Քութայիս

Քութայիս
Քաղաք
	Քութայիս
	վրաց.՝ ქუთაისი
Դրոշ	Զինանշան
Երկիր	Վրաստան
Մխարե	Իմերեթի մարզ
Քաղաքապետ	Նիկոլոզ Կաճկաճիշվիլի
Հիմնադրված է	մոտ մ.թ.ա. 3-րդ դար թ.
Տվյալ կարգավիճակում	1983 թվականից
Մակերես	67,7 կմ²
ԲԾՄ	120 մետր
Բնակչություն	▼129 305 մարդ (2022)
Ազգային կազմ	Վրացիներ
Կրոնական կազմ	Վրաց Ուղղափառ եկեղեցի
Տեղաբնականուն	քութայիսցի
Ժամային գոտի	UTC+4
Հեռախոսային կոդ	(431)
Փոստային դասիչ	4600–4699
Պաշտոնական կայք	kutaisi.gov.ge
	Քութայիս (Վրաստան)
	Քութայիս (Իմերեթի մարզ)
	Քութայիս Վիքիպահեստում

Թբիլիսիից հեռավորությունն երկաթուղով, ինչպես նաև ավտոճանապարհով կազմում է 220 կմ, մինչև Փոթի՝ 100 կմ, իսկ մինչև Բաթում՝ 150 կմ։

Անվանում

Քութայիս անվանումը բաղկացած է երեք մասերից՝ հին վրացերեն կվա՝ նշանակում է քար և բնորոշում է քաղաքի հին հատվածի բնահողը, մթա՝ նշանակում է «լեռ» և համաձայնեցվում է Պրոկոպիոս Կեսարացու նկարագրության հետ, ով պնդում է, որ քաղաքը բնակեցված էր Ռիոնի գետի միայն աջ ափին, իսկ –իս-ը՝ տեղանվանագիտական վերջածանց է։

Բնակչություն

2005 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ բնակչության թիվը կազմում էր 184 000 մարդ, 2014 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ՝ 197 000 մարդ, իսկ 2015 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ՝ 149 100 մարդ։

Ազգային կազմ

վրացիներ (իմերեթցիներ),
վրացիներ (ռաճացիներ),
ռուսներ,
հայեր,
օսեր,
ուկրաինացիներ,
աբխազներ,
ադրբեջանցիներ,
հրեաներ,
հույներ,
գնչուներ,
այլ փոքրաթիվ ժողովուրդներ։

Տարի	Բնակչություն
2014	147 635 մարդ
2015	147 900 մարդ
2020	135 201 մարդ
2021	134 378 մարդ
2022	129 305 մարդ

Պատմություն

Հնագիտական պեղումները ցույց են տալիս, որ Քութայիսը հիմնադրվել է մ.թ.ա. 6-5 թվականներին։ Քութայիսի քաղաքի փաստագրական պատմությունը սկսվում է մ.թ.ա. III դարում, երբ նկարագրված էր Ապոլլոնիոս Հռոդոսացու «Արգոնավտիկա» (հուն․՝ Ἀργοναυτικά) գրքում (գիրք 2, 398-402)։

Կլիմա

Կլիման խոնավ մերձարևադարձային է։ Տարեկան միջին ջերմաստիճանը կազմում է +14,5 °C: 1881-1960 թվականներն ընկած ժամանակահատվածում տարվա ամենացուրտ ամիսը հունվարն էր (միջին ջերմաստիճանը կազմում է +5,2 °C)։ Ամենատաք ամիսն օգոստոսն է (միջին ջերմաստիճանը՝ +23,6 °C)։ Տարվա ընթացքում ամռանը լինում է 10-12 օր +35 °C և ավելի բարձր ջերմաստիճանով։ Ամենաբարձր ջերմաստիճանը դիտվել է 2014 թվականի օգոստոսի 18-ին և կազմել է +42,2 °C: Ամենացածր ջերմաստիճանը՝ -17,0 °C, գրանցվել է 1950 թվականի հունվարի 14-ին։ Տարվա ընթացքում Քութայիսում և նրա հարակից շրջաններում թափվում են մոտ 1530 մմ տեղումներ։ Քութայիսի տարածքում գարնան և աշնան սեզոնին հաճախ լինում են ուժեղ քամիներ։ 1979 թվականի փետրվարին փոթորիկի ժամանակ քամու արագությունը հասել էր 49 մ/վ։

Քութայիսի կլիմայական տվյալները
Ամիս	հունվ	փետ	մարտ	ապր	մայ	հուն	հուլ	օգոս	սեպ	հոկ	նոյ	դեկ	Տարի
Միջին բարձր °C (°F)	9 (49)	11 (51)	13 (56)	18 (65)	24 (75)	26 (79)	28 (82)	28 (83)	26 (78)	22 (72)	18 (64)	12 (54)	19.6 (67.3)
Միջին ցածր °C (°F)	4 (39)	4 (39)	6 (42)	9 (49)	14 (57)	17 (62)	19 (66)	19 (66)	16 (61)	13 (55)	11 (51)	7 (44)	11.6 (52.6)
Տեղումներ մմ (դյույմ)	145 (5.7)	104 (4.1)	86 (3.4)	84 (3.3)	84 (3.3)	112 (4.4)	99 (3.9)	91 (3.6)	122 (4.8)	100 (4)	81 (3.2)	183 (7.2)	1291 (50,9)
աղբյուր: Weatherbase

Տրանսպորտ

Քութայիս քաղաքում ներկա դրությամբ հիմնական տրանսպորտը երթուղային տաքսիներն են։ Երկու երկաթուղային կայարանները կապում են քաղաքը Արևմտյան և Արևելյան Վրաստանի հետ։ Ինչպես նաև քաղաքից ոչ հեռու գտնվում է Քութայիս օդանավակայանը, որը վերակառուցվել է և վերաբացվել 2012 թվականի վերջին։

Մինչև 2009 թվականը քաղաքում գործում էին տրոլեյբուսներ։

Քույր-քաղաքներ

Տես նաև

Իմերեթի մարզ

Ծանոթագրություններ

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քութայիս» հոդվածին։

This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Քութայիս, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.