Biesmoet

Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Biesmoet of bismut is e sjemisch element mit es symboeal Bi en 't atoeamnómmer 83. 't Is e roeadwit houfgroepmetaal.

Biesmoet wuuertj väöl toegepas bieje perduksje van cosmetica en mediciene. Daonaeve zeen nag anger industrieel toepassinge:

• Bismanol ('n legering van mangaan en biesmoet) kan waere gebroek veur sterke permanente magnete te make;
• 't Lieëg smultjpuntj van väöl biesmoetlegeringe maak 't gesjik veure toepassing in brandjmeljers. 't Wuuertj daoveur gebroek inne legering woodsmetaal;
• Es katalysator wuuertj biesmoet gebroek inne kónsstofindustrie;
• In nucleair installaasjes kan biesmoet es drager van ²³³U en ²³⁵U waere gebroek;
• Biesmoet wuuertj gebroek mit 'n legering van tin veur 'n coating op zwalfstertblajer van straolmotore;
• Biesmoet wuuertj gebroek bie 't soldere; de eigesjap det 't oetzètj bie aafkeuling maak biesmoet hie in sómmige gevalle hieël gesjik veur;
• Vuurwirk wuuertj sómtieds verriek mit biesmoet veur sjoean kluuereffèkte te gaeve;
• In 'n eutectisch mingsel mit loead es keulmiddel in 'ne loeadgekeuldje reacotr.

Saere begin vanne jaore neugetig wuuertj óngerzóch wiezieër biesmoet es neet-giftige vervanger van loead bie versjillige industrieel percèsse kan waere toegepas, wie d'n haachel in 'n haachelpetroean van e jachgewaer.