Malaysia

Gaga kska Yacow ka Malaysia, 2 30 N, 112 30 E ka gaga na nniqan.

A blue rectangle with a gold star and crescent in the canton, with 14 horizontal red and white lines on the rest of the flag
Flag of Malaysia-Kwoci Malaysia(馬來西亞國旗)

Malaysia

Gaga kska Yacow ka Malaysia, 2 30 N, 112 30 E ka gaga na nniqan.

Malaysia 
File:Coat of arms of Malaysia.svg-Kwohwey(國徽)

Kana ka knlbangan na o 330,803 sq km(hangan na o Tg67) (knlbanga dxgal o 329,613 sq km, knlbangan qsiya o 1,190 sq km). Kana ka sejiqun o niqan 30,949,962 hiyi. Gaga Kuala Lumpur ka pusu alang paru, jiyax 31 idas 8 ka jiyax skrayan klwaan. Manu ka dxgal Malaysia ga wada sugan 23.20% ka dxgal qpahan, 62% ka dxgal bbuyu, rahuq dxgal do niqan 14.80% na.

Bukung klwaan ta sayang o kiya ka Yang di-Pertuan Agong, pnaah hngkawas2016 idas 12 jiyax 31pnrajing kmlawa klwaan.

Malaysia 
File:Location Malaysia ASEAN.svg-Ida nkiya nniqan lnglingay(自然地理位置)

cinkhulan sa knita’ sa brbiru’

Malaysia(馬來西亞)

Malaysia 
Maryocya Hwamosapaw,  smnalu sediq Portugal mniq  16  th.

Malaysia (Skari Malaysia, Eygo: Malaysia; lxan splawa ka Tama) kiya ka qnlhangan wa mniq Tunarac hunac Asia. Snpeyyah brah Malaysia Ryeynpang, Tudaya Poroco, Sarawey mi Singapore u mniq kngkawas 1963 idas 9  diyax 16 pnspuwan ka pnwaya ryeynpang, pnwaya gikay mincu, seyngkyo pnwaya cyuncu mi qnlhangan pnwaya cyuncu phiyu keyngpo, hiti daw Singapore co u mniq kngkawas 1965 idas 8 diyax 9 cida u wada plixan hangan ryeynpang, kiya u wada murux dukuricu phiyu qnlhangan.

Weynso qnlhangan Malaysia ka splawa dha knbaraw bay weynso, snpeyyah pnrngawan Malay mpqlahang muda umau. Kiya mi seyhu u  snpeyyah mnngal knou bay kokoingkay giying na cngtang mi bukung ryeynmong-congri ka mpdudul niya, seyji ticu u muru snpeyyah Ingkoku pnwaya simin. Quri so waycyaw u, Malaysia ka UN kaying, kiya uri u Hwan Induyang Cyuyu Hcwo Ryeynmong, Pnsliyan Asia Taypingyang Keyjay Hecwo, Ta Ing Kwosyey, Tunarac Hunac Asia Qnlhangan Syeyhuy, Ini Pwaluk Undo mi Pnsliyan  Islam Huyyi na qnlhangan ntumal, kiya u Tunarac Hunac Asia Qnlhangan Syeyhuy mi Pnsliyan Islam kaygi na pnrdingan smmalu phiyu qnlhangan uri. Mnuda qpahun Tunarac Hunac Qnlhangan Syeyhuy, Pnsliyan Islam kaygi mi Ini Pwaluk Undo cusi, mnuda qpahun UN Anrihuy huycangjn riji qnhlangan.

Ri-s(歷史)

Scyeyn  sci mi  wangcaw cbiyaw(史前時期與早期王朝)

