Ջասինդա Արդերն (անգլ.՝ Jacinda Kate Laurell Ardern, հուլիսի 26, 1980(1980-07-26), Համիլտոն (Նոր Զելանդիա), Ուակիթո, Նոր Զելանդիա), նորզելանդացի քաղաքական գործիչ, որը ղեկավարում է Լեյբորիստական կուսակցությունը։ 2017-2023 թվականներին Նոր Զելանդիայի վարչապետը։
Ջասինդա Արդերն անգլ.՝ Jacinda Ardern | |
Կուսակցություն՝ | Նոր Զելանդիայի Լեյբորիստական կուսակցություն |
---|---|
Կրթություն՝ | University of Waikato? (2001), Morrinsville College? (1998) և Morrinsville Intermediate School? |
Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ |
Դավանանք | ագնոստիցիզմ և Մորմոններ |
Ծննդյան օր | հուլիսի 26, 1980 (43 տարեկան) |
Ծննդավայր | Համիլտոն (Նոր Զելանդիա), Ուակիթո, Նոր Զելանդիա |
Քաղաքացիություն | Նոր Զելանդիա |
Ի ծնե անուն | անգլ.՝ Jacinda Kate Laurell Ardern |
Հայր | Ռոս Արդերն |
Ամուսին | Clarke Gayford? |
Զավակներ | Neve Ardern Gayford? |
Պարգևներ | Բնության տարվա 10 մարդիկ Թայմ 100 ևԹայմ 100 |
Նա առաջին անգամ խորհրդարան է ընտրվել կուսակցական ցուցակով 2008 թվականի համընդհանուր ընտրություններում և 2017 թվականի մարտի 8-ից ներկայացնում է Մաունթ Ալբերտ շրջանը։
2017 թվականի սեպտեմբերի 23-ի համընդհանուր ընտրություններում Լեյբորիստական կուսակցությունը՝ Արդերնի գլխավորությամբ, ստացել է 46 տեղ՝ իր ներկայացուցչությունն ավելացնելով 14 պատգամավորով, բայց Ազգային կուսակցությանը զիջելով Բիլ Ինգլիշի գլխավորությամբ՝ 56 մանդատով։ Սակայն NZ First կուսակցությունը հայտարարել է լեյբորիստների հետ իշխող կոալիցիա ստեղծելու իր պատրաստակամության մասին։ Այսպիսով, հոկտեմբերի 26-ին Արդերնը նշանակվել է Նոր Զելանդիայի վարչապետի պաշտոնում։
Ծնվել է մորմոնական դավանանք ունեցող ոստիկանի ընտանիքում (2005 թվականին դադարել է դավանանքը, իր անձնական հայացքների և մորմոնական դիրքորոշման հակասության պատճառով և այժմ ինքն իրեն որպես ագնոստիկա է սահմանում)։
Քաղաքականություն է եկել լեյբորիստների վաղեմի կողմնակից հորաքրոջ ազդեցության տակ և վաղ հասակում մտել է Լեյբորիստական կուսակցություն։ 2001 թվականին Ուաիկատոյի համալսարանն ավարտելուց հետո, քաղաքական հաղորդակցությունների բնագավառում բակալավրի դիպլոմով Արդերնը սկսեց իր կարիերան որպես հետազոտող Նոր Զելանդիայի խորհրդարանի անդամ Ֆիլ Գոֆի շտաբում, իսկ այնուհետև՝ վարչապետ Հելեն Քլարկի դիվանատանը։ Ավելի ուշ նա աշխատել է Մեծ Բրիտանիայում՝ որպես վարչապետ Թոնի Բլերի քաղաքական խորհրդական (չնայած հետագայում ընդգծել է, որ աշխատանքի է ընդունվել անելանելիության պատճառով)։
2008 թվականին ընտրվել է սոցիալիստական Երիտասարդության միջազգային միության նախագահ։ Այդ պաշտոնում այցելել է տարբեր երկրներ, այդ թվում՝ Ալժիր, Հորդանան, Իսրայել և Չինաստան։ Զուգահեռաբար սկսել է պատգամավորական գործունեությունը։ 2017 թվականին միաձայն ընտրվել Է Լեյբորիստական կուսակցության ղեկավարի տեղակալ՝ Աննետ Քինգի հրաժարականից հետո։
