Կաբարդա-Չերքեզերեն

Կաբարդա-չերքեզերենը կաբարդացիների և չերքեզների լեզուն է։ Պատկանում է կովկասյան լեզուների ընտանիքի աբխազա-ադըղեական խմբին։ Խոսվում են Կաբարդա-Բալկարիայում և Կարաչայ-Չերքեզիայում, Մոզդոկում, մասամբ՝ Ստավրոպոլի երկրամասի հարակից վայրերում և այլուր։ Խոսողների թիվը՝ 274, 5 հզ.

(1970)։ Բաղաձայնական համակարգը հարուստ է։ Ձայնավորները երեքն են։ Ունի երեք հոլով, բայը՝ դեմքի, թվի, եղանակի, ժամանակի, անցողական-անանցողականի և այլ կարգեր։ Գիրը ստեղծվել է Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո, նախապես՝ լատինական այբուբենի (1923—1924), իսկ 1936 թ.-ից՝ կիրիլիցայի հիմքի վրա։

Կաբարդա-Չերքեզերեն
Կաբարդա-չերքեզերեն
адыгэбзэ или къэбэрдей-черкесыбзэ
Տեսակլեզու և կենդանի լեզու
ԵնթադասԱդըղեական լեզուներ
ԵրկրներՌուսաստան Ռուսաստան
Թուրքիա Թուրքիա
Սիրիա Սիրիա
Իսրայել Իսրայել
Հորդանան Հորդանան
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
ՇրջաններԿաբարդա-Բալկարիա
Կարաչայ-Չերքեզիա
Պաշտոնական կարգավիճակԿաբարդա-Բալկարիա Կաբարդա-Բալկարիա
Կարաչայ-Չերքեզիա Կարաչայ-Չերքեզիա
Խոսողների քանակ1 600 000 մարդ (2007)
Լեզվակիրների թիվը515 672
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի լեզվի կարգավիճակխոցելի
Գրերի համակարգկաբարդյան գիր, կյուրեղագիր, լատինական այբուբեն և արաբական գիր
IETFkbd
ԳՕՍՏ 7.75–97каа 250
ISO 639-1kbd
ISO 639-2kbd
ISO 639-3kbd
Կաբարդա-Չերքեզերեն Kabardian language Վիքիպահեստում

Այբուբեն

А а Э э Б б В в Г г Гу гу Гъ гъ Гъу гъу
Д д Дж дж Дз дз Е е Ё ё Ж ж Жь жь З з
И и Й й К к Ку ку КӀ кӀ КӀу кӀу Къ къ Къу къу
Кхъ кхъ Кхъу кхъу Л л Лъ лъ ЛӀ лӀ М м Н н О о
П п ПӀ пӀ Р р С с Т т ТӀ тӀ У у Ф ф
ФӀ фӀ Х х Ху ху Хь хь Хъ хъ Хъу хъу Ц ц ЦӀ цӀ
Ч ч Ш ш Щ щ ЩӀ щӀ Ъ ъ Ы ы Ь ь Ю ю
Я я Ӏ Ӏy

Ծանոթագրություններ

Գրականություն

  • Н. Ф. Яковлев, Грамматика литературного кабардино-черкесского языка, М.-Л., 1948.
  • Грамматика кабардино-черкесского литературного языка, М., 1970.
  • John Colarusso, A Grammar of the Kabardian Language, University of Calgary Press, 1992. ISBN 0-919813-96-8.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 152 Կաբարդա-Չերքեզերեն 
Կաբարդա-Չերքեզերեն Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կաբարդա-չերքեզերեն» հոդվածին։

Tags:

1923192419361970Աբխազա-ադըղեական լեզուներԳիրԼեզուԿաբարդա-ԲալկարիաԿաբարդացիներԿարաչայ-ՉերքեզիաԿովկասի լեզուներՀոկտեմբերյան հեղափոխությունՄոզդոկՉերքեզներՍտավրոպոլի երկրամաս

🔥 Trending searches on Wiki Հայերեն:

Մեծապատիվ մուրացկաններՀայրենՀայկական խոհանոցՆեմեսիս գործողությունՖեյսբուքԲառարանՀայաստանի Ազգային ժողովԱրեգակՆվագախմբի տղաներըՍպիտակի երկրաշարժԲագրատունիների թագավորությունԱզատի ջրամբարՀատկացուցիչՈւսուցման մեթոդներ և հնարներՄիջմայրցամաքային հրթիռՀայկ և ԲելՄարինա ԲերբերյանԳերմանիաԼիտրՎանաձորՎարդենիսԿունիլինգուսԲացահայտիչՑրված սկլերոզՊարբերական աղյուսակԳիսաստղԱրշակունիների թագավորությունՇուշիի ազատագրումՖրանսիայի քաղաքներԿաթվածԵրաժշտական գործիքներԴավիթ ԱնհաղթԽաչատուր ԱբովյանՀասարակ հերպեսԱրժույթԷյֆելյան աշտարակԱլեքսանդր Խաչատրյան (դերասան)Mercedes-BenzԱկրոստիքոսԱշնան արև (ֆիլմ, 1977)Լեոնիդ ԵնգիբարյանՄաշկային հիվանդություններՎիկտոր ՀամբարձումյանՇնչառությունՀարադրությունՍպիտակուցներՎոլֆգանգ Ամադեուս ՄոցարտՋրծաղիկՀայկական ճարտարապետությունԱնկախ պետությունների դրոշներՆոյՆեխուրՄայրցամաքԽաչքարԾծմբական թթուԱշխարհի երկրներն ըստ բնակչությանՀայաստանի ազատագրության հայ գաղտնի բանակՍևրի պայմանագիրԱլավերդիՄոսկվաԽատուտիկՀովհաննես ՉեքիջյանՍիրտ-անոթային հիվանդությունՀակասնկային դեղերԱրգանդի պարանոցի պոլիպՎահագնՍպիտակ ձին (պատմվածք)ՄակարավանքՌափայել ՊատկանյանԱշխարհի մայրաքաղաքների ցանկՀայկական դիցաբանությունՀայկական բանակ (1918-1920)Հեպատիտ CԲանաստեղծություն🡆 More