Ti sibilisasion ket sagpaminsan a kontrobersial a termino a naus-usar idin kadagitinadumaduma a mainaig a way-waya.
Iti kinapangruna, ti termino ket naus-usar idin a mangitudo ti material ken instrumentala bangir dagiti kultura ti tao a narikut kadagiti termino ti teknolohia, siensia, ken pannkabingbingay ti panag-obra. Dagiti kastoy a sibilisasion ket sapasap a nagsasarunuan ken urbanisado. Iti klasiko a kontesto, ti tattao ket natawtawagan idi kadagiti "sibilisado" tapno mailasinda manipud kadagiti barbaro, salbahe, ken primitibo a tattao bayat a ti moderno nga aldaw a kontesto, ti "sibilisado a tattao" ket naigiddiatda kadagiti patneng a tattao wenno dagiti tribal a kagimongan.
Adda ti pagduyusan a panagusar ti termino iti saan unay a nainget a waya, a kabuksilan ti agarup nga isu met laeng a kas ti "kultura" ken isunga, ti termino ket mabalin nga ad-adu a mangiturong ti ania man a nangruna ken nalawagan a pannakaipalawag ti kagimongan ti tao. Urayno, dayto ket mausar pay iti daytoy a maikadua a kapanunotan, ti balikas ket kankanayon a maipakat laeng kadagiti kagimongan a nakagun-od ti maysa a naisangsangayan nga agpang ti panagrang-ay a naipangpangruna ti pannakabangon dagiti siudad.
Ti agpang ti panagrang-ay ti sibilisasion ket kankanayon a narukrukod babaen ti panagrang-ayna ti agrikultura, adyo a lugar a panagtagilako, espesialisasion ti panagtrabaho, ti nangruna a klase ti agturturay, ken urbanismo. No mailaksid dagitoy a bugas nga elemento, ti sibilisasion ken kadawyan a namarkaan babaen ti ania man a panagkaykaysa kadagit bilang dagiti sekondario nga elemento, a mainayon ti naiparang-ay a sistema ti pagluganan, panagsurat, naiyalagad a panagrukod, kuarta, kontraktual ken dagiti naibatay ti di umno a sibil a sistema ti legado , pannakailasin nga arte ken arkitektura, matematika, naipasayaat a sientipiko a pannakaawat, metalurhia, dagiti politikal nga estruktura, ken naurnos a relihion.
Dagiti inadaw a sasao a mainaig iti Sibilisasion iti Wikiquote (iti Ingles)
This article uses material from the Wikipedia Ilokano article Sibilisasion, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Ti linaon ket magun-od babaen ti CC BY-SA 4.0 malaksid no adda sabali a naibaga. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Ilokano (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.