रविंद्र कॆळॆकार

गॊंय मूक्ती आंदॊलन आनी भारत स्वातंत्राय संग्रामाचॆ एक म्हालगडी. कॊंकणी भास चळवळींलॆ मूखॆल फूडारी. कॊकणी भाशा मंडऴाची स्थापना करपाक तांचॊ खूप मॊलाचॊ वाटॊ आसा. तांणी कॊंकणींत १०० परस चड पूस्तकां बरयलात, तशॆच मराठी अनी हिंदीनय ताणीं लिखाण कॆला. ज्ञानपीठ, पद्मभूषण, साहित्य अकादमी आनी हॆर जायतॆ पूरस्कार तांका फावॊ जाल्यात.

जीण कॆळॆकार हांचॊ जन्म ७ मार्च १९२५ ह्या दिसा कुकळॆ ह्या तांच्या आजॊळच्या गावान जालॊ. तांचॆ आजॆ लिंगू रघूवीर दळवी हॆ पॊर्तूगॆज सरकारच्या सॆवॆंत वकीलाची नॊकरी करतालॆ. तांचॆ बापूय राजाराम कॆळॆकार हॆ दॊतॊर आशिल्लॆ ताणी भगवद्गीतॆचॊ पॊर्तूगॆज भाशॆन अणकार कॆल्लॊ. तांचॆ मूळावॆ शिक्षण दीव हांगा गूजराती भाशॆन जालॆ. वयाच्या तॆराव्या वर्साक गॊयांत यॆवन फॊंडॆच्या उच्च माध्यमीक विद्द्यालयांत ताणीं आपलॆ माध्यमीक शिक्षण पूर्ण कॆलॆ. पयलीं एक लढाउ कार्यकर्तॊ आनी मागीर एक लॆखक अशी तांची धारणा आशिल्ली.

स्वतंत्रताय आनी कॊंकणी चळवळ महात्मा गांधीच्या तत्वांचॊ कॆळॆकाराचॆर खूप मॊठॊ परीणाम अशीलॊ. काकासाहॆब कालॆलकर ह्या गांधीजी बरॊबर काम कॆल्या लॆखका बरॊबर काम करपाक तॆ वार्धा गॆल्लॆ. थंय ताणी कांय काळ गांधीचॆ यादस्तीक वाचनालय सांभाळपाचॆ काम कॆलॆ. रॊखडॆच एक वर्सांन परत गॊंय यॆवन ताणीं गॊंयच्या मूक्ती लढ्यांत भाग घॆतलॊ. राम मानॊहर लॊहीया सारख्या व्हड नॆत्यांचॊ सहवास तांका लाभलॊ. विस्कटिल्या गॊंयकारांक यॆकठावपाक तांणी गॊमन्त भारती (१९५६-६०) हॆं साप्ताहीक सुरू कॆलॆ. लॊकांक यॆकठावपाक थळाव्या भाशॆचॆ यॊगदान कितलॆ म्हत्वाचॆ आसता हॆ त्या वॆळार तांका समजलॆ. हॆच तांच्या मुखाल्या जीणॆचॆ कार्य थारलॆ. ह्या वॆळार तांका बंदखणीत वचचॆ पडलॆ. गॊंय मूक्त जायसर तॆ बंदखणींत उरलॆ . गॊंय मुक्ती उपरांत गॊंयक महाराष्ट्रांत विलीन करपाच्या धॊरणाक ताणीं खर वीरॊध कॆलॊ. गॊंयाक वॆगळॆ दवरपाकय ताणीं खूप मॊठॆ यॊगदान दिलॆं. ताचॆ उपरांत तांणी कॊंकणी भाशॆक स्वतंत्र भाशॆचॊ दर्जॊ मॆळचॊ म्हण काम चालू कॆलॆ. कॊंकणी ही मराठीची पॊटभास नासून ती एक स्वतंत्र भास हॆ तांचॆ ठाम मत आशिल्लॆ. ह्या वॆळार ताणिं ‘आमची भास कॊंकणीच’ (१९६२), ‘शाळॆंत कॊंकणी कित्याक’ (१९६२) अशी कांय म्हत्वाची पूस्तकां बरयली. १९८७ ह्या वर्साक शॆवटाक गॊंय वीधानसभॆन कॊंकणीक गॊंयची राजभास म्हुण जाहीर कॆलॊ. साल १९९२ वर्साक जॆन्ना कॊंकणी भाशॆक भारताच्या संवीधानाच्या आठव्या वळॆरॆत स्थान मॆळ्ळॆ तॆन्ना कॆळॆकाराच्या जिणॆचॆ ध्यॆय पूराय जालॆ आणी तांणी पूराय पणान आपलॆ लॆखन काम चालू कॆलॆ.

साहित्य आनी पूरस्कार कॆळॆकार हांच्या ‘हिमालयांत’ (१९७७) ह्या पूस्तकाक साहित्य अकादमी पूरस्कार पावॊ जालॊ हॊ कॊंकणी खातीरचॊ पयलॊ साहित्य अकादमी पूरस्कार आशील्लॊ. अणकाराखातीरचॊ पयलॊ पुरस्कारय कॆळॆकार हाच्यां ‘आमी ताकां मसणात धाडलॆ’ (१९९०) ह्या तांच्या गूजराति निबंधलच्या अणकारीत पूस्तकाक मॆळ्ळा. कॊंकणीतलॊ पयलॊ जनपीठ पूरस्कारय रविन्द कॆळॆकार हाकां फावॊ जाला. तांच्या जीणॆतलॊ सगळ्यांत व्हड पूरस्कार हॊ साहीत्य सकादमी फॆलॊशीप पूरस्कार (२००७). तशॆच पद्मभूशण (२००८), काला अकादमीचॊ गॊमंत शारदा पूरस्कार, जनपीठ पूरस्कार (२०१०) हॆ तांका फावॊ जाल्लॆ आनीक कांय पूरस्कार.

कांय फ़ामाद पूस्तकां °नवी शाळा °सत्याग्रह °मंगल प्रभात °महात्मा °अशॆ आशिल्लॆ गांधीजी °काथा आनी काणयॊ °तूळशी °वॆळॊवयलॊ घूलॊ °भज गॊविंदम °मूक्ति °तीन ऎकॆ तीन °लाल बाल °ब्रम्हानंनदालॆ तांडव °पंथस्त °समिधा °वॊथाम्बॆ °र्सजकाची अंतर कथा