Rudah bay cbiyaw mnniq dxral nniqan hini ka sediq pa malau bhrawan smpu dhuq 4 knbkiyan brah cida.  Tubrah balay mnniq Malay Pantaw na sediq pa sediq Nikrito, splawa dha llbu sediq qalux. Rudan cbiyaw sediq Indu splawa dha ‘King Pataw’ (Ji Indu: Suvarnadvipa; Eygo: Golden Peninsula) ka Malay Pataw. Mniq kcka juga qnlangan Ptplemy u, Malay Pantaw u ngalan niya King Pataw lmawa uri (Kari Rating: Golden Chersonese). Ucilung Maryocya u splawa dha Rupun Dapa Ngucun Haywan (Kari Rating: Sinus Sabaricus). Hwajn mi sediq Indu mniq 2 th mi 3 th mniq dxral nniqan hini phiyu ou bay tdruwan asu mawyi mi alang mkbrnux, spuda patas bnatas rikisi Cyokoku u, dhiq 30 ka knou niya. Ddha qnlhangan niyi u niqan knbeyhing bay dndulan niya bungka dxral Malay Pantaw  hini. Mniq kongweyn pnrdingan brah th dhuq 14 th pnrdingan,  pusu snhiyan dsediq Malay Pataw u Bukyo mi Indukyo mi kluwanan snlhayan snhiyan Indu, tna mniq 4 th cida, dmuwi kari Hwan matas patas. Mniq iyax 7 th dhuq 13 th cida, ou bay nniqan dxral Malay Pantaw u wada danan qmlahang  Samboja tikwo, pusu nniqan dha ka Palembang na Sumatra. Wada mowic mtuting ka Srivijaya daw, Madjapahit tikwo ka mniq Jawa ka pusu nniqan dha qmlahang mquri knkana Indunisia mi Malay Pantaw mi Poro co dxral nniqan mkngahu ucilung u niqan balay biyax dndulan dha.

Maryocya Wangcaw (馬六甲王朝)

Snpeyyah Samboja (Kcka Jawa) hwangsu na wangcu Parameswara, pnhiyu Maryocya Sutan Wangcaw, ngalan dha tu1 dukuricu qnlhangan Malay Pantaw. Parameswara na wangcu, Meycya Iskanta wada knpriyux smluhay Islamkyo, kiya mi Maryocya Sutan Wangcaw hnyuwan dha mi biyax seyji dha u wada kndudul swarang ssiyaw qnlhangan ttiping ka Islamkyo, so kiya mniq 15 th daw wada ini biyaw mpusu bay snhiyan sediq Malay ka Islamkyo. Kiya uri u, cida ka Maryocya u wada mqnlangan mi Tunarac Hunac Asia mnrana bay msbari tdruwan asu  uri.

Oco cmin mi Lmutuc wangcaw(歐洲殖民與後繼王朝)

Malaysia 
Juga Trduwan asu Maryocya- kngkawas 1724.

Portugal Netherlands  Maryocya (葡荷麻六甲)

Diyax mn1  yahan  knrmux qmlahang u  kngkawas 1511,   Portugal cyeyntuy knrmux mangal Maryocya, phiyu dxral qnlhangan dha. Maryocya thiti Sutan Mamusa u qduriq tnqliyan mniq Malay Pantaw mi Kepri, pssli knkingal alang snpusal iyux kntbrinah mangal dxral dha Maryocya mi ini pndungus, hiti balay daw wada mrdang Gamba Sumatra, dha ka risaw niya, pskingal phiyu Piri Wangcaw mi Joho Wangcaw, kcka niya u muda qmlahang Tuhunac Malay Pantaw ka Joho mi kiya ka pusu bay mslutuc muda knciyuk mdakar Portugal.

Snpeyyah tudaya Sumatra ka Yaci Wangcaw pa mniq Sutaniskanta Muta ka qmlahang u, prading mniq tudaya Malay Pantaw pkrana tndxral dha, kiya ka knkana Piri, Cida. Kngkawas 1619 cida, wada dha ptqliyan qmraq Yaci ka Maryocya wangsu Ponghng Sutan Amaytsa. Portugal, Joho mi Yaci tu3 biyax mniq diyax iyax niyi cida u mnsupu mccbu, kiya u biyax mpqlahang Ponghng ka smpusal pquri bawa tu3 niyi.

Kngkawas 1629 cida, Portugal u msupu Joho wada smliq kana bay asu mcbu Yaci, kiya ka wada lwaqun Malay Pantaw. Binaw Yaci u ida malu mniq kawas cida tbrinah cnbu Cida, kiya mi qrapan ptqliyan dha Yaci ka sediq Cida. Mrdang ka Iskanta Muta daw, risaw tnswayi niya Iskantatani ka rmirih mbukung Yaci Sutan.

Diyax qlhangan Ingkoku diyax cida(英國殖民時期)

MnIngkoku Malay Pantaw(英屬馬來半島)

Biyax Ingkoku u mniq kngkawas 1785 daw prading mtmay Malay Pantaw, kngkawas cida Ingkoku Tunarac Indu Kojyo mquri Cida knbarux Pincng. Ini kbsiyaq,  quri so Ingkoku u spuda mqbling smatang mkmangal Pincng. Kngkawas 1819 dungan u prading spuda Joho knrmux mangal biyax qmlahang Singapore, ppnsung biyax quri Netherlands.

