रोबर्ट ओएन

प्टोअर झोझेफ प्रुदाँ (1809 – 1865 हानें समाजीक वर्गभेद, भांडवलशाय अर्थवेवस्था, नोकरशायी शासन वेवस्था हांकांलागून एकामेकांकडेन संघर्श करपी सार्वभौम राजकीय सत्ता जल्माक येता. हे भेद वतकच एकामेकामदली सर्त पयस जातली आनी तिची सुवात सहकार्याची भावना घेतली. तेन्ना आपशींच शासन वेवस्थेचें म्हत्व उणें जातलें. एकोणिसाव्या शतमानांत जी. डब्ल्यू. एफ. हेगेल ह्यायुरोपियन त्त्ववरत्यान विश्र्वाविशींच्या गिन्यानाचें अघिश्ठान घेवन राज्याविशींचे आपले विचार मांडल्यात.

ह्याच शतमानामतलो समाजवादी क्रांतीकारक कार्ल माकर्स (1818 – 1883). नागोवपी वयलो वर्ग आनी नागोवन घेवपी सकयलो वर्ग ह्या दोन वर्गांचे अर्थीक तफावतीक लागून ह्या दोगांमदल्या संघर्शाची गरज म्हणून बळिश्ट वर्गान आपली सत्ता, सरदार वर्गाचेर नियंत्रण करपी साम्राज्य संस्था, कामगार वर्गाचेर नियंत्रण करपी भांडवलदाराची सत्ता अस्तित्वांत आयली. खाजगी संपत्त हें सगळ्या संघर्शाचेंमूळ आशिल्ल्यान ती कामगार दर्गाच्या हुकूमशायेन नश्ट जातकच राज्यसंस्था नश्ट जातली आनी आदर्श साम्यवादी समाजवेवस्था ताची सुवात घेतली, असो कार्ल माक्साचो भविश्यवाद आसलो. पूण हो साम्यवादी भविश्यवाद प्रत्यक्षांत खरो जालो ना, तरी कार्ल माकर्साक अपेक्षित आशिल्ली भांडवलशायेकडल्यान जावपी कामगारांची पिळवणूक प्रगत राश्ट्रांत ऋरली ना. भांडवलसाय राश्ट्रांत लेगीत लोकशायेच्या प्रभाचवाखाला कामगारवर्गाक एक खाशेली सुवात मेळून कामगार वर्गाचें ही साघलां. लोक कल्याणकारी लोकशायप्रणीत शासनवेवस्था सगळ्याच घटकांक फायदेशीर जावं येता हाची शाश्चती मेळूंक लागली.