Белорусија: држава во Источна Европа

Белорусија се граничи со Русија на североисток, со Украина на југ, со Полска на запад и со Литванија и Латвија на северозапад. Главен град на Белорусија е Минск, а службени јазици во државата се белоруски и руски. Вкупната површина на Белорусија изнесува 207.600 км² каде живеат околу 9.503.807 жители според пописот од 2009 година. Над 40% од вкупната површина на земјата е прекриена со шуми, а најзначајни стопански гранки на земјата се земјоделството и производството.

Република Белорусија Рэспубліка Беларусь (белоруски) Республика Беларусь (руски)
Знаме Грб
Химна: Мы, беларусы  (белоруски) Ние Белорусите
Главен град (и најголем)		Минск 53°55′N 27°33′E / 53.917° СГШ; 27.550° ИГД / 53.917; 27.550
Службен јазик		белоруски, руски
Демоним		Белорус
Уредување		Претседателска република
•	Претседател	Александар Лукашенко (Легитимноста спорна)
•	Премиер	Роман Головченко
Независност		од СССР
•	Објавена	27 јули 1990
•	Основана	25 август 1991
•	Завршена	25 декември 1991
Површина
•	Вкупна	207.600 км2 (85-та)
•	Вода (%)	н/п(2.830 км2)1
Население
•	проценка за 2024 г.	▲ 10,979,008 (90та)
•	Густина	46,6 жит/км2
БДП (ПКМ)		проценка за 2024 г.
•	Вкупен	▲ $244,5 милијарди (57ма)
•	По жител	▲ 24,016 (82ра)
БДП (номинален)		проценка за 2024 г.
•	Вкупно	▲ $71.6 милијарди
•	По жител	▲ $8,922
Џиниев коеф. (2019)		25.3 низок
ИЧР (2024)		▲ 0.827 многу висок · 50та
Валута		Белоруска рубља (BYR)
Часовен појас		FET (UTC+3)
•	(ЛСВ)	FEST (UTC+3)
Се вози на		десно
НДД		.бел .by
Повик. бр.		375
1.	„FAO's Information System on Water and Agriculture“. FAO. Посетено на 2008-04-04.

Името „Белорусија“ или „Беларус“ (Беларусь, Белоруссия) потекнува од името Бел Рус (руски: Белая Русь, латински: Rutenia Alba) кое се користело зо западноевропската картографија и географска традиција во 16 век. Така, истонословенските територии „фигуративно“ се именувале како Црвен Рус, Бел Рус и Црн Рус, а тоа довело до именување на териториите на Голем Рус и Мал Рус кое било често употребувано од Византија. Црвен Рус во изворите се однесувал на Галиција и Волињ, а пак Бел Рус и Црн Рус во различни извори се користеле за Големото војводство Литванија и Големото војводство Москва.

Среден век

Од крајот на бронзеното доба поголем дел од територијата на денешна Белорусија била населена со Балтијци. Кон крајот на 9 век и почетокот на 10 век, оваа територија започнале да ја населуваат Словени.

Се смета дека првата држава на територијата на сегашна Белорусија била Полоцката. Градот Полоцк првпат се споменува во „Повестите на минатото„ од 862 година. Полоцкото кнежевство достигнало најголем подем и најголема моќ за време на владеењето на кнезот Усјаслау Брачиславич (1044 – 1101). Од 10 век до 13 век на територијата на Белорусија се наоѓале и Туравското кнежевство, Смоленското кнежевство, Граѕенското кнежевство. Следни големи држави на белоруската територија било и Великото кнежевство Литовско, Руско и Жамојцко.

Белоруска Советска Социјалистичка Република

За време на Првата светска војна, Белорусија се наоѓала под германска окупација. Својата прва независност, Белорусија ја прогласила на 25 март 1918 година. Но по окупацијата на Црвената армија, на 1 јануари 1919 година била прогласена Советска Социјалистичка Република Белорусија. Во времето на Втората светска војна, Белорусија повторно била окупирана од страна на Нацистичка Германија. Германците се задржиле на власт сè до 1944 година. По војната, таа повторно останала во составот на СССР.

Независност

Својата независност Белорусија прогласила од СССР на 27 јули 1990 година, а меѓународно признаена на 25 август 1991 година.

 

Белорусија е држава која се наоѓа во Источна Европа. Граничи со Русија на исток и на север, со Латвија на север, со Литванија на северозапад, со Полска на запад и со Украина на југ. Белорусија не излегува на море, релативно е рамна. Езерата и реките се ширум распространети по нејзината територија. Во Белорусија има околу 11.000 езера, но голем дел од нив се помали од 0,5 км².

