Guarani Ñe'ẽjoaju Rekopegua

1. He’iséva (concepto)
2. Mbohapýichagua ñe’ẽjoaju rekopegua (tres clases de peculiaridades)

Peteĩ ñe’ẽre oñembojoaju jave ñe’ẽpehẽtai katuete omoambue hetepy, ikatuhaguáicha he’iporãve pe he’iséva. Kó-vape oñembohéra Guarani ñe’ẽjoaju rekopegua (peculiaridades de la sintaxis Guarani).

• 2.1. Guerova (Desplazamiento)
• 2.2. Jehekýi (Supresión)
• 2.3. Je’ejey (Repetición de algunas partículas o palabras)

GUEROVA

Guerova ojehu peteĩ ñe’ẽpehẽtai térã ñe’ẽ ová ramo ambue hendápe, ome’ẽvo henda’ypy peteĩ ñe’ẽ pyahu oñemoingéva ñe’ẽjoaju retepýpe.

Techapyrã:

• Peru ojoguave Luchígui
• Eñe’ẽke chupe

Guerova:

• Peru ojoguaporãve Luchígui
• Eñe’ẽmike chupe

JEHEKÝI

Jehekýi oiko ojepe’áramo ñe’ëpehẽtai, ñe’ẽriregua ha ñe’ẽjoajuha peteĩ ñe’ẽ ykéregui.

Techapyrã:

• Rejúramo térã reju’ỹramo
• Árape ha pyharépe
• Maria ha Hose ha Kirito

Jehekýi:

• Reju térã reju’ỹramo
• Ara ha pyharépe
• Maria, Hose ha Kirito

JE’EJEY

Je’ejey ojehu tekotevẽramo ojepurujeyjey peteĩ ñe’ẽ hesakaporãve hagua pe oje’eséva.

Techapyrã:

• oipurujey pe ñe’ẽ
• ohai ñe’ẽpoty peteĩ
• oñe’ẽ sogue

Je’ejey:

• oipurujeyjey pe ñe’ẽ
• ohai ñe’ẽpoty peteĩteĩ
• oñe’ẽ soguesogue

• Por David Galeano Olivera (ATENEO DE LENGUA Y CULTURA GUARANI)