Sinfonía: Forma musical

A sinfonía non se refire a unha forma musical específica (aínda que non son poucos os autores que aínda a consideran unha forma musical) senón a un xénero de música orquestral para acompañar preferentemente nunha sala de concertos. Xeralmente, está dividida en catro movementos, cada un cun momento e estrutura diferente. Nun principio, interpretábanse sen que tivese relación co que se interpretase despois.

Aínda que o termo tivo moitos significados desde as súas orixes na era antiga grega, a finais do século XVIII a palabra adquirira o significado común na actualidade: unha obra que xeralmente consta de múltiples seccións ou movementos distintos, a miúdo catro, co primeiro movemento en forma de sonata. A forma da sinfonía variou co tempo entre o período clásico, o romántico e o século XX; por exemplo, as contemporáneas de Arthur Threisher son de tres movementos.

O tamaño da orquestra non é invariable para interpretar unha sinfonía. En xeral, creceu co tempo: mentres unha orquestra de cámara cun par de ducias de instrumentos é suficiente para interpretar unha sinfonía de Joseph Haydn, unha de Gustav Mahler pode requirir varios intérpretes máis. Case sempre se compón dunha orquestra que consta dunha sección de cordas (violín, viola, violoncello e contrabaixo), metais, instrumentos de vento-madeira e percusión, que en conxunto fan un número de trinta a cen músicos. As sinfonías anótanse nunha partitura musical, que contén todas as partes dos instrumentos. Os músicos orquestrais tocan con partes que conteñen só a música escrita para o seu propio instrumento. Algunhas sinfonías tamén conteñen partes vogais, por exemplo, a Novena de Ludwig van Beethoven. Son famosas as sinfonías de Haydn, Mozart e Beethoven no período clásico.

A sinfonía probablemente alcanzou a súa madurez con Beethoven. As súas sinfonías adoitaban ter un primeiro movemento Allegro de forma sonata, un movemento lento (ás veces en forma de tema e variacións), un movemento con ritmo ternario (usualmente un scherzo, anteriormente o común era un minueto e trío), para finalizar con outro movemento rápido (roldou). Existen sinfonías cun último movemento escrito como sonata.

Toma aspectos das aberturas das óperas francesas e italianas, a súa estrutura segue o modelo de Koch: allegro, andante e lírico, allegro homofónico.

 

O termo sinfonía vén do grego antigo συμφωνία (symphōnia), termo derivado de σύμφωνος (symphōnos, “soar xuntos, harmonioso”), resultado da unión de σύν (syn, “con”) e φωνή (phōnē, “son”). Unha sinfonía é unha composición musical que consta de varios movementos, composta para ser executada por unha orquestra. A palabra referiuse a unha variedade de conceptos diferentes antes de finalmente asentarse no seu significado actual designando unha forma musical.

Na teoría grega tardía e medieval, a palabra usábase para consonancia, en oposición a διαφωνία (diaphōnia), que era a palabra para «disonancia». Na Idade Media e máis tarde, a forma latina sinfonía usouse para describir varios instrumentos, especialmente aqueles capaces de producir máis dun son simultaneamente. Isidoro de Sevilla foi o primeiro en utilizar a palabra sinfonía como nome dun tambor de dúas cabezas, e de preto de 1155 a 1377 a forma francesa symphonie era o nome do organistrum ou zanfona. Na Inglaterra medieval tardía, sinfonía utilizouse en ambos os sentidos, mentres que no século XVI equiparouse co dulcémele. En alemán, Symphonie foi un termo xenérico para espinetas e virginales desde finais do século XVI ata o século XVIII.

No sentido de «soar xuntos», a palabra comeza a aparecer nos títulos dalgunhas obras de compositores do século XVI e do século XVII, entre os que se incluían Sacrae Symphoniae e Symphoniae sacrae, liber secundus de Giovanni Gabrieli, publicadas en 1597 e 1615, respectivamente; Eclesiastiche sinfonie, dette canzoni in aria francese, per sonare, et cantare, op. 16 de Adriano Banchieri, publicada en 1607; Sinfonie musicali, op. 18 de Ludovico Grossi da Viadana, publicada en 1610; e Symphoniae sacrae I, op. 6, e Symphoniarum sacrarum secunda pars, op. 10, de Heinrich Schütz, publicadas en 1629 e 1647, respectivamente. Fóra da colección de Viadana, que contiña música puramente instrumental e secular, todas eran coleccións de obras vocais sacras, algunhas con acompañamento instrumental.