Белоруската клима е умерено континентална,преодна форма од поморска до континентална клима со благи и влажни зими и топли лета.Во последните децении континенталната клима е помалку изразени бидејќи зимите станувале се потопли.Општи одлики на климата се условени од локацијата на земјата во средната ширина,доминацијата на рамен релјеф и релативна оддалечност од Атлантскиот Океан.Просечната јулска температура се движи од 17 C до 18,5 C,јануарската температура се варира од -8 C до -4,5 C период со температури над нулата трае околу 230-263 дена. Белорусија се наоѓа во зона на доволно врнежи.Просечни врнежи се од 600-700м годишно,во планинскиот дел просекот е 650-700мм и во низините е 600-650 милиметри.Околу 70% од годишните врнежи паѓаат во топлиот период.Повремените поплави се условени од просторни и временски врнежи. Снегот е важна одлика на белоруската клима.Периодот со снег трае 75 дена во југозападниот дел и 125 дена во североисточниот дел на земјата.Просечната снежна длабочина се движи од 15 до над 30цм. Климата на Белорусија се менуваше во текот на историјата на Земјата. За време на периодот на инструментални набљудувања (1881-2004) просечната годишна температура се зголеми за 1 C. Во овој период два значајни покачувања на температурата се забележани. Пораст на температурата од 3-4 C се предвидува до крајот на овој век.

 

• Брестска област
  Административен центар е град Брест
• Витепска област
  Административен центар е град Витепск
• Гомељска област
  Административен центар е град Гомељ
• Гродненска област
  Административен центар е град Гродно
• Минска област
  Административен центар е град Минск
• Могиљовска област
  Административен центар е град Могиљов

п р у Најголеми градови во Белорусија http://www.geonames.org/BY/largest-cities-in-belarus.html
	Бр.		Област	Нас.
Минск   Гомељ	1	Минск	Минска област	1,921,807	Могиљов   Витепск
	2	Гомељ	Гомељска област	526,872
	3	Могиљов	Могиљовска област	374,644
	4	Витепск	Витепска област	366,299
	5	Гродно	Гродњенска област	356,557
	6	Брест	Брестска област	330,934
	7	Бабрујск	Могиљовска област	218,271
	8	Баранавичи	Брестска област	179,073
	9	Борисов	Минска област	144,945
	10	Пинск	Брестска област	137,493

Религија

 

До крајот на 12 век, Европа била поделена на две големи области: западната област со доминација на римокатолицизмот и источна со доминација на православна Византија. Границата меѓу нив се наоѓала на реката Западен Буг. Оваа област, моментално позната како Белорусија, била една од малкуте каде се водела индиректна војна помеѓу двете цркви. До 14 век, Руската православна црква станала доминантна во Белорусија. Владислав II, тогашен владетел на Литванија, наредил да се направи сето население во Литванија католичко. Белорусија во тоа време била дел од неговото царство, па веќе во средината на 14 век позициите на католицизмот станале силни во Литванија. Во текот на 16 век започнала кризата во христијанството: протестантската реформација во католицизмот и појавата на ерес. Од половината на 16 век започнало ширењето на протестантството во Литванската држава.

Пред 1917 година, во Белорусија постоеле 2.466 верски заедници, од кои 1.650 православни, 127 римокатолички, 657 Еврејски, 32 протестантски, и неколку муслимански заедници. Во времето на комунистичкиот режим (кои официјално биле атеисти), активностите на овие заедници биле строго ограничени. Многу верски заедници биле уништени и нивните водачи биле или прогонувани или затворани; останатите заедници понекогаш се вклучувале во работата на властите но само поради цели нивни, како и во обид да се вметне патриотизам за време на Втората светска војна.

Денеска, околу 96% од населението на Белорусија се христијани. Како помали религиозни организации се издвојуваат муслиманската со околу 0.5%, еврејската околу 0.1 итн.

Симболи

Актуелното државно знаме и грб беа прифатени по пат на референдум во 1995 година. До овој период за државни симболи се сметаа бело-црвено-белото знаме и грбот „Пагонија“.

Минск е главен град на Белорусија.Градот се наоѓа на реките Њамиха и Свислач .Градот има население од околу 1.830.000 жители

Највисоко спортско тело во државата е олимпискиот комитет на Белорусија.Белоруските спортисти дебитирале на олимписките игри во Хелсинки во 1952 година како дел на олимпискиот тим на Советскиот Сојуз, а од олимписките игри одржани во Лилехамер во 1994 година Белорусија настапува како самостојна држава.Прв белоруски спортист кој освоил медал на олимписките игри е Михаил Кривоносов. Тој медалот го освоил во десциплината фрлање на чекан на олимписките игри во Мелбурн 1956 година.Првиот медал(бил освоен сребрен медал) за белорускиот олимписки комитет ја освоил Игор Железовски во дисциплината брзо лизгање на олимписките игри одржани во Лилехамер.Екатерина Карстен-Ходотович е официјално најдобриот белоруски спортист на олимписките игри со освоени 4 медали(две златни и по една сребрена и бронзена).Таа се натпреварувала во категорија веслање.Екатерина учествувала на сите пет Летни олимписки игри на кои учествувала Белорусија.

Најпопуларен спорт во Белорусија е хокеј на лед.