હાયપરટેક્સ્ટ માર્કઅપ લેંગ્વેજ ( એચટીએમએલ ) વેબ પૃષ્ઠો અને વેબ એપ્લિકેશંસ બનાવવા માટે પ્રમાણભૂત માર્કઅપ લેંગ્વેજ છે .
વિકિપીડિયાના માપદંડ મુજબ આ લેખને ઉચ્ચ કક્ષાનો બનાવવા માટે તેમાં સુધારો કરવાની જરુર છે. તેમાં ફેરફાર કરીને તેને સુધારવામાં અમારી મદદ કરો. ચર્ચા પાના પર કદાચ આ બાબતે વધુ માહિતી મળી શકે છે. |
કેસ્કેડીંગ સ્ટાઇલ શીટ્સ (CSS) અને જાવાસ્ક્રિપ્ટ સાથે , તે વર્લ્ડ વાઇડ વેબ માટે ખૂણા તકનીકોનો ત્રિજ્યા બનાવે છે.
File:HTML5 logo and wordmark.svg The official logo of the latest version, HTML5. | |
Filename extension |
|
---|---|
Internet media type | text/html |
Type code | TEXT |
Initial release | 1993 |
Latest release | 5.2 / 5.3 (working draft) / 14 December 2017 |
Type of format | Document file format |
Extended from | SGML |
Extended to | XHTML |
Open format? | Yes |
Website |
વેબ બ્રાઉઝર્સ વેબ સર્વરથી અથવા સ્થાનિક સ્ટોરેજમાંથી HTML દસ્તાવેજો પ્રાપ્ત કરે છે અને દસ્તાવેજો મલ્ટિમીડિયા વેબ પૃષ્ઠોમાં રેન્ડર કરે છે. એચટીએમએલ વેબ પૃષ્ઠના માળખાને અર્થપૂર્ણ રીતે અને મૂળભૂત રીતે દસ્તાવેજના દેખાવ માટે સંકેતો શામેલ કરે છે.
એચટીએમએલ તત્વો HTML પૃષ્ઠોના બિલ્ડિંગ બ્લોક્સ છે. HTML રચનાઓ, છબીઓ અને અન્ય ઑબ્જેક્ટ્સ જેવા કે ઇન્ટરેક્ટિવ ફોર્મ્સ પ્રસ્તુત પૃષ્ઠમાં એમ્બેડ કરી શકાય છે. એચટીએમએલ હેડિંગ, ફકરા, સૂચિઓ, લિંક્સ , અવતરણો અને અન્ય વસ્તુઓ જેવી ટેક્સ્ટ માટે માળખાગત અર્થશાસ્ત્રને સૂચિત કરીને સ્ટ્રક્ચર્ડ દસ્તાવેજો બનાવવાનો એક સાધન પ્રદાન કરે છે. એચટીએમએલ ઘટકો ટૅગ્સ દ્વારા ચિત્રિત કરવામાં આવે છે, જે એન્ગલ કૌંસનો ઉપયોગ કરીને લખાય છે. ટૅગ્સ જેમ કે <img />
અને <input />
સીધા જ પૃષ્ઠમાં સામગ્રી દાખલ કરો. અન્ય ટૅગ્સ જેમ કે <p>
ફરતે અને દસ્તાવેજ ટેક્સ્ટ વિશેની માહિતી પ્રદાન કરે છે અને તેમાં અન્ય ટૅગ્સને ઉપ-ઘટકો તરીકે શામેલ કરી શકે છે. બ્રાઉઝર્સ એચટીએમએલ ટૅગ્સ પ્રદર્શિત કરતા નથી, પરંતુ પૃષ્ઠની સામગ્રીને સમજાવવા માટે તેનો ઉપયોગ કરે છે.
