Brunei

Brunei i/bruːˈnaɪ/, sacaro rasmi Nagara Brunei Darussalam (Melayu: Negara Brunei Darussalam, Jawi: نڬارا بروني دارالسلام), adolah sabuah nagara badaulaik nan talatak di pasisia utara Kalimantan di Asia Tenggara.

Negara Brunei Darussalam
نڬارا بروني دارالسلام (Malayu)
Bandera Brunei Darussalam
Bandera
{{{coat_alt}}}
Lambang
Semboyanالدائمون المحسنون بالهدى
Addaa'imuna al-muhsinuna bil-huda
(Arab: "Sanantiasa mambuat kabajikan jo patunjuak Allah")
"Always in service with God's guidance"
Lagu kebangsaan: 
  • Allah Peliharakan Sultan
    لله فليهاراكن سلطن
  • God Bless the Sultan

Lokasi Brunei Darussalam
Lokasi Brunei Darussalam
Ibu kota
(dan kota paliang gadang)
Bandar Seri Begawan
Bahaso resmiMalayu
PamarintahanMonarki absolut
• Sultan
Hassanal Bolkiah
• Putra Mahkota
Al-Muhtadee Billah
• Mufti Basa
Abdul Aziz Juned
LegislatifMajlis Mesyuarat
مجليس مشوارت
Pambantukan
• Kerajaan Po-ni
Abad ke-7
• Kesultanan
Abad ke-14
• Kekaisaran
Abad ke-15–19
• Protektorat Britania
1888
• Kamerdekaan dari Britania Rayo
1 Januari 1984
Area
• Total
5,765 km2 (2,226 sq mi) (172)
• Aia (%)
8,6
Populasi
 - Pakiroan 2013
415,717 (175)
 - Kapadatan
67,3/km2 (134)
PDB (KKB)2014
 - Total
$30.212 miliar (119)
 - Per kapita
$73.233 (4)
PDB (nominal)2014
 - Total
$15.102 miliar (118)
 - Per kapita
$36.607 (25)
Ginin/a
Error: Invalid Gini value
IPM (2013) 0,852
Error: Invalid HDI value · 30
Mato uangDolar Brunei (B$)
(BND)
Zona wakatuWakatu Brunei Darussalam
(UTC+8)
Lajua kamudikida
Kode telepon+673
Kode ISO 3166BN
Ranah Internet.bn

Etimologi

Manuruik historiografi lokal, Brunei ditagakkan dek Awang Alak Betatar, nan kudian hari manjadi Sultan Muhammad Shah, mamarintah sakitar tahun 1400 M. Inyo datang dari Garang di Distrik Temburongdan tibo di muaro Sungai Brunei, tampek inyo mulo mainjakkan kini banamo Brunei. Manuruik legenda, sangkek balabuah inyo basorak, "Baru nah" (aratinyo kok diterjemahan yakni "itu nyo!" atau "di sinan"), dan dari sinan mangko namo "Brunei" bamulo.. Inyo adolah urang Muslim patamo nan manjadi panguaso Brunei Sabalun era kabangkitan Kekaisaran Brunei di bawah Dinasti Bolkiah Muslim, Brunei diyakini sempat barado di bawah panguaso Buddha.

Namo Brunei diejo manjadi "Barunai" pado abaik ka-14, kamungkinan dipengaruhi dek ejaan Sansekerta (वरुण), nan aratinyo "palauik". Kato "Borneo" punyo asa ejaan nan samo. Dalam nama lengkap negara iko, yakni Negara Brunei Darussalam, darussalam (Arab: ار السلام‎) aratinyo "tampek tingga nan damai", sadangkan negara aratinyo "negara" dalam bahaso Melayu. Sabuah versi pendek dari namo resmi negara iko, "Brunei Darussalam", juo alah digunoan sacaro umum, tautamo dalam konteks resmi, dan tancantuam dalam database geografis Kelompok Ahli Nama Geografis Perserikatan Bangsa-Bangsa, sarato daftar resmi ASEAN jo Persemakmuran.

Dokumentasi paliang awal nan dicataik dek panulih Barat tantang Brunei barasa dari urang Italia nan tanamo sabagai Ludovico di Varthema. Dokumentasinyo balatar wakatu tahun 1550.

Demografi

Brunei 
Musajik Sultan Omar Ali Saifuddin pado malam hari.

Etnis asli Brunei di antaronyo adolah Belait, Brunei Bisaya (ijan sampai tatuka jo Bisaya/Visaya dari Filipina), Brunei Melayu, Dusun, Kedayan, Lun Bawang, Murut, jo Tutong.

