Լեզու Օրիա
Օրիա, օդիա,օրդի, ուրիա, ուտկալի (ଓଡ଼ିଆ, լսել (օգնություն • ինֆո)) հնդեվրոպական լեզու, որով խոսում է Հնդկաստանի Օրիսա նահանգի շուրջ 35 միլիոն բնակիչ։ Այն հանդիսանում է Հնդկաստանի պաշտոնական 23 լեզուներից մեկը և ունի հատուկ գրելաձև։
 | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | լեզու և կենդանի լեզու |
| Ենթադաս | Հնդկական լեզուներ և Oriya languages? |
| Երկրներ |  Հնդկաստան |
| Խոսողների քանակ | 34 500 000 մարդ (2019) |
| Գրերի համակարգ | Օրիա |
| IETF | or |
| ԳՕՍՏ 7.75–97 | ори 520 |
| ISO 639-1 | or |
| ISO 639-2 | ori |
| ISO 639-3 | ory |
 Odia language Վիքիպահեստում | |
Պատկանում է նոր հնդկական լեզվաընտանիքին։
Տարածման սահմաններն են Օրիսա, Մադրաս, Մադհյա Պրադեշ և Բիհար նահանգները։
Օրիա լեզվի գրավոր ձևը մոտ է բրահմի լեզվի գրավոր ձևին։
Հնագույն գրավոր հուշարձանները թվագրվում են մ․թ․ 13-րդ դարին։ Դրանցից մեկը շարադրված է Սարալադասի «Մախաբխարատում»։ Ժամանակակից գրական լեզուն սկսվել է Ֆակիրմոխանա Սենապատակուի ստեղծագործությունների ժամանակահատվածից։
Օրիա լեզվով հրատարակվել է 568 անուն գործեր, այդ թվում՝ 56 օրաթերթ, 104 շաբաթաթերթ, 237 ամսագիր ( 1998 թվականին)։Այս լեզվով ստեղծագործողներից է գրող Կայլաշ Պատանաիկը։
Հնչյունակազմություն
Օրիա լեզվում կա 28 բաղաձայն և 6 ձայնավոր հնչյուն։
| Առաջին շարք | Վերջին շարք | |
|---|---|---|
| Վերին վերելք | i | u |
| Միջին վերելք | e | o |
| Ստորին վերելք | a | ɔ |
| Շրթային | Ատամնային | Ալվեոլային | Ռետրոֆլեքսային | Քմային | Քմային | Կոկորդային | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Պայթական բաղաձայններ | p pʰ | t̪ t̪ʰ | ʈ ʈʰ | ʧ ʧʰ | k kʰ | ||
| Պայթական ձայնեղ | b bʱ | d̪ d̪ʱ | ɖ ɖʱ | ʤ ʤʱ | ɡ ɡʱ | ||
| Շփական խուլեր | s | h | |||||
| Քթային | m | n | ɳ | ||||
| Սահուն | l, r | ɭ |
Ծանոթագրություններ
Արտաքին հղումներ
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օրիա (լեզու)» հոդվածին։ |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Օրիա (լեզու), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.