એચટીએમએલ જાવાસ્ક્રિપ્ટ જેવી સ્ક્રિપ્ટીંગ ભાષામાં લખેલા પ્રોગ્રામ્સને એમ્બેડ કરી શકે છે, જે વેબ પૃષ્ઠોની વર્તણૂક અને સામગ્રીને અસર કરે છે. સીએસએસ સમાવિષ્ટ સામગ્રી દેખાવ અને લેઆઉટ વ્યાખ્યાયિત કરે છે. વર્લ્ડ વાઇડ વેબ કન્સોર્ટિયમ (ડબલ્યુ 3 સી), એચટીએમએલ અને CSS ધોરણો બંનેના જાળવનાર, since 1997.[update] સ્પષ્ટ પ્રસ્તુત HTML પર CSS નો ઉપયોગ પ્રોત્સાહિત કરે છે
1980 માં, સીઇઆરએનના કોન્ટ્રાકટર ભૌતિકશાસ્ત્રી ટિમ બર્નર્સ-લીએ , સીઇઆરએન સંશોધકો માટે દસ્તાવેજોનો ઉપયોગ અને શેર કરવા માટેની એક સિસ્ટમ પ્રસ્તાવિત અને ઇનક્વાયર પ્રોટોટાઇપ કરી. 1989 માં, બર્નર્સ-લીએ એક મેમો લખ્યું હતું જે ઇન્ટરનેટ- આધારિત હાઇપરટેક્સ્ટ સિસ્ટમ પ્રસ્તાવિત કરે છે. બર્નર્સ-લીએ એચટીએમએલ સ્પષ્ટ કર્યું અને 1990 ના અંતમાં બ્રાઉઝર અને સર્વર સૉફ્ટવેર લખ્યું. તે વર્ષે, બર્ન્સ-લી અને સીઇઆરએન ડેટા સિસ્ટમ્સના એન્જિનિયર રોબર્ટ કેલિઆએ ફંડિંગ માટે સંયુક્ત વિનંતી પર સહયોગ આપ્યો હતો, પરંતુ આ પ્રોજેક્ટને સીઇઆરએન દ્વારા ઔપચારિક રીતે સ્વીકારવામાં આવ્યો ન હતો. 1 99 0 થી તેમના અંગત નોંધો માં તેમણે "કેટલાક ક્ષેત્રોમાં હાઇપરટેક્સ્ટનો ઉપયોગ કર્યો છે" સૂચિબદ્ધ કર્યો છે અને પ્રથમ જ્ઞાનકોશ મૂક્યો છે.
એચટીએમએલનું પ્રથમ જાહેર રીતે ઉપલબ્ધ વર્ણન "એચટીએમએલ ટૅગ્સ" નામનું એક દસ્તાવેજ હતું, જે 1991 ના અંતમાં ટિમ બર્નર્સ-લી દ્વારા ઇન્ટરનેટ પર સૌ પ્રથમ ઉલ્લેખ કરાયું હતું. તે એચટીએમએલની પ્રારંભિક, પ્રમાણમાં સરળ ડિઝાઇન ધરાવતી 18 તત્વોનું વર્ણન કરે છે. હાયપરલિંક ટૅગને બાદ કરતાં, આ સીએનએમએમગ્ગિદ , સીએનએનએન -ઇન સ્ટાન્ડર્ડ જનરલાઈઝ્ડ માર્કઅપ લેંગ્વેજ (એસજીએમએલ) આધારિત સબંધિત ફોર્મેટથી પ્રભાવિત હતી. આમાંના 11 તત્વો હજી પણ HTML 4 માં અસ્તિત્વમાં છે.
