Yn abbyrlhit Romanagh (ny keayrtyn, yn abbyrlhit Ladjynagh), she abbyrlhit t’ayn.
V’eh jeant ass yn abbyrlhit Greagagh son dy screeu Ladjyn, liorish ny Romanee. She'n abbyrlhit Etruscagh v'ayn 'sy toshiaght, agh ren eh caghlaa dys y chummey jeianagh as cheau magh ad kuse dy lettyryn jeh. Beggan er veggan, ghow sleih toshiaght jannoo ymmyd jeh son dy screeu çhengaghyn Romanagh (sluight Ladjyn), Celtiagh, Germaanagh, Baltagh as Slavagh. Fy yerrey, haink dagh ooilley çhengey Oarpagh dy ve screeuit liorish, bunnys, liorish ymmodee lettyryn noa er nyn groo son ny çhengaghyn er lheh.
Abbyrlhit Romanagh | |
---|---|
Sorçh | Abbyrlhit |
Çhengaghyn | Y chooid smoo jeh çhengaghyn yn Europey, as ymmodee fir elley. Ta romanaghey son dagh ooilley çhengey ‘sy theihll, bunnys. |
Eash | ~7oo eash RJC - jiu |
Bun-choryssyn | Jalloo-screeueyrys Egyptagh → Abbyrlhittyn Proto-Sinaitagh → Abbyrlhit Shenn Iddaalagh → Abbyrlhit Romanagh |
Coryssyn paitçhey | Ymmodee; jeeagh er Abbyrlhittyn ass y Romanagh |
Co-choryssyn | Abbyrlhit Kyrillagh Abbyrlhit Coptagh Abbyrlhit Armeanagh Abbyrlhit Roonagh/Futhark |
ISO 15924 | Latn |
Notey: Bee cowraghyn sheeanagh ASE er y duillag shoh ayns Unicode, foddee. |
Liorish coloinaghys, hie yn abbyrlhit er skeaylley harrish y teihll. Ghow ad toshiaght cur lettyryn Romanagh er çhengaghyn gyn abbyrlhit, chammah’s cur yn abbyrlhit Ladjyn ayns ynnyd jeh abbyrlhittyn dooghyssagh. Ta çhengoayllee foast cliaghtey jannoo ymmyd jeh’n abbyrlhit Ladjyn tra vees ad cummey corys screeuee noa son çhengey gyn y lheid. Dy mennick, t’ad cur abbyrlhit Romanagh er coryssyn screeuee jeant assyn, eer mannagh vel ad rere’n abbyrlhit shoh dy jeeragh. Myr sampleyr, ta lettyryn ‘syn abbyrlhit Norlannagh nagh row ‘syn abbyrlhit Romanagh tradishoonagh.
A | B | C | D | E | F | Z | H | I | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | V | X |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
a | b | c | d | e | f | z | h | i | k | l | m | n | o | p | q | r | s | t | v | x |
Va 21 lettyr ec y shenn abbyrlhit Ladjynagh, er nyn ngoaill ass yn abbyrlhit Greagagh 'sy toshiaght.
A | B | C | D | E | F | G | H | I | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | V | X | Y | Z |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
a | b | c | d | e | f | g | h | i | k | l | m | n | o | p | q | r | s | t | v | x | y | z |
'sy 3oo eash, s'cosoylagh, scryss ad magh shenn Z (gyn ymmyd ayns Ladjyn hene) as hug ad stiagh G 'syn ynnyd echey. Ny s'anmey, roish daue geddyn barriaght er ny Shenn Ghreagee, ghow ad stiagh Y as Z son focklyn eeassit ass y Ghreagish.
Haink cummey er lheh y ve ec dagh çhengey va screeut ayn. Rish bleeantyn as keeadyn, haink kuse dy lettyryn elley stiagh ayns dagh cummey, bentyn rish ny çhengaghyn va jannoo ymmyd jeh.
Ta cummey coardit eddyr-ashoonagh jeh'n abbyrlhit ayn: yn Abbyrlhit Romanagh Bunneydagh Jeianagh. Ta kuse dy abbyrlhittyn cosoylagh rish, as fir elley cosoylagh rish er lhimmey jeusyn jannoo ymmyd jeh scarreydee.
A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
a | b | c | d | e | f | g | h | i | j | k | l | m | n | o | p | q | r | s | t | u | v | w | x | y | z |
Abbyrlhittyn ta cosoylagh rish:
Abbyrlhittyn ta cosoylagh rish as scarreydee oc:
Yn abbyrlhit Romanagh as ymmyd jeant jeh son dy screeu 'sy Ghaelg, t'eh anchasley rish yn abbyrlhit tradishoonagh. Ta shiartanse dy lettyryn noa echey, as lettyryn tradishoonagh nagh vel echey.
Lettyr mooar | Lettyr beg | Ennym |
---|---|---|
Α | a | Aittyn |
B | b | Beih |
C | c | Couyll |
Ç | ç | Couyll sedilla |
D | d | Darragh |
E | e | Eboin |
F | f | Faarney |
G | g | Guilckagh |
H | h | Hibbin |
I | i | Iuar |
J | j | Juys |
K | k | Keirn |
L | l | Lhouan |
M | m | Malpys |
N | n | Neaynyn |
O | o | Onnane |
P | p | Pobble |
Q | q | Quinsh |
R | r | Reinnagh |
S | s | Shellagh |
T | t | Tramman |
U | u | Unjin |
V | v | Vervine |
W | w | Wooshlagh |
Y | y | Yiarn |
Chammah’s shen, ta X as Z ry-akin ny keayrtyn, ayns enmyn jeianagh. Son y chooid smoo, t’ad caghlaa dys lettraghey Gaelgagh; myr sampleyr, ”zebra” dys “sheabrey”.
She bun ta'n art shoh. Cur rish, son foays y yannoo da Wiki. |
This article uses material from the Wikipedia Gaelg article Abbyrlhit Romanagh, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Content is available under CC BY-SA 4.0 unless otherwise noted. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Gaelg (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.