Tor

Tor

Տեսակ	Դեմոն (ծրագիր), ծրագրային գրադարան, utility software?, software package?, ազատ ծրագրային ապահովում և network?
Հեղինակ	The Tor Project, Inc[en]
Նախագծումը՝	Core Tor People
Գրված է՝	C, Python և Rust
Ինտեսֆեյս	GTK+, Qt
ՕՀ	Linux, Windows NT, Unix-подобные ОС, iOS, Android, Maemo, FirefoxOS, OS/2
Առկա է	բազմալեզու
Լույս տեսավ՝	սեպտեմբերի 20, 2002
Զարգացման կարգավիճակ	գործում է և շարունակում է զարգանալ
Արտոնագիր	BSD վերափոխված արտոնագիր
Անվանված է	onion routing?
Սխալնելի հայտման էջ	gitlab.torproject.org/tpo/core/tor/issues
Կայք	torproject.org​(անգլ.), 2gzyxa5ihm7nsggfxnu52rck2vv4rvmdlkiu3zzui5du4xyclen53wid.onion և torproject.org/el/
Ելակոդ	gitlab.torproject.org/tpo/core/tor/
Tor project Վիքիպահեստում

Tor-ի միջոցով օգտատերերը համացանցում կարող են պահպանել իրենց գաղտնիությունը կայքեր այցելելիս, բլոգներ վարելիս, ակնթարթային հաղորդագրություններ և էլեկտրոնային նամակներ գրելիս, ինչպես նաև այլ հավելվածներով աշխատելիս, որոնք կիրառում են Փոխանցման կառավարման հաղորդակարգ։

2011 թվականին Tor նախագիծն արժանացել է մրցանակի, որպես հասարակական օգտագործման ազատ և բաց ծրագրային ապահովում, իսկ 2012 թվականին՝ EFF Pioneer Award-ին։

Tor համակարգն ստեղծվել է «բարձրորակ առանձնացնող համակարգերի ստեղծման կենտրոնում» , Free Haven^[en] ծրագրի շրջանակներում DARPA -յի հետ համագործակցությամբ՝ պետական պատվերով:Ելակետային կոդը հրատարակվել է որպես ազատ հավաստագիր, որպեսզի ցանկացողները կարողանան սխալների ստուգում անցկացնել։

Ծրագրի ապահովությունը ապահովվում է Electronic Frontier Foundation, որը սկսեց մեծ աշխատանքներ ծավալել ծրագիրն ավելի ապահով դարձնելու համար։ Tor-ին նշանակալից ֆինանսական օգնություն է ցուցաբերում պաշտպանության նախարարությունը և ԱՄՆ-ի պետական կառավարությունը, ինչպես նաև միջազգային գիտական ֆոնդը։ 2016 թվականի կարգավիճակին համաձայն Tor-ը ունի կապ մոտ 7000 կայքերի հետ, որոնք տարածված են աշխարհի յուրաքանչյուր մայրցամաքում, բացի Անտարկտիդայից, իսկ կայքերի մասնակիցների թիվը, ներառյալ Բոտ (ծրագիր) ծրագրի օգտվողները, կազմում է երկու միլիոն։ Tor Metrics-ի տվյալներով Ռուսաստանը մտավ այն երեք երկրների մեջ , որտեղ ակտիվ օգտվում են ծրագրից։

Մեր օրերում կան Tor-ի տարբեր ձևեր յուրաքանչյուրի համար։

 

Նշանավոր անձինք Tor-ը օգտագործում են պաշտպանվելու համար, ինչպես նաև որպիսզի կոդավորեն ինֆորմացիան ինտերնետ-ցենզուրայի միջոցով։

Tor-ի փակ սպասարկումն իր օգտվողներին թույլատրում է ունենալ իրենց սեփական կայքերը, միաժամանակ չտարածելով իրենց իրական գտնվելու վայրի մասին որևէ տեղեկություն։

