Martin Lutero

'E pparlate d''e suoje, critice ncopp''a Chiesia cattoleca, scetajeno 'a riforma prutestante.

Martin Lutero nascette a Eileben (Sassonia). Studiaje int'ê ville 'e Mansfeld, Magdeburgo ed Eisenach apprimma 'e trasì int'a ll'Uneverzetà d'Erfurt. Aroppo, 'o 1505 se facette monaco, e po', 'o 1507, fuje urdinato prievete d''a Chiesia Cattoleca.

Fuje 'o 1508, c'accumminciaje a se mparà tiologgia a int'a ll'Uneverzetà 'e Wittemberg, e po' apparato turnaje a Erfurt. Pe' tramente ca ferneva 'a istruzione soja, facette nu viaggio a Romma, addò accumminciaje a s'abbelì p''a Chiesia Cattoleca ed e pratiche ca chesta pruffessava (comme p'esempio 'a vennita 'e ndurgenze). 'O 1512 se pigliaje 'o grado 'e Duttore d''a Chiesia Cattoleca.

'O 1517 pubbrecaje 'e 95 Tese d''e soje, ca predecaje int''a chiesia 'e Wittenberg, e tagliaje l'attacco 'e chesta c''e cattuolece. Chesto significaje 'a nasceta d''o prutestantesemo.

Tanno, prievete ancora p''a Chiesia Cattoleca, chesta stituzione cundannaje 'e tesi soje, e 'o scummunicaje 'o 1521. 'O 1522 traducette 'a Bibbia int'ô tedesco (fatica c'accumminciaje 'a standardizzazione 'e chesta llengua). Aroppo d''a fernì c''a Chiesia Cattoleca, se nzuraje cu Caterina 'e Bora.