Իրաւունք, հասարակական յարաբերութիւնները կարգաւորող ազդակ, որ յառաջացած է հասարակութեան շերտաւորման զուգընթաց՝ դասակարգային յարաբերութիւններու ծագման ընթացքին, որպէս տիրող դասակարգի՝ օրէնքի աստիճանի բարձրացուցած կամքի դրսեւորում, որ սկիզբը արտայայտուած է սովորոյթներու մէջ, յետագային դարձած է օրէնք։
Այսօր, իրաւունք ըսելով, մարդիկ զայն կ'ըմբռնեն տարբեր իմաստներով՝
Ժամանակի ընթացքին խումբ մը օրէնքներ հաստատուեցան կամ փոխուեցան կամ ջնջուեցան եւ «Օրէնք»-ին իմաստը միշտ փոփոխութիւններու ենթարկուած է: 1973 թուականի բացատրութիւնը կ'ըսէ, թէ օրէնքը ձեւ մըն է որ կը կառավարէ մարդոց վարքը, միաժամանակ ազդելով անոնց ամէնօրեայ բարոյական եւ ընկերային վարուելակերպին վրայ, որ կայուն ու կարեւոր դեր կը խաղան օրէնքը յարգելու գծով:
Շատ ջանք ի գործ դրուած է եւ փորձեր կատարուած են որպէսզի ստեղծուի համաշխարհային ընդունուած իմաստ մը կամ բացատրութիւն մը տալու «օրէնք» բառին: 1972 թուականի աղբիւր մը կ'ըսէ թէ այս մէկը անկարելի է: Մեծ գիտնականներ «Ի՞նչ է օրէնքը» հարցումին պատասխան չեն գտած: Կլանվիլ Ուիլիըմս գիտնականը, ըսած է թէ «օրէնք» բառին իմաստը կապ ունի անոր նախադասութեան հետ, օրինակ՝ սովորական օրէնքը կամ քաղաքապետական օրէնքը ունին տարբեր իմաստներ: Ուրիշ մտաւորական մը՝ Թըրման Արնոլտ՝ ըսած է թէ անկարելի է «օրէնք» բառը բացատրել, սակայն այս մէկը երբեք պէտք չէ անտեսել:
Օրէնքին ստեղծումն ու հիմնումը կապ ունի քաղաքակրթութեան զարգացման հետ: Հին եգիպտական օրէքները գոյութիւն ունէին Ք․Ա․ 3000 թուականէն եւ այս օրէնքները սահմանուած էին 12 գիրքերու մէջ, որ հաստատուած էին իրենց մշակոյթի, հաւասարակշռութեան եւ արդարութեան կանոններուն վրայ:
This article uses material from the Wikipedia Արեւմտահայերէն article Իրաւունք, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Արեւմտահայերէն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.