जाय

जायांची बारीक सोबीत सुंदर धवीं फुलां आनी तांच्या त्या परमळाक लागून मनाक भुरळ घालतात. ह्या फुलांचो वास आमकां परत परत घेन दिसता. जायाचीं पानां, फुलां, साल आनी पाळां-मुळांनी वखदी गूण भरिल्ले आसात हें खूब कमी लोकांक खबर आसतलें.

जाय आनी ताचे वखदी गूण

जायाचीं पानां तोंडांत घालून चाबडायत जाल्यार दांतांच्यो मावो (Gums) बळकट जावन दांतांच्या मावांक जावपी दुयेंसा पयसावपाक मजत जाता. तोंड आयल्यार जायीचीं पानां उदकांत उकडून काडो करचो आनी ताचो घळघळ घेवचो. जायीच्या फुलांत थंडाय आशिल्ल्यान फुलांचें केल्लें तेल माथ्याक घालून मालीश करचें. अशें केल्ल्यान माथ्याक थंडाय मेळटा. आर जावप वा हेर वात इबाडून जावपी दुयेंसांखातीर जायीचीं मुळां वांटून ताचो लेप त्या भागार लावचो. तशेंच फुला पसून केल्लें तेल आंगांक आनी माथ्याक मालीश करचें. तकली दुखप, घुंवळ येवप वा मानसीक दुर्बळटाय आसल्यार जायीचीं मुळां उदकांत शिजोवन ताचो काढो करुन ताची धार माथ्यार सोडटात. तशेंच वयल्या दुयेंसावेळार फुलांचें तेल माथ्याक घालचें.

जाय हाचे कांय फायदे

कातीक खाज (Urticaria) सुटल्यार जायीचीं फुलां वा साल वांटून ताचो लेप त्या भागार लावचो तशेंच पानांचें तेल लायल्यार गूण मेळटा. घावो बेगीन पेकचे खातीर पानां आनी मुळां वांटून उदकांत शिजोवन केल्ल्या काढ्यान तो धुंवचो. तशेंच पानां शिजोवन केल्लें तेल जात्यादी तेल घाव्यार घालचें आनी तो घावो कपड्यान बांदचो. घावो बेगीन भरुन येता. दोळे तांबडे जावप वा पित्त इबाडून जावपी हेर दोळ्यांच्या दुयेंसानी फुलांचो लेप दोळ्यांच्या पापण्यार लावचो. कान दुखल्यार वा कानांत पूं जाल्यार पानां घालून शिजयिल्लें तेल (जात्यादी तेल) कानांत घालचें. वाताक लागून फाटींत वा पोटांत चडून येवप, पोटांत वात (Gas) जाल्यार जायीच्या मुळांचो काढो करुन पियेवचो. मुतपाक कमी जायत जाल्यार लेगीत हो काढो पियेल्यार बर्याक पडटा. जायीचीं फुलां आनी ताच्या ह्या वखदी गुणांक लागून जण एकल्यान जायो आपल्या पोरसांत लावच्यो.