पोंगरो

पोंग-याचे सालीचो रंग धुंवरो-हळडुवो आसून ताच्या आंगार बारीक कांटे आसतात. ह्या झाडाचे सालीवयलें पातळ पापुद्रे(कात) भायर सरतात. पळसाच्या झाडावरीच हाच्या देंठाक तीन पानां आसतात. थंडेच्या दिसांनी फुलपी फुलां तांबड्या कोराचीं आसून पळोवपाक सुंदर दिसतात. मुखार गरमेच्या दिसांनी हाका लांब सांगो लागतात. पोंग-याचें झाड चड करुन सपाट आनी उबाळ जागयार मेळटा.

वखदी उपेग

पोंग-याची साल आनी पानांचो वापर घरगुती वखदां खातीर करपाक मेळटा. पोटाच्या कागाळींचेर हाचो बरोच उपेग जाता. कांय कारणांक लागून तोंडाची रुच इबाडल्यार तशेंच भूक कमी लागल्यार, पोटांत दुखता जाल्यार वा दंतांचो त्रास आसल्यार पानांचो रोस काडून पोटांत घेतल्यार वयल्या दुयेंसांनी गूण मेळटा. रगत शुध्द करप हो पोंगा-याचो आनीक एक म्हत्वाचो गूणधर्म. हाका लागून रगत इबाडून जावंपी कांय दुयेंसां वेळार हाच्या पानांच्या रोसाचो उपेग करचो. हड्ड्यांत कफ भरुन खोंकली येता आसत जाल्यार पोंग-याच्या पानांचो रोस म्होंवा वांगडा पोटांत घेवचो.

तशेंच हो रोस घेतल्यार मुतपाक सळसळीत जाता. हाका लागून मुतपा वेळार कोणाकय त्रास जाता आसत जाल्यार ह्या रोसाचो उपेग करचो. मल्लूक मारुन येवपा सारकें दुयेंस वा जाकां न्हीद पडना अशा दुयेंतींनी हो रोस पोटांत घेवचो. कांय वेळार बायलांक म्हयन्याचे पाळयेवेळार त्रास जाता तेन्ना ह्या पानांच्या रोसाचो तांणी उपेग करचो. कानफोडी वेळार पोंग-याच्या पानांचो रोस काडून तो गाळचो आनी दोन दोन थेंबे कानांत घालचे. साध्यांनी सूज येवन दुखत जाल्यार तशेंच घावो जावन ताचे भोंवतणी सुज आयल्यार पानां वांटून केल्लो लेप त्या जाग्यार लावचो. दोळे येवन सूज आयल्यार दोळ्यां भोंवतणी हो लेप लावचो. आपल्या वाठारांत पोंग-याचें झाड पळोवन दवरचें आनी गरजेच्या वेळार ताचो वखदी उपेग करचो.