Subkontinente Indiano: Akin-abagatan a rehion ti Asia

Dagiti panangipalawag ti gay-at ti subkontinente ti Indiano ket aggigiddiat ngem kadawyan a mairaman dagiti bugas a daga ti India, Pakistan, ken Banglades; Ti Sri Lanka, Nepal ken Butan ket masansan pay a mairaman dagitoy. Ti rehion ket mangiraman ti nawatiwat a teritorio dagiti sabali a pagilian ken tinawtawagan babaen dagiti nadumaduma a bilang ti nagnagan a mairaman ti Abagatan nga Asia, ti nagan nga umad-adu a dumaydayeg.

Subkontinente Indiano
Kalawa	4.4 a riwriw km2 (1.7 a riwriw mi²)
Populasion	~1.7 bilion
Nagan dagiti umili	Subkontinental
Pagpagilian	India Pakistan Nepal Butan Myanmar Banglades Sri Lanka Maldibas

Ti rehion ket nadumaduma a nanagananen a kas "India" (ti sakbay ti moderno a kapanunotan), ti Indian a Subkontinente (ti termino a kadawyan a naus-usar iti Britaniko nga Imperio ken dagiti simmaruno iti daytoy) ken ti Abagatan nga Asia. Urayno dagiti termino iti "Indiano a subkontinente" ken ti "Abagatan nga Asia" ket kadawyan a naipagsisinnukat, adda met dagiti dadduma nga akademiko nga agtengtenggel a ti termino ti "Abagatan nga Asia" ket isu ti adu-adu a maus-usar idiay Europa ken Amianan nga Amerika. Segun dagiti historiador a ni Sugata Bose ken ni Ayesha Jalal, ti Indiano a Subkontinente ket nagbalinen a naammuan a kas ti Abagatan nga Asia "iti kinaud-udi ket neutral a panagibagbaga." Ti Indolohista a ni Ronald B. Inden ket nangisupsuppiat a ti panagusar iti termino ti "Abagatan nga Asia" ket umad-adun gapu ta nalawlawag a mangilasin ti rehion manipud iti Daya nga Asia.

Ti BBC, ken dagiti dadduma pay nga akademiko a taudan, ket mangibagbaga kadagiti rehion a kas ti "Asiano a Subkontinente". Adda met dagiti akademiko a nagay-ayat iti panagusar iti termino ti Abagatan nga Asia a Subkontinente. Ti polieto nga inpablaak babaen ti Departamento ti Estado ti Estados Unidos idi 1959 ket inramanna ti Apganistan, Ceylon (manipud idi 1972 ket ti Sri Lanka), India, Nepal, ken Pakistan (mairaman pay ti Daya a Pakistan, manipud idi 1971 ket ti Banglades) a kas paset ti "Subkontinente ti Abagatan nga Asia". Kadagiti amin a panagdumaduma ti kinaudi nga – Abagatan nga Asia – ket isun ti nagbalin a kaaduan a naus-usar kalpasan idi naampon babaen dagiti moderno a gobierno a kas ti administratibo a pannakaidasig. Adu kadagiti eskolar a nagay-ayat pay iti termino.

Babaen iti naikabil iti diksionario, to termino ti subkontinente ket mangibagbaga iti "kaada iti naisangayan a heograpikal wenno politikal a kinawaya" manipud iti dadduma a paset ti kontinente, wenno "ti nawatiwat ken ad-adu wenno basbassit a bukod a nailaon a subdibision iti kontinente" Ti termino ket saan pay a nalawag a mangibaga ti "kaada iti naisangayan a heograpiko wenno politikal a knawaya" manipud iti amin a paset ti kontinente.

Ti termino ti Ingles ket agtultuloy a kaaduan a mangibagbaga iti Indiano a subkontinente. Iti pisikal a heograpia, daytoy ket ti peninsula a rehion idiay abagatan-sentral nga Asia, a kaasping iti diamante a naisina babaen ti Himalaya iti amianan, ti Hindu Kush iti laud, ken ti Arakanese iti daya, ken gumay-at nga agpaabagatan idiay Taaw Indiano a kakuyog iti Baybay Arabiano iti abagatan a laud ken ti Luek ti Bengal iti abagatan a daya. Kaaduan iti daytoy a rehion ket adda iti Plata Indiano ken naisalumina manipud iti amin a paset ti Asia babaen dagiti lapped ti bantay.

Ti Plata Indiano, bayat a mangiraman iti kaaduan ti rehion, ket mangporma ti masa ti daga manipud iti Himalaya iti paset ti labneng iti sirok ti Taaw Indiano, a mairaman dagiti paset ti Abagatan a Tsina, ken dagiti pay kabambantayan ti Kuen Lun ken Karakoram, ken gumay-at idiay ngem saan a mairaman ti Ladakh, Kohistan, ti kabambantayan ti Hindu Kush ken ti Balochistan.

No matawagan iti Indiano a subkontinente wenno Abagatan nga Asia, ti panangipalawag ti heograpikal a gay-at iti daytoy a rehion ket agdumaduma. Iti heopolitiko, daytoy ket nangporma ti sibubukel a teritorio ti Kalatakan nga India, ken itan ket kadawyan a buklen dagiti pagilian ti India, Pakistan, ken Banglades. Sakbay idi 1947, dagiti tallo a pagilian ket historikal a naitipon ken nangbukel ti Britaniko nga India. Daytoy ket gangani pay a kankanayon a mangiraman ti Nepal, Butan, ken ti isla a pagilian ti Sri Lanka ken mabalin pay a mairaman ti Apganistan ken ti isla apagilain ti Maldibas. Segun ti antropologo a ni John R. Lukacs, "Ti Subkontinente Indiano ket sakupenna ti nangruna a masa ti daga ti Abagatan nga Asia." bayat a segun ti politikala propesor a ni Tatu Vanhanen, "Dagiti pito a pagilian ti Abagatan nga Asia ket heograpiko a buklen ti kompakto a rehion iti likmut ti Subkontinente Indiano".

Ti panagusar pay ti nalawlawa a pannakaipalawagn – no mairaman ti India, Pakistan, Bangladeh, Sri Lanka, Nepal, Butan ken ti Maldibas a kas dagiti konstituente a pagilian – ti Indiano a subkontinente ket sakupenna ti agarup a 4.4 a riwriw a km² (1.7 a riwriw a mi²), nga agrup daytoy iti 10% iti kontinente ti Asia wenno 3.3% iti kalawa ti rabaw ti daga iti lubong. iti amian, daytoy ket mangbukel para iti agarup a 45% iti populasion ti Asia (wenno sumurok a 25% iti populasion ti lubong) ken pagtaengan dagiti adu a kita ti tattao.