành World Heritage Centre.

UNESCO's field offices are categorized into four primary office types based upon their function and geographic coverage: cluster offices, national offices, regional bureaux and liaison offices.

Các văn phòng Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc theo vùng

Danh sách sau đây bao gồm tất cả các văn phòng UNESCO được phân chia theo vùng và được đánh dấu bằng tên các nước văn phòng đó phục vụ.

Châu Phi

• Abuja – Văn phòng Quốc gia Nigeria
• Accra – Văn phòng chung cho Bénin, Bờ Biển Ngà, Ghana, Liberia, Nigeria, Sierra Leone và Togo
• Addis Ababa – Văn phòng cho Liên minh châu Phi (AU, African Union) và Economic Commission for Africa
• Bamako – Văn phòng chung cho Burkina Faso, Guinea, Mali và Niger
• Brazzaville – Văn phòng Quốc gia Cộng hòa Congo
• Bujumbura – Văn phòng Quốc gia Burundi
• Dakar – Văn phòng cấp vùng cho Giáo dục ở châu Phi và Văn phòng chung cho Cape Verde, Gambia, Guinea-Bissau, và Sénégal
• Dar es Salaam – Văn phòng chung cho Comoros, Madagascar, Mauritius, Seychelles và Tanzania
• Harare – Văn phòng chung cho Botswana, Malawi, Mozambique, Zambia và Zimbabwe
• Kinshasa – Văn phòng Quốc gia Cộng hòa Dân chủ Congo
• Libreville – Văn phòng chung cho Cộng hòa Congo, Cộng hòa Dân chủ Congo, Guinea Xích Đạo, Gabon và São Tomé và Príncipe
• Maputo – Văn phòng Quốc gia Mozambique
• Nairobi – Văn phòng cấp vùng cho Sciences in Africa và Văn phòng chung cho Burundi, Djibouti, Eritrea, Kenya, Rwanda, Somalia, Nam Sudan và Uganda
• Windhoek – Văn phòng Quốc gia Namibia
• Yaoundé – Văn phòng chung cho Cameroon, Cộng hòa Trung Phi và Chad

Các nước A rập

• Iraq – Văn phòng Quốc gia Iraq (hiện tại đang đặt ở Amman, Jordan)
• Amman – Văn phòng Quốc gia Jordan
• Beirut – Văn phòng cấp vùng cho Giáo dục tại các nước A rập và Văn phòng chung cho Liban, Syria, Jordan, Iraq và Palestine
• Cairo – Văn phòng cấp vùng cho Khoa học tại các nước A rập và Văn phòng chung cho Ai Cập, Libya và Sudan
• Doha – Văn phòng chung cho Bahrain, Kuwait, Oman, Qatar, Ả Rập Xê Út, Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất và Yemen
• Khartoum – Văn phòng Quốc gia Sudan
• Rabat – Văn phòng chung cho Algérie, Mauritanie, Maroc và Tunisia

Châu Á Thái Bình Dương

• Almaty – Văn phòng chung cho Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan và Uzbekistan
• Apia – Văn phòng chung cho Australia, Quần đảo Cook, Fiji, Kiribati, Quần đảo Marshall, Liên bang Micronesia, Nauru, New Zealand, Niue, Palau, Papua New Guinea, Samoa, Quần đảo Solomon, Tonga, Tuvalu, Vanuatu và Tokelau (quan sát viên)
• Bangkok – Văn phòng cấp vùng cho Giáo dục tại châu Á Thái Bình Dương và Văn phòng chung cho Thái Lan, Miến Điện, Lào, Singapore, Việt Nam và Campuchia
• Bắc Kinh – Văn phòng chung cho Bắc Triều Tiên, Nhật Bản, Mông Cổ, Trung Quốc và Hàn Quốc
• Dhaka – Văn phòng Quốc gia Bangladesh
• Hà Nội – Văn phòng Quốc gia Việt Nam
• Islamabad – Văn phòng Quốc gia Pakistan
• Jakarta – Văn phòng cấp vùng cho Khoa học tại châu Á Thái Bình Dương và Văn phòng chung cho Brunei, Indonesia, Malaysia, the Philippines và Đông Timor
• Kabul – Văn phòng Quốc gia Afghanistan
• Kathmandu – Văn phòng Quốc gia Nepal
• New Delhi – Văn phòng chung cho Bangladesh, Bhutan, Ấn Độ, Maldives, Nepal và Sri Lanka
• Phnôm Pênh – Văn phòng Quốc gia Campuchia
• Tashkent – Văn phòng Quốc gia Uzbekistan
• Tehran – Văn phòng chung cho Afghanistan, Iran, Pakistan và Turkmenistan

Châu Âu và Bắc Mỹ

• Brussels – Văn phòng chung cho Liên minh châu Âu và các cơ quan trực thuộc ở Brussels
• Geneva – Văn phòng chung cho trụ sở Liên Hợp Quốc tại Genève
• Thành phố New York – Văn phòng chung cho trụ sở Liên Hợp Quốc tại New York
• Moskva – Văn phòng chung cho Armenia, Azerbaijan, Belarus, Moldova và Nga.
• Venice – Cục Khoa học và Văn hóa khu vực ở Châu Âu

Mỹ Latinh và quần đảo Caribê

 