એચટીએમએલ એક માર્કઅપ લેંગ્વેજ છે જે વેબ બ્રાઉઝર્સ ટેક્સ્ટ, છબીઓ અને અન્ય સામગ્રીને વિઝ્યુઅલ અથવા ઑડિઓબલ વેબ પૃષ્ઠોના અર્થઘટન અને કંપોઝ કરવા માટે ઉપયોગ કરે છે. HTML માર્કઅપની દરેક આઇટમ માટે ડિફૉલ્ટ લાક્ષણિકતાઓને બ્રાઉઝરમાં વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવી છે, અને આ લાક્ષણિકતાઓને વેબ પૃષ્ઠ ડિઝાઇનરના CSS ના વધારાના ઉપયોગ દ્વારા બદલી અથવા વધારવામાં આવી શકે છે. એસજીએમએલનો ઉપયોગ કરવા માટે 1988 ની ISO ટેક્નિકલ રિપોર્ટ ટીઆર 9537 તકનીકોમાં ઘણા લખાણ ઘટકો મળી આવ્યા છે, જે બદલામાં પ્રારંભિક ટેક્સ્ટ ફોર્મેટિંગ ભાષાઓની સુવિધાઓને આવરી લે છે, જેમ કે આરટીઓએફએફ આદેશ દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા, જેનો પ્રારંભ સીટીએસએસ (સુસંગત સમય -શ્રેરિંગ સિસ્ટમ) ઑપરેટિંગ સિસ્ટમ: આ ફોર્મેટિંગ કમાન્ડ્સ દસ્તાવેજો મેન્યુઅલી ફોર્મેટ કરવા માટે ટાઇપસેટ્સ દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાયેલી આદેશોમાંથી લેવામાં આવી હતી. જો કે, સામાન્ય માર્કઅપની એસજીએમએલ ખ્યાલ માત્ર છાપવાના પ્રભાવો અને માર્કઅપને છૂટા કરવા ઉપરાંત તત્વોને છાપવા માટે (તત્વો સાથે નિવેદિત એનટેટેડ શ્રેણીઓ) પર આધારિત છે; HTML ને આ દિશામાં CSS સાથે ક્રમશઃ ખસેડવામાં આવી છે.
બર્નર્સ-લીએ એચટીએમએલને એસજીએમએલની અરજી ગણવામાં આવી. એચટીએમએલ સ્પષ્ટીકરણ માટે પ્રથમ દરખાસ્તના મધ્ય પ્રકાશનના મધ્ય પ્રકાશન, "હાયપરટેક્સ્ટ માર્કઅપ લેંગ્વેજ (એચટીએમએલ)" ઈન્ટરનેટ ડ્રાફ્ટ બર્નર્સ-લી અને ડેન કોનોલી દ્વારા ઔપચારિક રીતે ઈન્ટરનેટ એન્જીનિયરિંગ ટાસ્ક ફોર્સ (આઈઈટીએફ) દ્વારા આ રીતે વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવ્યું હતું, જે વ્યાકરણ વ્યાખ્યાયિત કરવા માટે એક SGML દસ્તાવેજ પ્રકારની વ્યાખ્યા શામેલ છે. મુસદ્દો છ મહિના પછી સમાપ્ત થયો, પરંતુ એનસીએસએ મોઝેઇક બ્રાઉઝરના કસ્ટમ ટૅગની સ્વીકૃતિ માટે ઇન-લાઇન છબીઓને એમ્બેડ કરવા માટે જાણીતી હતી, જે સફળ પ્રોટોટાઇપ્સ પરના આઇઆઇટીએફના તત્વના ધોરણોને પ્રતિબિંબિત કરતી હતી. એ જ રીતે, ડેવ રેગેટ્ટની સ્પર્ધાત્મક ઈન્ટરનેટ-ડ્રાફ્ટ, "એચટીએમએલ + (હાયપરટેક્સ્ટ માર્કઅપ ફોર્મેટ)", 1993 ના અંતથી, પહેલાથી અમલમાં લાક્ષણિકતાઓ જેવા કે કોષ્ટકો અને ભરણ-આઉટ સ્વરૂપોનું માનકીકરણ સૂચવ્યું.
એચટીએમએલ અને એચટીએમએલ + ડ્રાફ્ટ્સ 1994 ની શરૂઆતમાં સમાપ્ત થયા પછી, આઇઇટીએફએ એચટીએમએલ વર્કિંગ ગ્રૂપ બનાવ્યું, જે 1995 માં "એચટીએમએલ 2.0" પૂર્ણ થયું, પ્રથમ એચટીએમએલ સ્પષ્ટીકરણ જે માનક તરીકે માનવામાં આવે છે તેના વિરુદ્ધ ભવિષ્યના અમલીકરણને આધારીત હોવું જોઈએ.
