Jern: Grunnstoff med kjemisk symbol Fe og atomnummer 26

26 Mangan ← Jern/jarn → Kobolt ↑ Fe ↓ Ru Heile tabellen
Generelle eigenskapar
Namn, kjemisk symbol, atomnummer	Jern/jarn, Fe, 26
Kjemisk serie	Transisjonsmetall
Gruppe, periode, blokk	8, 4, d
Tettleik, hardleik	7 784 kg/m3, 4,0 (ikkje SI)
Utsjånad	Glinsande metallisk med gråskjær
Atomeigenskapar
Atommasse	55,845 u (ikkje SI)
Atomradius (berekna)	140 (156) pm
Kovalent radius	125 pm
Ioneradius	64 pm (ladning: +3)
van der Waals radius	(?) pm
Elektronkonfigurasjon	[Ar]${\displaystyle 3d^{6}4s^{2}}$
Elektron per energinivå	2, 8, 14, 2
Oksidasjonstrinn (oksid)	+2, +3, +4, +6 (amfotært)
Krystallstruktur	Kubisk romsentrert
Fysiske eigenskapar
Tilstandsform	Fast stoff
Smeltepunkt	1808 K (1535°C)
Kokepunkt	3023 K (2750°C)
Molart volum	7,09 cm3/mol
Fordampingsvarme	349,6 kJ/mol
Smeltevarme	13,8 kJ/mol
Damptrykk	7,05 Pa ved 1808 K
Ljodfart	4910 m/s ved 20 °C
Diverse eigenskapar
Elektronegativitet	1,83 (Paulings skala)
Spesifikk varmekapasitet	452 J/(kg·K)
Elektrisk konduktivitet	9,93 MS/m
Termisk konduktivitet	80,2 W/(m·K)
Ioniseringspotensial	762,5 kJ/mol 1561,9 kJ/mol 2957 kJ/mol 5290 kJ/mol
Mest stabile isotopar
Iso- top Naturleg førekomst Halverings- tid (ikkje SI) NM NE MeV (ikkje SI) NP 54Fe 5.8% (stabilt) 55Fe (kunstig) 2,73 år ε 0,231 55Mn 56Fe 91,72% (stabilt) 57Fe 2,2% (stabilt) 58Fe 0,28% (stabilt) 59Fe (kunstig) 44,503 d β− 1,565 59Co 60Fe (kunstig) 1,5 mill. år β− 3,978 60Co
SI-einingar og STP er brukt unntatt der det er avmerkt

Det høyrer til transisjonsmetalla og er plassert i gruppe 8 i periodesystemet. Jern er eit av dei vanlegaste metalla i jordskorpa. Jern er ferromagnetisk.

Jernmalm inneheld jernoksid. Malmen vert redusert til råjern. Smeltepunktet er 1535 grader celsius, mens kokepunktet er 2750 grader celsius.

• Rust (FeO(OH))

Stål er legeringar som inneheld mykje jern. Desse vert brukt til alt frå kjøkkenreiskap til bygningar. Eigenskapane til stålet er avhengig av kva andre metall som finst i legeringa.

Jern finst som spormineral i hemoglobin og er viktig for oksygentransport i kroppen.

• Jernalderen
• Periodesystemet
• Grunnstoffliste
• Isotoptabell

• Om jern Arkivert 2005-02-04 ved Wayback Machine.
    Denne kjemiartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.