Kngkawas 1824 cida, Ingkoku mi Portugal u ppatas  kngkawas 1824 Pnsdhuwan Ingkoku Portugal, thiti balay daw wada smhdu Ingkoku knrmux mangal biyax qmlahang dxral Malayya, mlatac Maryocya ka Netherlands mi malix kana rrihan dha Malayya, kiya mi Ingkoku u smruwa Netherlands mquri Tunarac Indu msngari dxral nniqan rrihan dha. Joho Wangcaw u snpeyyah niyi daw wada mddha uri da, tuhunac Singapore na Riau u wada  ngalun biyax qnlhangan Netherlands, wada snchaya Riau Wangcaw.

Kngkawas 1826, Ingkoku cmin seyhu u wada dha pspuwan kingal dxral qnlhangan nganguc Ingkoku ka Pincng, Maryocya mi Singapore, hangan niya u Haysya Cminti. Mniq 19 th tubukuy, alaw Malay Pantaw mrrudu ka kcka knkingal wangcaw, wada dndulan ka quri aangal cweyn simi, Ingkoku u prading mbiyax bay tumal prrudu uuda knkingal wangcaw.  Mnuda mccbu kcka dha nanaq ka Ponghng, Sweylanwo, Piri mi Snmeyran kndudul smruwa snkulan na cancngsu Ingkoku, duma dmuwi hangan miyah dmayaw Malay dmudul qmlahang uuda qnlhangan, balay bay u sediq rmirih Ingkoku dniyi u wada ini biyaw balay bay mndungus bay qmlahang mnIngkoku Poroco mi Sarawey Wangkwo.

Malaysia 
Heytayi Nihong u knrmux mangal Malayya Cirongpo.

Tumn2 qnlangan mccbu mi babaw mccbu dukuricu undo (二戰與戰後獨立運動)

Malayya Ryeynpang u pnhiyu kngkawas 1946, kngkawas 1948 ka wada ptalax.  Malayya ryeynhpang ka wada rmirih niya, mniq qnlhangan truma Ingkoku, sbrnahun Dungan ka Qnlhangan Malay Sutan txtaxa qqmlahang niya dmuwi biya qmlahang dhiya nanaq. Mntna diyax niyi, Malayya kyosangto u mbiyax bay dmudul knciyuk yahan qmlahang qnlhangan icil, pdudul ini qpah qpahun, pdudul bheytur muyas na undo, wada so kndudul mtali bay ka pnluban dha Ingkoku. Wada kndudul mrana ka ptraqil mi mtdiyal, hiti bay daw wada pusa kari ka Ingkoku u ngalan dha naqah pnssliyan ka Makong mi prading qmraq dhiya, Makong u wada knpriyux dmuwi ppuniq knciyuk, pdudul uuda yocituy, smatang dha qdriqun platac Malayya ka biyax Ingkoku. Kiya mi Knkana Malayya u mtmay tbyaxun bay ddaun, kndadax kngkawas 1948 dhuq kngkawas 1960, kiya mi niqan heytay Ta Ingkwosyey u tnpusa qmlahang Malayya, muda hmtur yocituy mccbu. Mtdiyal iyax cida, anjeyn butayi pa wada phuqil 6,710 hiyi jnmin cyeyhwangcyu yocituy, wada qrapun ka 1,287 hiyi yocituy, ya bay 3,200 hiyi yocituy ka tosyang. 1,345 hiyi heytay mi keysacu Malayya ka wada mrdang kcka mnccbu. Ta Ingwkosyey na butayi u niqan 519 hiyi mrdang. 2,478 hiyi sediq tnualang ka wada phqilun, 810 hiyi sediq tnualang u wada mrdang ini sndali.