• Brasilia – Văn phòng Quốc gia Brazil
• Thành phố Guatemala – Văn phòng Quốc gia Guatemala
• La Habana – Văn phòng cấp vùng cho Văn hóa ở châu Mỹ Latinh và quần đảo Caribê và Văn phòng chung cho Cuba, Cộng hòa Dominicana, Haiti và Aruba
• Kingston – Văn phòng chung cho Antigua và Barbuda, Bahamas, Barbados, Belize, Dominica, Grenada, Guyana, Jamaica, Saint Kitts và Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent và Grenadines, Suriname và Trinidad và Tobago cũng như cho các quan sát viên Quần đảo Virgin thuộc Anh, Quần đảo Cayman, Curaçao và Sint Maarten
• Lima – Văn phòng Quốc gia Peru
• Thành phố México – Văn phòng Quốc gia México
• Montevideo – Văn phòng cấp vùng cho Khoa học vùng Mỹ Latinh và quần đảo Caribê và Văn phòng chung cho Argentina, Brazil, Chile, Paraguay và Uruguay
• Port-au-Prince – Văn phòng Quốc gia Haiti
• Quito – Văn phòng chung cho Bolivia, Colombia, Ecuador và Venezuela
• San José – Văn phòng chung cho Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Honduras, México, Nicaragua và Panama
• Santiago de Chile – Văn phòng cấp vùng cho Giáo dục vùng Mỹ Latinh và quần đảo Caribê và Văn phòng Quốc gia Chile

Các Đại sứ thiện chí Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc của UNESCO là người sử dụng tài năng hay sự nổi tiếng của mình để truyền bá tư tưởng của UNESCO, đặc biệt là thu hút sự chú ý của giới truyền thông. Chất chuyên ngành khác nhau của người ủng hộ bao gồm những ngưới hoạt động vì hòa bình, hoạt động thể thao, hay làm Đặc phái viên cho UNESCO.

UNESCO có 22 giải thưởng trong các lĩnh vực giáo dục, khoa học, văn hóa và hòa bình:

Các giải thưởng ngừng trao tặng

Trật tự thông tin và truyền thông thế giới mới

UNESCO đã từng là trung tâm của tranh cãi trong quá khứ, đặc biệt là trong mối quan hệ với Hoa Kỳ, Vương quốc Anh, Singapore và Liên Xô cũ.

Trong những năm 1970 và 1980, UNESCO hỗ trợ cho một "Trật tự thông tin và truyền thông thế giới mới" (New World Information and Communication Order), và báo cáo MacBride (MacBride report) của nó kêu gọi dân chủ hóa phương tiện truyền thông và tiếp cận bình đẳng hơn với các thông tin, đã bị lên án ở các nước vốn có nỗ lực kiềm chế tự do báo chí.

UNESCO đã được một số nước cảm nhận như là sân đấu cho các nước cộng sản và các nhà độc tài của thế giới Thứ ba để tấn công phương Tây. Nó thể hiện rõ rệt trong tố cáo của Liên Xô vào những năm cuối thập niên 1940 và đầu những năm 1950. Năm 1984, Hoa Kỳ đã cắt giảm của mình đóng góp và rồi rút lui khỏi UNESCO để phản đối, tiếp theo năm 1985 là Vương quốc Anh. Singapore cũng rút theo, với lý do phí thành viên tăng.

Sau khi thay đổi chính phủ trong năm 1997, Anh gia nhập trở lại. Hoa Kỳ gia nhập lại vào năm 2003, tiếp theo là Singapore ngày 08/10/2007.

Israel

Wikileaks và UNESCO

Vào ngày 16 và 17 tháng 2 năm 2012, UNESCO đã tổ chức một hội nghị mang tên Truyền thông thế giới sau WikiLeaks và Tin tức thế giới (The Media World after WikiLeaks and News of the World). Mặc dù tất cả sáu tấm áp phích đều tập trung về WikiLeaks, nhưng lại không có ai từ WikiLeaks được mời là diễn giả. Sau khi nhận được đơn khiếu nại từ người phát ngôn WikiLeaks Kristinn Hrafnsson, UNESCO đã mời ông tham dự, nhưng không đưa ra bất kỳ một vị trí trên bảng. Các đề nghị cũng chỉ được đưa ra một tuần trước khi hội nghị được tổ chức tại Paris, Pháp. Những diễn giả khác như David Leigh và Heather Brooke thì lên tiếng công khai chống lại WikiLeaks và người sáng lập Julian Assange trong quá khứ.

WikiLeaks phát hành một thông cáo báo chí vào ngày 15/02/2012 tố cáo UNESCO trong đó nói: "UNESCO đã tự biến mình thành một trò đùa về nhân quyền quốc tế. Sử dụng "tự do ngôn luận" để kiểm duyệt WikiLeaks từ một hội nghị về WikiLeaks là một điều Orwellian ngớ ngẩn vượt mọi ngôn từ. Đây là một sự lạm dụng quá quắt Hiến chương UNESCO. Đây là thời gian để chiếm UNESCO." Kèm theo tuyên bố là email trao đổi của người phát ngôn WikiLeaks Kristinn Hrafnsson và ban tổ chức hội nghị UNESCO.

• Thư viện kỹ thuật số Thế giới
• Danh hiệu UNESCO ở Việt Nam
• Ngày lễ quốc tế
• Đại sứ thiện chí Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hợp Quốc UNESCO
• MacBride report

• UNESCO Member States
• Trang chủ UNESCO
• UNESCO tại Việt Nam
• Giới thiệu UNESCO tại Đài truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh
• Trung tâm UNESCO Văn hóa Giáo dục và Đào tạo Lưu trữ 2004-12-06 tại Wayback Machine