Хассий
Хассий (лат.
Hassium; Hs) — Менделеевтің Периодтық кестесінің 8 топ, 7 периодтың химиялық элементі. Реттік нөмірі – 108, атомдық массасы – 269. Тұрақсыз радиоактивті элемент.
| |||||
| Атом қасиеті | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Атауы, символ, нөмірі | Хассий, 108 | ||||
| Топ типі | Ауыр металдар | ||||
| Топ, период, блок | 8, 7, d | ||||
| Атомдық масса (молярлық масса) | [269] м. а. б. (г/моль) | ||||
| Электрондық конфигурация | [Rn]5f146d67s2 | ||||
| Қабықшалар бойынша электрондар | 2, 8, 18, 32, 32, 14, 2 | ||||
| Атом радиусы | 126 пм | ||||
| Химиялық қасиеттері | |||||
| Ковалентті радиус | 134 пм | ||||
| Тотығу дәрежелері | (+2), (+3), (+4), (+6), +8 | ||||
| Иондалу энергиясы | 1-ші: 733,3 кДж/моль (эВ) | ||||
| Жай заттың термодинамикалық қасиеттері | |||||
| Термодинамикалық фаза | Қатты дене | ||||
| Тығыздық (қ.ж.) | 40.7 (болжам) г • см -3 г/см³ | ||||
| Жай заттың кристаллдық торы | |||||
| Тор құрылымы | алтыбұрышты | ||||
| Басқа да қасиеттері | |||||
| CAS нөмірі | 54037-57-9 | ||||
Hassium (Hs)
Хассий 1984 жылы Германияда Дармштадт қаласындағы Ауыр иондарды зерттеу орталығында (нем. Gesellschaft für Schwerionenforschung, GSI) ашылған.
Элементтің атын бастапқы кезде сергений (sergenium, Sg) деп қойған (Жібек жолындағы Серика қаласының атымен). Сосын атын оттоганий (ottohahnium, Oh) деп қоятын болды (ядроның бөлінуін ашқан ғалым Отто Ганның құрметіне). 1994 ж. IUPAC химиктары элементтің атын ганий (hahnium, Hn) деп қоюға ұсыныс берді. Бірақ 1997 ж, неміс жерінің атымен (Hassia — Дармштадттың латынша аты) элементтің атын өзгертіп Хассий (Hassium, Hs) деп қойды.
Белгілі изотоптар
| Изотоп | Массасы | Жартылай ыдырау мерзімі | Ыдырау түрі |
|---|---|---|---|
| 264Hs | 264 | ≈0,8 мс | α-ыдырау 260Sg; спонтанды бөліну |
| 265Hs | 265 | 2,0 мс | α-ыдырау 261Sg |
| 266Hs | 266 | 2,3 мс | α-ыдырау 262Sg |
| 267Hs | 267 | 52 мс | α-ыдырау 263Sg |
| 269Hs | 269 | 9,7 с | α-ыдырау 265Sg |
| 270Hs | 270 | 3,6 с; ≈22 с | α-ыдырау 266Sg |
| 275Hs | 275 | 0,15 с | α-ыдырау 271Sg |
Тағы қараңыз
Сыртқы сілтемелер
| Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Hassium |
- Хассий на Webelements
- О синтезе элемента на сайте ОИЯИ Мұрағатталған 12 тамыздың 2007 жылы.
- Магический хассий-270 оказался долгожителем Мұрағатталған 19 ақпанның 2010 жылы.
Дереккөздер
- “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article Хассий, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.