Malaysia 
Kohu Malaysia Tongku Abuturaman

Dukuricu phiyu qnlhangan dhuq saya(獨立建國至今)

Taykaytang pssli ryeynmong, kiya mi hbaraw balay nniqan kcka tnualang seyngkyo u wada mbiyax, hiti balay daw mniq kngkawas 1955 ka Malayya Ryeynhpang Rihwahuy u mniq kcka mnwaya muda seyngkyo u wada mangal ou bay hiyi giying, kiya mi sosi bucyo Tongku Abuturaman ka mpdudul mi prading smquri Ingcu seyhu dmudul dukuricu. Mniq kngkawas 1957 idas 8 diyax 31 mniq Ingkoko dxral qnlhangan seyhu ka smruwa, wada pusa kari pkla kari dukuricu ka Malayya Ryeynhpang, mntna kngkawas , dmuwi cyucu phiyu keyngpo ryeynpang phiyu kingal burah qnlhangan. So kiya, Tongku Abuturamam ka wada dha ngalan kohu Malaysia (Cida u splawa dha Malayya han) ka Tongku Abuturaman, mntna kngkawas cida u wada phyuwan tu1 congri.

Malaysia 
Cirongpo dukuricu nganguc, sediq Malaysia u kawaskawas idas 8 diyax 31 mniq hini muda mqaras smsung pntingan qnlhangan.

Kngkawas 1965, kwohuy Malaysia u wada smruwa puda kana, plwaqan dha Malaysia ka Singapore, wada pkiran dukuricu ka Singapore. Wada mkala mqraqil niyi ka Malaysia, wada mkala sntrngan mptdiyal ka Indunisia mi Malaysia, binaw kcka dha ka ini ptbalay mi dhuq mniq kngkawas 1969 wada ini baka ka cucng ryeynmong, lmutuc hiya pspuruq ka mtdiyal ka minjoku 513 jikeyng. Wada mtmay so mtali sntrngan ka Malaysia, kndusan seyji mi kntrawah u wada htranan uri. Kndadax kngkawas 1970 prading, spuda Utong ka pusu cucng ryeynmong mniq tumn2 congri Atu Rasa ka dmudul cida, alaw iyux muda dmudul kmdhu seyhu, bnbil mniq seyngkyo burah mtutuy na hantaytang, mray so Mincngtang, Piricinputang, Hwanma Huycyawtang ka tumal ryeynmong, knpriyux pnsliyan Kwomin Cnseyng (Kwocn), kiya mi babaw niyi na kcka 44 kngkawas qnbsyaqan dmuwi biyax qmlahang, wada balay so mumurux bay pnwaya tang ka Malaysia.

Malaysia 
Congri saya Malaysia ka Anqwar Imbrahimn(安華).

Cng-c(政治)

Pnwaya seyhu(法律)

Pyeynsing  ka 1 kluwan mniq Malaysia sduwi dha pnwaya pcahu pkdira qnquwan uuda sediq. Malaysia singsu susong tu286 dhuq tu291 syang ka pntura bay matas malu mquri hmrinas 10 kngkawas mi ini khrinas 50 kngkawas na mbiyax hiyi snaw mrahuq smliq pheybun qridin dmuwi taysing (Hniti pnsltudan Ingkoku), kiya mi so rudan sediq u knou bay pncahu u 24 snebuc, ini ttuku 18 kngkawas ka rrisaw u knou bay pncahu ka 10 snbtan, kiya mi naqah psnakan muda snbuc. Mniq Malaysia pyeynsing pkdranun ka sediq pa uxay wana mnuda knbeyhing qnquwan nuda, binaw pyeynsing pusu bay pkdranun niya ka sediq qnquwan nuda mnkan iyu doku, mrahuq smliq pheybun qridin mi smliq waya knrmux tnuayus qnhlangan dha. Binaw hbaraw bay sediq qnhlangan icil u uka brahan dhuq lmngelung uuda mchdil bay pnwaya pcahu niyi, seyhu Malaysia mi hbaraw bay sediq Malaysia qnita dha u, mchdil bay pnwaya pcahu pa   malu muda hmtur qnquwan nuda mi smliq qnnaqah uuda. Mnknou bay pnqtan waru ka “Malaysia taysing” kcka llbu eyga u, dmudul 8000 hiyi ryusu Malaysia meysa seyhu malix pnwaya taysing.

Cyun-s(軍事)

Malaysia ucwang butay ngalan hangan pusu bay bukung ka tubeyhing bay weynso Malaysia ; dmudul kana Heytay mtucilung, mtelu, mtkarac.  Pusu bay qpahun uuda heytay u niqan 5 qnhlangan msupu qmlahang mi UN weyhe singtong, butayi u mntumal Mccbu Afghan dmayaw heytay Amirika mcbu pnsliyan citi mi Taripan cngcweyn, kiya uri u tumal qnburang txtaxa msntali bay pnsliyan Islam uri ka butay dha.