Սոցիալական աշխատողները Tor-ից օգտվում են կարևոր հարցեր քննարկելիս՝ վեբ ֆորումում կամ հաղորդագրությունների տեսքով։

Լրագրողները Tor-ից օգտվում են ինֆորմացիա ստանալիս գաղտնիությունը ապահովվելու համար։ Օրինակ՝ Էդվարդ Սինոուդենը Tor-ի միջոցով PRISM-ի մասին The Washington Post և The Guardian թերթերին տեղեկություն է հաղորդել, իսկ իտալական ինտերնետ ակտիվիստնեը ստեղծել էին մի կայք՝ MafiaLeaks^[en], որտեղ մաֆիայի մասին տեղեկություն էին ստանում։

Ոչ կառավարական կազմակերպությունները Tor-ը օգտագործում են, որպիսզի իրենց աշխատողների հետ կապվեն արտագնա աշխատանքների ժամանակ։

Հասարակական կազմակերպությունները, օրինակ՝ Indymedia-ն, խորհուրդ են տալիս Tor-ը օգտագործել կազմակերպության անդամների տվյալների ապահովության համար։ EFF-ն ապահովում է Tor-ի ֆինանսական հարցերը, քանի որ դրա մեջ տեսնում է տվյալներ պահպանման բարձր որակ։

Կորպորացիաները Tor-ը օգտագործում են որպես հաղորդակցման ապահով միջոց։

Հատուկ ծառայությունները Tor-ը օգտագործում են հատուկ առաջադրանքների կատարման հարցերում։

Tor-ը PRISM-ի դեմ

Մայք Փերիի կարծիքով՝ The Tor Project-ի մի հաղորդավար Tor-ի գրագետ օգտագործման միջոցով այլ միջոցների հետ մեկտեղ այն կարող է ավելի բարձր մակարդակով պաշտպանել ծրագրերը, ինչպես PRISM-ը։ Այս կարծիքին է նաև InformationWeek^[en], Ars Technica-ի գրասենյակը, Freedom of the Press Foundation^[en], ինչպես նաև Անդրեյ Սոլդատովը և Բրյուս Շնեյրը։

Անանուն օգտագործման ձև

 

Tor-ի օգտագործողները իրենց հարմարության վրա ներբեռնում են «սոխային» պրոկսի սերվեր , որը միացվում է Tor-ին։ Դա ձևավորում է Tor ցանցը, որը օգտագործում է տարբեր մակարդակների կոդավորում^[en]: Յուրաքանչյուր տվյալների հավաքածու ընկնում է ցանցի մեջ, անցնում է երեք տարբեր պրոքսի սերվեր։ Դրանք ընտրվում են պատահականության սկզբունքով։ Ուղարկվելուց հետո տվյալների հավաքածուն կոդավորվում է երեք Բանալիով։ Սկզբում երրորդ կապի, հետո՝ երկրորդ և վերջում՝ առաջն կապի համար։ Երբ առաջին ցանցը ստանում է հավաքածուն ապակոդավորում է առաջին մակարդակը և հասկանում որտեղ պետք է ուղարկի։ Երկրորդ և երրորդ ցանցերը ստանում են անանուն կամ կոդավորված միջոցով՝ միաժամանակ։

Անանուն փակ ծառայություններ

2004 թվականից սկսած Tor-ը նաև կարող է գաղտնիություն պահել ցանցերի համար, որի միջոցով կարելի է գաղտնի պահել գտնվելու վայրը՝ աշխատելով գաղտնի ցանցերի համար նախատեսված կարգավորումներում։ Գաղտնի ծառայություններից օգտվել կարող են միայն Tor ցանցի օգտագործողները:

Արտաքին պատկերներ
Tor-ի գաղտնի ցանցերի աշխատանքի սխեման
	Փուլեր ը գաղտնի ցանցերի հետ հաղորդակցման համար
	Տիպալոգիա ն գաղտնի ցանցերի.