Խորհրդարանական ընտրությունների նախաշեմին, հարցումների համաձայն, բացահայտելով կուսակցության աջակցության Պատմական մինիմումը, 2017 թվականի օգոստոսի 1-ին Լեյբորիստական կուսակցության առաջնորդ Էնդրյու Լիթլը հեռացել է իր պաշտոնից, և կուսակցությունը գլխավորել Է նրա տեղակալ Արդերնը։ Ի հեճուկս ագրեսիվ անձնական հարձակումների նրա վրա, որը հաճախ կրում էր գենդերային խտրականության երանգ, նա դինամիկ նախընտրական արշավ է անցկացրել։ Նրա ղեկավարությամբ Լեյբորիստական կուսակցությունը նույնիսկ տասներկու տարվա ընթացքում առաջին անգամ հարցումներում առաջ է անցել իր մշտական մրցակցից՝ Ազգային կուսակցությունից (վարկանիշներն աճել են 23 %-ից մինչև 43 %)։
2017 թվականի սեպտեմբերի 23-ի համընդհանուր ընտրություններում Լեյբորիստական կուսակցությունը ստացել է 46 տեղ՝ իր ներկայացուցչությունն ավելացնելով 14 պատգամավորով, բայց Բիլ Ինգլիշի ղեկավարությամբ ԺՀԿ-ին զիջելով 56 մանդատով։
2017 թվականի հոկտեմբերին 37 տարեկանում դարձել է աշխարհի ամենաերիտասարդ կինը, որը զբաղեցնում է կառավարության ղեկավարի պաշտոնը։ Արդերնը դարձել է պատմության մեջ երրորդ կինը, որը դարձել է Նոր Զելանդիայի վարչապետ, Ջեննի Շիպլիից (1997-1999) և Հելեն Քլարկից (1999-2008) հետո։
2023 թվականի հունվարի 19-ին Արդերնը հայտարարել է իր մոտալուտ հրաժարականի մասին։ Նրա վարչապետության ժամկետը ավարտվելու է ոչ ուշ, քան 2023 թվականի փետրվարի 7-ը, հունվարի 22-ին նա հրաժարական է տվել Լեյբորիստական կուսակցության ղեկավարի պաշտոնից, իսկ հունվարի 25-ին վարչապետի պաշտոնից հրաժարականը ներկայացրել է գլխավոր նահանգապետին։
Գաղափարապես Արդերնն իրեն նկարագրում է որպես սոցիալ-դեմոկրատ, առաջադեմ, ֆեմինիստուհի և հանրապետական կառավարման ձևի կողմնակից (2017 թվականի սեպտեմբերին հայտարարել է, որ ցանկանում է բանավեճ անցկացնել Նոր Զելանդիայի միապետին պետության ղեկավարի պաշտոնում տեղավորելու շուրջ)։
Որպես աշխատանքային շարժման և համընդհանուր բարեկեցության պետության կողմնակից, նա դեմ է բարձր եկամուտ ունեցող անձանց հարկերի կրճատմանը և ազգային կուսակցության կողմից առաջ քաշված սոցիալական ապահովության համակարգի ապամոնտաժմանը։ Նրա առաջնահերթությունների թվում են աղքատության կրճատումը, 100 հազար ընտանիքների համար սոցիալական բնակարանների կառուցումը և արտասահմանյան օֆշորներով անշարժ գույք ձեռք բերելու արգելքը։ Աջակցում է միասեռ ամուսնություններին (քվեարկել է 2013 թվականին ամուսնության հավասարության մասին օրինագծի օգտին) և աբորտների հարցերում օրենսդրության ազատականացմանը։ Նա հանդես է գալիս Նոր Զելանդիայում ներգաղթի ցածր մակարդակի օգտին՝ միաժամանակ մեծացնելով փախստականների ընդունումը։ Գլոբալ տաքացման դեմ պայքարելու համար ձգտում է օրենսդրորեն ամրագրել ջերմոցային գազերի արտանետումների կրճատման նպատակները։
2018 թվականի հունվարի վերջին Արդերնը հայտարարել էր, որ հղի է և երեխայի է սպասում։ 2018 թվականի հունիսի 21-ին Արդենն ու նրա զուգընկերը՝ Քլարկ Գեյֆորդը, դուստր են ունեցել, որին անվանել են Նիվ Տե Արոհա։ 2019 թվականի ապրիլի 28-ին տեղի ունեցավ Արդերնի և Գեյֆորդի նշանադրությունը։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջասինդա Արդերն» հոդվածին։ |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Ջասինդա Արդերն, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.