Ti-ri(地理)

Tu43  knkana qnlangan knhbrawan hiyi sediq ka Malaysia, tu68 knkana qnlhangan knrbangan ka tndxral dha, knhbrawan hiyi sediq u  3,170, knrbangan tndxral u 329,847 pihwang km. Wa mniq tudaya cutaw, weytu u wa mniq iyax peywey 1˚ seyng dhuq 8˚ seyng (Niqan tutiping dxral nniqan ka mniq turahuc 1˚), cingtu u wa mniq iyax tunarac cing 99˚ dhuq tongcing 99˚ seyng dhuq tongcing 120˚.

Malaysia 
Lnlingay nniqan mndungus qtan ka Tunarac mkngahu ucilung Malay Pantaw Tyawmantaw Ponghng co.

Pusu balay u pnspuwan Tunarac Ma mi Tuiwil Ma (Malaysia Pataw) ka Malaysia, wa mniq kcka ka Ucilung Tuhunac. Dxral dha Tuiwil Ma tudaya u mslutuc qnlhangan Thailand, kiya mi  mslutuc Tunarac Ma na Brunei mi Indonesia.  Kiya u msupu tuhunac na Singapore muda Ucilung Joho mslutuc, tnucilung dha u mslutuc Vietnam mi Philippines. Tnuayu dxral saya u wada ptura bay psdhu, kiya u muru lnlingay nniqan muda ptuayus, kncka u kiya ka knkana yayung alang mkbrnux Wawi mi yayung Kre (Golok River). Malaysia u niqan biyax dha qmlahang duma tawyu Ucilung Tuhunac, mray so Tanwancyaw u dhiya ka dmuwi biyax qmlahang, binaw tuayus quri ucilung daw ida niqan pprngawan dha nina. Malaysia ka murux balay to bay qnlhangan niqan dnuwi dha biyax qmlahang Asia Taru mi Malaysia Cyuntaw,  wa mniq Joho co tuhunac Pncn keyng Tanjongpiay ka putting bay hiti Asia Taru.    

Malaysia 
Jnko mitu Malaysia (sediq/pinghwang km.)

Jn-ko(人口)

Sediq Malay ka knkan 56%, Hwajn ka 23%, Sediq Tnpusu ka 11%, sediq India ka 7%. Spuda bntasan keyngpo pa, sediq Malay ka muru uuda waya Malay (Waya lnhaya) na Muslim. Mniq seyji ka dhiya u niqan balay biyax dha dmudul. Hnyuwan Sediq Tnpusu u sbuway duma uxay sediq Malay na Sediq Tnpusu uri, kiya ka knkana sediq Thai, sediq Khmer, Cham joku mi Sabah mi Sarawak na  Sediq Tnpusu. Uxay Malay Sediq Tnpusu mniq Sarawak u hmrinas knkana knhbrawan hiyi sediq, mniq Sabah u hmrinas 2/3 hiyi sediq. Pantaw u niqan ini khbaraw hiyi ka Sediq Tnpusu, mniq hiya u splawa dha Orang Asli. Quri so ima ka psdhuwan hnyuwan Sediq Tnpusu u ini pntna kana ka pnwaya knkingal co.  

Cung-cyaw(宗教)

Snhiyan Malaysia
Snhiyan Paseynto
Syunnipay Islam kyo 61.3%
Bukyo 19.8%
Kiristokyo 9.2%
Indiakyo 6.3%
Hwajn mincyeyn congcyaw 1.3%
Ini klayi snhiyan 1.0%
Uka snhlayan snhiyan 0.7%
Snhiyan icil 0.4%
Malaysia 
Ida mnniq Cirantan tawpey ka Kanpangwu Cingcnsu, kiya ka knrudah bay cingcnsu.

Kengpo Malaysia  u qmlahang balay mtrawah ssnhiyan,  binaw psdhuwan dha snhiyan qnlhanganka Islamkyo (Muslim) Syunnipay.

Spuda patas smnepu kngkawas 2010 knhbrawan hiyi sediq mi sapah , ya bay 61.3% hiyi sediq ka smluhay snhiyan  Islamkyo; 19.8% hiyi sediq ka smluhay snhiyan Bukyo; 9.1% hiyi sediq ka smluhay snhiyan Kiristokyo; 6.3% hiyi sediq ka smluhay snhiyan  Indiakyo; 1.3% hiyi sediq ka smluhay snhiyan Jucya, Tawkyo mi snhiyan pnsltudan Hwajn mincyeyn congcyaw. Duma sediq ka knkana kluwanan smluhay snhiyan, kiya ka knkana Hwanringrwen, Mincyeyncongcyaw mi Sikekyo; kiya mi 1.1% hiyi sediq ka uka.