આઇઇટીએફની મંજૂરી હેઠળ વધુ વિકાસ સ્પર્ધાત્મક હિતો દ્વારા આ અટકી ગયો હતો. Since 1996,[update] વર્લ્ડ વાઇડ વેબ કન્સોર્ટિયમ (ડબલ્યુ 3 સી) દ્વારા, કોમર્શિયલ સૉફ્ટવેર વિક્રેતાઓના ઇનપુટ સાથે HTML વિશિષ્ટતાઓને જાળવી રાખવામાં આવી છે. જો કે, 2000 માં, એચટીએમએલ આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણ બન્યું ( આઇએસઓ / આઈઈસી 15445: 2000). એચટીએમએલ 4.01 એ 1999 ના અંતમાં પ્રકાશિત થયું હતું, 2001 પછી વધુ ઇરાટા પ્રકાશિત થયું હતું. 2004 માં, વેબ હાઇપરટેક્સ્ટ એપ્લિકેશન ટેક્નૉજીંગ વર્કિંગ ગ્રુપ (WHATWG) માં HTML5 પર વિકાસ શરૂ થયો, જે 2008 માં ડબલ્યુ 3 સી સાથે સંયુક્ત પહોંચાડવામાં આવ્યો અને 28 ઓક્ટોબર 2014 ના રોજ પૂર્ણ અને પ્રમાણિત થયો.
એક્સએચટીએમએલ એક અલગ ભાષા છે જે XML 1.0 નો ઉપયોગ કરીને એચટીએમએલ 4.01 ના સુધારણા તરીકે શરૂ થઈ છે. તે હવે અલગ ધોરણ તરીકે વિકસાવવામાં આવી રહ્યો નથી.
HTML માર્કઅપમાં ઘણા કી ઘટકો શામેલ છે, જેમાં ટૅગ્સ (અને તેમના લક્ષણો ), પાત્ર-આધારિત ડેટા પ્રકારો , પાત્ર સંદર્ભો અને અસ્તિત્વ સંદર્ભો શામેલ છે. એચટીએમએલ ટૅગ્સ મોટાભાગે જોડીઓમાં આવે છે જેમ કે<h1>
અનેh1>
, તેમ છતાં કેટલાક ખાલી ઘટકો રજૂ કરે છે અને તેથી unpaired છે, ઉદાહરણ તરીકે<img>
. આવી જોડીમાં પહેલો ટૅગ એ પ્રારંભિક ટૅગ છે , અને બીજું એ અંતિમ ટૅગ છે (તેને ખુલ્લા ટૅગ્સ અને બંધ ટૅગ્સ પણ કહેવામાં આવે છે).
અન્ય મહત્વપૂર્ણ ઘટક HTML દસ્તાવેજ પ્રકાર ઘોષણા છે , જે માનક મોડ રેંડરિંગને ટ્રિગર કરે છે.
નીચે ક્લાસિક "હેલો, વર્લ્ડ!" નું ઉદાહરણ છે. પ્રોગ્રામ :
દસ્તાવેજ પ્રકાર ઘોષણા
HTML5 માટે છે. જો ઘોષણા શામેલ નથી, તો વિવિધ બ્રાઉઝર્સ રેંડરિંગ માટે " ક્વિક્સ મોડ " પર પાછા આવશે.
HTML દસ્તાવેજો નેસ્ટેડ HTML ઘટકોની માળખું સૂચવે છે. આ દસ્તાવેજમાં એચટીએમએલ ટૅગ્સ દ્વારા સૂચવવામાં આવે છે, આ રીતે કોણ કૌંસમાં બંધાયેલ છે: <p>
.
સરળ, સામાન્ય કિસ્સામાં, એક તત્વની હદ ટૅગ્સના જોડી દ્વારા સૂચવવામાં આવે છે: "પ્રારંભ ટૅગ"<p>
અને "સમાપ્ત ટેગ"p>
. તત્વની ટેક્સ્ટ સામગ્રી, જો કોઈ હોય, તો આ ટૅગ્સ વચ્ચે મૂકવામાં આવે છે.
ટૅગ્સ અને ટેક્સ્ટના મિશ્રણ સહિત ટૅગ્સ પ્રારંભ અને અંત વચ્ચે વધુ ટૅગ માર્કઅપને પણ બંધબેસે છે. આ પિતૃ તત્વના બાળકો તરીકે વધુ (નેસ્ટેડ) ઘટકો સૂચવે છે.
