Ti kapas ket nalamuyot, nasariwagwag a napateg a sagut nga agtubo iti marakapas, wenno ti nasalakniban a kapsula, iti likmut dagiti bukel ti mula a kapas ti henero ti Gossypium.
Ti sagut ket gangani puro a selulosa. Babaen dagiti masna a kasasaad, dagiti marakapas ket maisarigagay a mapaadu ti pannakaiwarwaras dagiti bukel.
Ti mula ket bassit a kayo a patneng kadagiti tropikal ken subtropikal a rehion iti lawlaw ti lubong, a mairaman ti Kaamerikaan, Aprika, ken India. Ti kaaduan a dibersidad ti naatap a sebbangan ti kapas ket mabirukan idiay Mehiko, ken sarunuen met babaen ti Australia ken Aprika. Ti kapas ket nawaya idi a naimuyongan iti Daan ken Baro a Lublubong. Ti Ingles a nagan ket naala manipud iti Arabiko a (al) qutn قُطْن, a nairugi a naus-usar idi 1400 AD. Ti kastila a balikas iti "algodón", ket naala met iti Arabiko.
Ti sagut ket kaduan a masansan a tibbien kadagiti linabag wenno panait ket inus-usar ti panagaramid iti nalamuyot, maangsan a tela. Ti panagusar ti kapas para iti lupot ket ammo a napetsado kadagiti prehistoriko a paset ti panawen; dagiti pirgis ti lupot a kapas ket napetsado manipud idi 5000 SK ket nakali dagitoy idiay Mehiko ken idiay Sibilisasion ti Ginget ti Indus (moderno nga aldaw a Pakistan ken dagiti paset ti India). Urayno daytoy ket nataltalonen manipud idi ugma, ti pannakaparnuay idi ti laddit ti kapas a nangipapaba ti ngina ti panagpataud a nakaiturongan ti adu a pannakausarna, ken isu ti kaaduan a naus-usar a masna a sagut ti lupot iti panagkawes ita nga aldaw.
Dagiti agdama a karkulo para iti panagpataud ket agarup a 25 riwriw tonelada iti tinawen, a mangiraman ti 2.5% kadagiti matalon a daga iti lubong . Ti Tsina ket isu ti kadakkelan nga agpatpataud iti kapas iti lubong, ngem kaaduan kadagitoy ket domestiko nga inus-usar. Ti Estados Unidos ket isun ti kadakkelan nga agiluluwas kadagiti adu a napalabas a tawtawen.
This article uses material from the Wikipedia Ilokano article Kapas, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Ti linaon ket magun-od babaen ti CC BY-SA 4.0 malaksid no adda sabali a naibaga. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Ilokano (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.