Populasi Brunei pado tahun 2018 adolah 428.963, 76% dari jumlah itu tingga di kawasan urban. Angko laju urbanisasi dipakiroan 2,13% satiok tahun sajak tahun 2010 sampai 2015. Usia harapan hidup rato-rato adolah 77,7 tahun. Pado 2014, sabanyak 65,7% dari populasi adolah urang Malayu, 10,% adolah urang Cino, 3,4% adolah panduduak asli, dan 20,6% marupoan etnis lainnyo. Ado komunitas ekspatriat nan relatif gadang. Kabanyakan ekspatriat barasa dari negara non-Muslim takah Australia, Inggris, Korea Selatan, Japang, Filipina, Thailand, Kamboja, Vietnam, jo India.

Agamo

Agamo di Brunei ██ Islam 337,391 (80.9%)██ Buddha 29,495 (7%)██ Kristen 29,510 (7.1%)██ Lainnyo: 20,860 (5%)

Islam adolah agamo resmi Brunei, khususnyo nan manganuik Sunni dalam akidah jo mazhab Shafi'i dalam fikih. Labiah dari 80% populasi, tamasuak mayoritas Malayu Brunei jo Kedayanmangidentifikasi diri mereka sabagai Muslim. Kayakinan lainnyo nan dipraktikkan di Brunei tamasuak Buddha (7%, kabanyakan dipaluak dek urang Cini) sarato Kristen (7.1%). Pemikiran bebas, kabanyakan urang Cino, dianut dek 7% dari populasi. Meskipun kabanyakan dari mereka mempraktikkan babarapo bantuak agamo jo unsur-unsur Buddha, Konfusianisme, dan Taoisme, mereka labiah mamilih untuak manampilkan diri sabagai indak manjalankan agamo sacaro resmi, sahinggo dicap sabagai ateis dalam sensus resmi. Pangikuik agamo asli ado sakitar 2% dari populasi.

Bahaso

Bahaso resmi Brunei adolah Bahasa Melayu Standar, nan manggunoan abjad Latin (Rumi) jo abjad Arab (Jawi). Pado mulonyo, bahaso Malayu ditulih jo abjad Jawi sabalun baraliah mamakai abjad Latin sakitar tahun1941.

Bahasa nan dipakai sahari-hari utamonyo adalah Bahaso Melayu Brunei. Bahaso Melayu Brunei agak babedo dari bahaso Melayu standar jo dialek Melayu lainnyo, karano sakitar 84% sarumpun jo bahaso Melayu standar, dan samo-samo dapek dimangarati.

Bahaso Inggirih sacaru lueh digunoan sabagai bahaso dagang dan bahaso di kegiatan resmi sarato dituturkan dek mayoritas panduduak di Brunei. Bahaso Inggirih digunoan dalam kagiatan perdagangan sabagai bahaso karajo jo sabagai bahaso pangantar dari pendidikan dasar hinggo pandidikan tinggi..

Bahaso Tionghoa juo digunoan sacara lueh, dan minoritas Tionghoa di Brunei mangecek sajumlah variasi bahaso Tionghoa.

Bahaso Arab adolah bahaso agamo umaik Islam. Dek baitu, bahaso Arab diajaan di sakolah-sakolah, khususnyo sakolah-sakolah agamo, dan juo di limbago-limbago pandidikan tinggi. Pado tahun 2004, ado anam sakolah bahaso Arab jo ciek parguruan tinggi guru agamo di Brunei. Mayoritas panduduak Muslim Brunei alah mamiliki babarapo bantuak pandidikan formal atau informal dalam mambaco, manulih, jo pangucapan bahaso Arab sabagai bagian dari pandidikan agamo mereka.

Bahaso jo dialek lain nan digunoan antaro lain dialek Melayu Kedayan, dialek Melayu Tutong, Murut, jo Dusun.

Caliak pulo

Rujuakan

Bibliografi

Tags:

Brunei EtimologiBrunei DemografiBrunei Caliak puloBrunei RujuakanBrunei BibliografiBruneiAsia TenggaraBahaso MelayuBerkas:En-us-Brunei.oggDangaKalimantanTulisan JawiWikipedia:IPA for English

🔥 Trending searches on Wiki Minangkabau:

Barat15721953Cristiano Ronaldo1955AustraliaAntarktikaKamihParang SalibMoldovaGandangMeterDaftar panyanyi MinangkabauSimpanseFisikaDamaskusDhakaProtestan1945ChetogenaHari BumiSumatera Barat19501903MakahBanAnatoliaEkonomi1928LadoBahaso MinangkabauArgentinaSimauangKartografiBahasoDaftar dasawarsa315Suku CaniagoInflasiFilologiKristen OrtodoksWikipedia MinangkabauNgarai SianokBahaso RusiaGogonSago1887Palestina1237Bahaso OcuItaliTiar RamonCreative CommonsWikiGeorge WashingtonWorld Meteorological OrganizationBatiahOrganisasi nirlabaAteismeBahaso CinoSatuXinjiangLituaniaNeptunusTanzania🡆 More