B' e feallsanaiche poileataigeach às a' Ghearmailt a bha ann an Karl Heinrich Marx (Trier, 5 an Cèitean, 1818 – Lunnainn, 14 am Màrt 1883).
Bhitheadh e a sgrìobhadh mu airgeid agus cumhachd. Cuide ri Friedrich Engels, stèidhich e an fheallsanachd phoilitigeach ris an canar Co-mhaoineas anns an duilleachan no pamflaid "am Manifesto Commanach" a thàinig a-mach ann an 1848. An dèidh seo 's e 'Marxachas' a dh'èighear air na smuaintean aige.
Karl Marx | |
---|---|
Beatha | |
Ainm slàn | Karl Heinrich Marx |
Breith | Trier, 5 dhen Chèitean 1818 |
Dùthaich | Rìoghachd na Pruise 1845) duine gun stàit (1845 - |
Àite-fuirich | Lunnainn Trier Berlin Paris Maison du Cygne - De Zwane (en) |
Ciad chànan | Gearmailtis |
Bàs | Lunnainn, 14 dhen Mhàrt 1883 |
Àite-adhlacaidh | cladh Highgate |
Nàdar a’ bhàis | adhbharan nàdarra (lung disease (en) ) |
Teaghlach | |
Athair | Heinrich Marx |
Màthair | Henriette Presburg |
Cèile | Jenny von Westphalen (en) (19 dhen Ògmhios 1843 - 1881) |
Clann | |
Bràithrean ⁊ peathraichean | |
Sinnsirean | liosta
|
Foghlam | |
Foghlam | Oilthigh Jena Gimnasium Real Frederick William III (en) (1830 - Oilthigh Bonn (dhen Dàmhair 1835 - 1836) Oilthigh Humboldt Berlin (dhen Dàmhair 1836 - : jurisprudence (en) , Feallsanachd |
Àrd-fhoghlam | Dotair Feallsanachd |
Teusas | Differenz der demokritischen und epikureischen naturphilosophie |
Stiùiriche an teusais | Bruno Bauer (en) |
Cànain | Gearmailtis |
Luchd-teagaisg | Friedrich Gottlieb Welcker (en) |
Dreuchd | |
Dreuchd | eaconamaiche, neach-naidheachd, eachdraiche, feallsanaiche, sòiseo-eòlaiche, rèabhlaideach, bàrd, neach-poileataigs agus sgrìobhadair |
Àitichean-obrach | Köln |
Fastaichean | Neue Rheinische Zeitung (en) Rheinische Zeitung (en) |
Obraichean comharraichte | Economic and Philosophic Manuscripts of 1844 (en) Capital: A Critique of Political Economy (en) The German Ideology (en) Am Manifesto Commanach |
Duaisean a fhuaras | liosta
|
Buaidh | Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Max Stirner (en) , Ludwig Feuerbach (en) agus The Essence of Christianity (en) |
Ballrachd | Comann Eadar-nàiseanta nam Fir-obrach |
Far-ainmean | Glückskind |
Creideamh | |
Creideamh | neo-dhiadhaireachd |
Pàrtaidh poileataigeach | Communist League (en) |
IMDb | nm0555631 |
Bha e na oileanach sna oilthighean ann am Bonn agus Berlin. Dh'imrich e do Pharas ann an 1843, far an do choinnich e Engels, agus Lunnainn ann an 1849. Tha mòran den bheachd gur e an leabhar is cudromaiche aige Das Kapital a sgrìobh e tarsainn air trì deichead agus far an do bhris e sìos, bheachdaich e agus gu ìre dh'ainmich e an seòrsa eaconamas ris an canar Kapitalismus (Gàidhlig: calpachas) san latha an diugh. Bha e a' dol an aghaidh bheachdan eaconamas libearalaich agus lean mòran deasbaid eadar an fheadhainn a tha ag aontachadh leis agus an fheadhainn nach eil. A rèir Marx, bidh còmhstri ann eadar a' Bhùirdeasachd agus am Mòr-shluagh an-còmhnaidh.
Dh'ùghdar e gu leòr leabhraichean eile mu iomadach cuspair cuideachd. Ged a chaidh a bhreith anns a' Ghearmailt bha aige ri gluasad dhachaigh glè thric oir nach bu chaomh le toir dhaoine na beachdan aige agus mu dheireadh rinn e a dhachaigh ann an Lunnainn agus dh'fhuirich e an sin gus an do bhàsaich e ann an 1883. Thug na sgrìobh agus na rinn e buaidh mhòr air Fidel Castro agus Paulo Freire.
Dh'ainmicheadh an Oilthigh Leipzig air eadar 1953 agus 1990.
Na Ro-Shocrataich • Socrates • Plato • Aristotle • Epicurus • Stòthachd • Epictetus • Seneca Òg • Marcus Aurelius • Plotinus • Augustine à Hippo • Boëthius • Al-Farabi • Anselm • Peter Abelard • Averroës • Maimonides • Thomas Aquinas • Albertus Magnus • Duns Scotus • Ramon Llull • Occam • Giovanni Pico della Mirandola • Marsilio Ficino • Michel de Montaigne • René Descartes • Thomas Hobbes • Blaise Pascal • Baruch Spinoza • John Locke • Nicolas Malebranche • Gottfried Leibniz • Giambattista Vico • Julien Offray de La Mettrie • George Berkeley • Baron de Montesquieu • Francis Hutcheson • David Hume • Voltaire • Jean-Jacques Rousseau • Denis Diderot • Johann Herder • Immanuel Kant • Jeremy Bentham • Friedrich Schleiermacher • Johann Gottlieb Fichte • G. W. F. Hegel • Friedrich von Schelling • Friedrich von Schlegel • Arthur Schopenhauer • Søren Kierkegaard • Henry David Thoreau • Ralph Waldo Emerson • John Stuart Mill • Karl Marx • Mikhail Bakunin • Friedrich Nietzsche • Vladimir Soloviev • William James • Wilhelm Dilthey • C. S. Peirce • Gottlob Frege • Edmund Husserl • Henri Bergson • Ernst Cassirer • John Dewey • Benedetto Croce • José Ortega y Gasset • Alfred North Whitehead • Bertrand Russell • Ludwig Wittgenstein • Ernst Bloch • Georg Lukács • Martin Heidegger • Rudolf Carnap • Simone Weil • Maurice Merleau-Ponty • Jean-Paul Sartre • Simone de Beauvoir • Georges Bataille • Theodor Adorno • Max Horkheimer • Hannah Arendt • Cornelius Castoriadis |
This article uses material from the Wikipedia Gàidhlig article Karl Marx, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Tha an t-susbaint seo ri fhaighinn fo CC BY-SA 4.0 mur eil an caochladh 'ga innse. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Gàidhlig (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.