શરૂઆત ટેગ પણ ટેગ અંદર લક્ષણો સમાવેશ થાય છે. આ અન્ય માહિતી સૂચવે છે, જેમ કે દસ્તાવેજમાં વિભાગો માટે ઓળખકર્તાઓ, દસ્તાવેજની રજૂઆતમાં સ્ટાઇલ માહિતીને બાંધવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા ઓળખકર્તાઓ, અને કેટલાક ટૅગ્સ જેમ કે <img>
ઇમેજ સંસાધનનો સંદર્ભ, છબીઓ એમ્બેડ કરવા માટે વપરાય છે.
જેમ કે કેટલાક તત્વો, પંક્તિ વિરામ <br>
, કોઈપણ એમ્બેડ કરેલી સામગ્રીને, ટેક્સ્ટ અથવા વધુ ટૅગ્સને પરવાનગી આપશો નહીં. આ ફક્ત એક જ ખાલી ટૅગની જરૂર છે (પ્રારંભ ટૅગની જેમ) અને કોઈ અંતિમ ટૅગનો ઉપયોગ કરશો નહીં.
ઘણાં ટૅગ્સ, ખાસ કરીને સામાન્ય રીતે ઉપયોગમાં લેવાતા ફકરા તત્વ <p>
માટે બંધ સમાપ્ત ટેગ વૈકલ્પિક છે. એચટીએમએલ બ્રાઉઝર અથવા અન્ય એજન્ટ, એચટીએમએલ સ્ટાન્ડર્ડ દ્વારા વ્યાખ્યાયિત સંદર્ભ અને ઘટકના તત્વના તત્વના અંતને બંધ કરી શકે છે. આ નિયમો જટિલ છે અને મોટા ભાગના HTML કોડર્સ દ્વારા વ્યાપક રૂપે સમજી શકાતા નથી.
HTML એલિમેન્ટનું સામાન્ય સ્વરૂપ આમ છે: <tag attribute1="value1" attribute2="value2">''content''tag>
. કેટલાક એચટીએમએલ તત્વો ખાલી તત્વો તરીકે વ્યાખ્યાયિત અને ફોર્મ લેવા આવે <tag attribute1="value1" attribute2="value2">
. ખાલી તત્વો કોઈ સામગ્રી બંધ કરી શકો છો, દાખલા તરીકે, <br>
ટૅગ અથવા ઇનલાઇન <img>
ટેગ. એચટીએમએલ તત્વનું નામ ટૅગ્સમાં વપરાતા નામ છે. નોંધ કરો કે અંત ટેગ નામ એ સ્લેશ પાત્ર, દ્વારા આગળ લાવવામાં આવે /
, અને તે ખાલી તત્વો માં અંત ટેગ ન જરૂરી છે કે મંજૂરી આપી હતી. જો લક્ષણો ઉલ્લેખિત નથી, તો દરેક કેસમાં ડિફૉલ્ટ મૂલ્યોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
HTML દસ્તાવેજનું મથાળું: <head>...head>
. શીર્ષક માથામાં સમાવવામાં આવેલ છે, ઉદાહરણ તરીકે:
<head> <title>The Titletitle> head>
શીર્ષકો: એચટીએમએલ શીર્ષકોને <h1>
સાથે વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવે છે <h6>
ટૅગ્સ:
<h1>Heading level 1h1> <h2>Heading level 2h2> <h3>Heading level 3h3> <h4>Heading level 4h4> <h5>Heading level 5h5> <h6>Heading level 6h6>
ફકરાઓ:
<p>Paragraph 1p> <p>Paragraph 2p>
લાઇન બ્રેક્સ: <br>
. વચ્ચે તફાવત <br>
અને <p>
કે br
એક રેખા તોડે પાનું સિમેન્ટીક માળખું, ફેરફાર જ્યારે વગર p
પૃષ્ઠમાં વિભાગો ફકરા . નોંધ લો કે, br
તે એક ખાલી ઘટક છે, જો કે તેમાં લક્ષણો હોઈ શકે છે, તે કોઈ સામગ્રી લઈ શકતું નથી અને તેમાં સમાપ્ત થઈ શકતું નથી.
<p>This <br> is a paragraph <br> with <br> line breaksp>
This article uses material from the Wikipedia ગુજરાતી article HTML, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). અલગથી ઉલ્લેખ ન કરાયો હોય ત્યાં સુધી માહિતી CC BY-SA 4.0 હેઠળ ઉપલબ્ધ છે. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ગુજરાતી (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.