Guam: Isla a teritorio ti Estados Unidos idiay Pasipiko
Ti Guam (/ˈɡwɑːm/ (dengngen); Chamorro: Guåhånkodigo: cha naital-o iti kodigo: ch ) ket maysa a naurnos, a saan a nainkorporado a teritorio iti Estados Unidos a mabirukan idiay akinlaud a Taaw Pasipiko.
Maysa daytoy kadagiti lima a teritorio ti Estados Unidos nga addaan iti naipatakder a paisano a gobierno. Ti Guam ket nailista a kas maysa kadagiti sangapulo ket innem a Saan a Bukod a Naturayan a Teritorio babaen ti Naipangpangruna a Komite iti Dekolonisasion iti Nagkaykaysa a Pagpagilian. Ti kapitolio iti daytoy nga isla ket ti Hagåtña (sigud idi nga Agaña). Ti Guam ket isu ti kadakelan ken akin-abagatan unay iti Is-isla ti Mariana.
Guam Guåhån | |
|---|---|
 Wagayway  Selio | |
| Nailian a kanta: Fanohge Chamoru | |
 | |
| Kapitolio | Hagåtña |
| Kadakkelan a purok | Dededo |
| Opisial a sasao | Ingles ken Chamorro, Espaniol (saan nga opisial) |
| Grupgrupo ti etniko | 39% Chamorro, 26.3% Filipino, 11.3% Pasipiko, 6.9% Puraw, 6.3% dadduma pay Asiano, 2.3% dadduma pay, 9.8% Mestiso |
| Nagan dagiti umili | Guamaniano, Taga-Guam |
| Gobierno | |
| Barack Obama (D) | |
• Governor | Eddie Calvo (R) |
• Tn. Gobernador | Ray Tenorio (R) |
| Kalawa | |
• Dagup | 541.3 km2 (209.0 sq mi) (Maika-190) |
• Danum (%) | naliway |
| Populasion | |
• Senso idi 2010 | 159,358 |
• Densidad | 320/km2 (828.8/sq mi) (Maika-37) |
| GDP (PPP) | Karkulo idi 2000 |
• Dagup | $2.5 bilion (2005 karkulo)1 (Maika-167) |
• Tunggal maysa a tao | $15,000(2005 karkulo)1 |
| Kuarta | Doliar ti Estados Unidos (USD) |
| Sona ti oras | UTC+10 (Pagalagadan nga Oras ti Chamorro) |
• Kalgaw (DST) | (awan ti DST) |
| Kodigo ti panagtawag | +1-671 |
| Kodigo ti ISO 3166 | GU |
| TLD ti internet | .gu |
| |
Dagiti Chamorro, dagiti patneng a tattao ti Guam, ket immunada tinaengan ti isla idi agarup a 4,000 a tawtawen. Daytoy nga isla ket addan ti atiddog a pakasaritaan iti Europeano a kolonialismo. Nadutokan babaen ni Ferdinand Magellan idi agdama ti panagbanbaniaga dagiti Kastila idi Marso 6, 1521, ti immuna a kolonia ket naipatakder idi 1668 babaen ti Espania idi isasangpet dagiti agtalinaed a mairaman ni Padre San Vitores, maysa a Katoliko a misionero. Iti adadu ngen dua a siglo, ti Guam ket maysa a nangruna a pagsardengan para kadagiti Espaniol a Galeon ti Galeon a tinawen a nagbalballasiw iti Pasipiko. Daytoy nga isla ket tinengngel babaen ti Espania aginggana idi 1898, nga idi daytoy ket naisuko iti Estados Unidos idi panawen ti Gubat ti Espaniol-Amerikano ken ti kalpasan daytoy ket naited a kas paset iti Tulag ti Paris.
Kas ti kadakkelan nga isla idiay Mikronesia ken ti maymaysa laeng a tinengngel ti Estados Unidos nga isla iti dayta a rehion sakbay ti Maikadua a Sangalubongan a Gubat, ti Guam ket tiniliw ti Hapon idi Disiembre 8, 1941, kadagiti oras kalpasan ti panagbomba ti Pearl Harbor, ken nasakupan iti dua ken kagudua a tawtawen.
Iti panawen daytoy a panagsakup, dagiti tattao iti Guam ket suheto kadagito aramid a mairaman ti tuok, putolan ken rames, ken napilitda nga umampon ti Hapon a kultura. Ti Guam ket suheto idi ti narungsot a panakilablaban idi natiliw met laeng ti isla babaen dagiti tropa ti Estados Unidos idi Hulio 21, 1944, ti petsa a tinawen a napammadayawan a kas ti Wayaan nga Aldaw.
Tatta nga aldaw, ti ekonomia ti Guam ket nasuportaran babaen ti kangrunaan nga industriana, ti turismo, a naipangpangruna a buklen daytoy kadagiti bisita manipud iti Hapon. Ti maikadua a pagtaudan ti matgedan ti Guam ket ti Militar ti Estados Unidos.
Dagiti nagibasaran
Dagiti akinruar a silpo
Dagiti midia a mainaig iti Guam iti Wiki Commons
Pakaammo ti panagbiahe idiay Guam manipud iti Wikivoyage (iti Ingles)- Guam.gov Naiyarkibo 2017-05-12 iti Wayback Machine - Opisial a website ti gobierno ti Guam
144°48′E / 13.500°N 144.800°E
This article uses material from the Wikipedia Ilokano article Guam, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Ti linaon ket magun-od babaen ti CC BY-SA 4.0 malaksid no adda sabali a naibaga. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Ilokano (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.