Malaysia 
Mniq Cirongpo, sediq mpchada u wisu smmalu India cyeynping, kluwan cyeynping niyi u prmaxan balung, tiping knrtan wawa mi yangcong.

Wun-hwa(文化)

Malaysia u pnspuwan knhbaraw bay kluwanan minjoku, knou bay kluwanan  bungka mi kari syakay. Mwaya bay bungka ka snpeyyah tndxral Sediq Tnpusu hiya, bukuy daw miyah thdil hini ka sediq Malay. Cyoka bungka mi bungka India ka niqan bay dnlulan niya, malu snolun dhuq qnlhangan icil mawyi prading pplaq balay mniq nniqan dxral hini cida. Quri so knbeyhing bay dndulan niya bungka Malaysia ka bungka snpeyyah qnlhangan icil, kiya ka knkana bungka Posu, Arapo mi Ingkoku. Alaw quri seyji cyeyko seyhu, malan ka so pprngawan ppsdhu syakay, quri  so ini khbaraw joku u wada danan muru tikuh ini pntna bungka.

Malaysia 
Kingaln cingcnsu wa mniq Pucng

Kngkawas 1971 cida u, wada phiyu kingal ‘Qnlhangan Bungka Cngce’. Quri so cngce niyi u wada psdhu bungka Malay, pusu na balay u muda phiyu waya bungka Sediq Tnpusu Malaysia, ya balay ka knkana mndungus na so duma kkluwanan bungka uri, kiya mi Islamkyo u kasi ka ppwaluk balay dmudul bungka Malaysia. Cngce niyi u wada dmudul hniwan kari Malay u mkala quri hniwan kari icil. Seyhu ka tumal dmudul quri bungka, maku so ini qqaras ka uxay sediq Malay, lnglungan dha u wada htranan stkuhan qmita ka jiyu bungka dha, qnpringan pnssliyan Hwajn mi sediq India u muda pusa kari ppatas peywangru, tmiyu seyhu u pnwaya kingal ini pnlngu mincu na bungka cngce.  

Yisu inggaku(藝術音樂)

Pnsltudan yisu Malaysia, pusu na balay u quri snquri, tminun, qqiya ging. Qusi so knkana pnsltudan Yisu u, butun puting Malay, lubuy sbiki, tinun rncuhan rasoku. Klaun bay kana sediq u ubungdqras smnalu qhuni Sediq Tnpusu Tunarac Malaysia. Txtaxa minjoku u niqan tukubeycu ini pntna yisu pyawyeyn kana, ini ptturu kana ka txtaxa dha. Binaw, Malay yisu u balay bay wisu ptura balay wada runun dndulan bungka tudaya India, alaw niyi u dndulan rikisi India. 

Wenswey(文學)

Malaysia u niqan mdhu bay pnsltudan quri tnkari, kndadax ini awah ka bbatas ji brah cidaa daw tnaniqan da, ida lmutuc dhuq saya. Knkingal qnlhangan Malay Sutan u wada phiyu pnsltudan wenswey dha nanaq, wada dndulan cbiyaw ida niqan ka pnngalan kari mi lmutuc srwarang hiya ka pnngalan kari Islam. Hwajn mi India wenswey u spuda nanaq knhbrawan hiyi dha mniq Malaysia mi kndudul mrana qtan balay uri, kiya mi kndadax 19 th prading,prading niqan ka patas bntasan ji Hwawen mi ji India dxral nniqan hiya, eygo uri ka qtan bay wenswey mi kari. Prading niqan kikay insacu ka pusu na balay uri, so kiya u knhbrawan bay sediq ka malu qmita bnatas wenswey, to bay bnatas bawa kana ka weyswey cuxal han, niqan pila sediq ka dhuq mari. So kiya, mkla eygo ka Malay hwangjoku, kiya mi wana mkla smpu ji Malay ka kcka mi llbu cyeycng u ida niqan kingal tnayus niya.  Kngkawas 1971 cida, seyhu ka muda dmudul uuda, wada pdudul ini pntna kari wenswey. 

Mchiya uuqun(美食)

Mchiya uuqun Malaysia pa ptura quri so pnspuwan knou ini pntna minjoku dha. Snpeyyah tnayuc kcka knlhangan mi ssiyaw dxral nniqan dha u knou bay ini pntana bungka, niqan knbeyhing bay dndulan niya mchiya uuqun. Knbeyhing bay biyax dmudul niya ka sediq Malay, Hwajn, India, Thailand, Jawa mi Sumatra na bungka,  to bay so nniqan qnlhangan dha u wa mniq ddaun elu ncbiyaw malu knux mawyi. Mchiya uuqun Malaysia mi Singapore mi Brunei u mntna balay, kiya mi mntna balay mchiya uuqun Philippines uri. Singapore u quri so Cawco mi sediq Holo ka pusu niya, so kiya u aji uuqun dha u mquri so Cawco mi Hudyeyn uqun; qori so Tama u, kiya mquri Holo, Kwangtong, sediq Hakka ka pusu, kiya mi niqan ka sediq Kwangsi mi sediq Huco uri, so kiya aji uuqun dha u pndungus balay kiya, ini pntna ka nniqan co u niqan ini pntna kluwan damac, kiya mi uuqun mniq Malaysia pa ini pntna damac pusu pnyahan niya.

Malaysia 
Knbeyhing bay byo Tunarac Hunac Asia- Pingcng Ciresu knrdax bay camaw niya, snturung smsung burah kngkawas Hwajn

Diyax sngayan mi smsung(假日與節慶)

Qnlhangan pnspuwan knou bay kluwanan minjoku ka Malaysia, sediq Malaysia kingal kngkawas u muda smqaras smsung ou bay diyax sngayan mi uuda smsung. Duma diyax smsung ka snpeyyah Ryeynpang syeynpaw pkla pspuwan diyax sngayan, duma u spuda txtaxa cosu muda pkla ka pspuwan diyax sngayan.

Spruwan bay qmita diyax smsung ka kngkawas idas 8 diyax 31 diyax smsung Dukuricu, muda dmahur lmlung kngkawas 1963 idas 9 diyax 16 pnspuwan  Malayya Ryeynpang, Sabah, Sarawak mi Singapore phiyu kingal burah qnlhangan (Singapore u wada mniq kngkawas 1965 ka mlatac). Smsung Rawtong (idas 5 diyax 1), Pntinga knbeyhing bay bukung weynso  (idas 6 tu1 diyax sngayan tu6 diyax) mi knkingal co Sutan/Knbeyhing bay mqlahang/Raje/Pntingan Co weynso uri ka spruwan qmita diyax, alaw tu3 diyax niyi ka pnwaya diyax sngayan knkana qnlhangan Malaysia. Pnspuwan diyax sngayan Malaysia u niqan Nongri Smsung Burah Kngkawas, Smsung Kaycaya, Smsung Smipah Utux Naqah, Smsung Mqaras Pntingan Yesu.

Alaw Islamkyo ka Malaysia tu3 knbeyhing snhiyan uri, so kiya, pusu diyax smsung Muslim u pspuwan diyax sngayan kana uri, mray so  Smsung Kaycay (Hari Raya Puasa或Hari Raya Aidilfitri), Smsung Haci (Hari Raya Aidiladha), Smsung Huyri Weyntan (Islamic New Year,Awal Muharram), Smsung Pntingan Krancing mi Smsung Pntingan Muhammad.

Pnyahan pnatas(參考資料)

Tags:

Malaysia (馬來西亞)Malaysia

🔥 Trending searches on Wiki Taroko:

TaywangSeediq TgdayaHakaw utuxSeediqDjiyun qnawal bagaPupuCirocanIndiaSwazilandCubaPeypay ka knlwaan CikukuBruneiIcelandKari Tanah TunuxSmiyukMargrethe IIMaltaDenmarkAkihitoSudanGmarang kari utuxNicaraguaThailandMalaysiaAtomoXi JinpingArmeniaLubuy-tabukDemocratic Republic of the CongoKazakhstanTakamimuraGituSeediq knpruwan dmilun karacMontenegroSayieZambiaPnsltudan kari nTekung-ThauPololanThyakanPetro PoroshenkoNetherlandsGhanaSingawVenezuelaSerbiaEgyptAlgeriaColumbiaLuxembourgTgsaTalamakau🡆 More