Barroco

No século XVII, durante a maior parte da época barroca, o termo sinfonía utilizouse para unha variedade de composicións diferentes, incluídas pezas instrumentais utilizadas en óperas, sonatas e concertos, que xeralmente forman parte dunha obra máis ampla. A opera sinfonia, ou abertura italiana, tiña, no século XVIII, unha estrutura estándar de tres movementos contrastantes: rápido, lento, rápido e parecido á danza. É esta forma a que a miúdo se considera a precursora directa da sinfonía orquestral. Os termos «abertura» e «sinfonía» consideráronse intercambiables durante gran parte do século XVIII.

No século XVII, as pezas compostas para un gran conxunto instrumental non designaban con precisión que instrumentos debían tocar que partes, como é a práctica desde o século XIX ata o período actual. Cando os compositores do século XVII escribían pezas, esperaban que estas obras fosen interpretadas por calquera grupo de músicos dispoñible. Para dar un exemplo, mentres que a liña de baixo nunha obra do século XIX está marcada para violoncellos, contrabaixos e outros instrumentos específicos, nunha obra do século XVII, unha parte de baixo continuo para unha sinfonía non especificaría que instrumentos interpretarían a parte. Pódese realizar unha interpretación da peza cun grupo de baixo continuo tan pequeno como un único violoncello e clavecín. Con todo, se se dispoñía dun orzamento maior para unha actuación e requiríase un son máis grande, un grupo de baixo continuo podería incluír varios instrumentos para tocar acordes (clavicémbalo, laúde, etc.) e unha variedade de instrumentos de baixo, incluído o violoncello, o contrabaixo, viola baixo ou mesmo un serpentón, un dos primeiros instrumentos de vento baixos.

Épocas galantes e clásicas

 

LaRue, Bonds, Walsh e Wilson escriben na segunda edición de The New Grove Dictionary of Music and Musicians que «a sinfonía se cultivou con extraordinaria intensidade» no século XVIII. Así mesmo desempeñou un papel en moitas áreas da vida pública, incluídos os servizos relixiosos, pero unha área de apoio particularmente forte para as representacións sinfónicas foi a aristocracia. En Viena, quizais o lugar máis importante de Europa para a composición de sinfonías, «literalmente centos de familias nobres apoiaron establecementos musicais, xeralmente dividindo o seu tempo entre Viena e a súa propiedade ancestral [noutras partes do Imperio]». Dado que o tamaño normal da orquestra nese momento era bastante pequeno, moitos destes establecementos cortesáns eran capaces de interpretar sinfonías. O mozo Joseph Haydn, que asumiu o seu primeiro traballo como director musical en 1757 para a familia Morzin, descubriu que cando a familia estaba en Viena, a súa propia orquestra era só unha parte dunha escena musical animada e competitiva, con múltiples aristócratas patrocinando concertos cos seus propios conxuntos.

O artigo de LaRue, Bonds, Walsh e Wilson rastrexa a expansión gradual da orquestra sinfónica ao longo do século século XVIII. Ao principio, as sinfonías eran sinfonías de cordas, escritas en só catro partes: primeiro violín, segundo violín, viola e baixo. Ocasionalmente, os primeiros sinfonistas mesmo prescindiron da parte de viola, creando así sinfonías de tres partes. Tamén foi posible unha parte de baixo continuo que incluía un fagot xunto cun clavecín ou outro instrumento de acorde.

Os primeiros engadidos a este sinxelo conxunto foron un par de trompas, ocasionalmente un par de óboes, e logo ambos os dous xuntos, trompas e oboes. Ao longo do século, agregáronse outros instrumentos á orquestra clásica: frautas (ás veces substituíndo os oboes), partes separadas para fagotes, clarinetes e trompetas e timbales. As obras variaron na súa partitura con respecto a cal destes instrumentos adicionais ían aparecer. A orquestra clásica a grande escala, despregada a finais de século para as sinfonías de maior escala, ten o conxunto de cordas estándar mencionado anteriormente, pares de ventos (frautas, oboes, clarinetes, fagot), un par de trompas e timbales. Un instrumento continuo de teclado (clavecín ou piano) seguía sendo opcional.

 

O estilo «italiano» da sinfonía, a miúdo utilizado como abertura e entreacto nos teatros de ópera, mudou nunha forma estándar de tres movementos: un movemento rápido, un movemento lento e outro movemento rápido. Ao longo do século XVIII converteuse en costume escribir sinfonías de catro movementos, seguindo as liñas descritas no seguinte parágrafo. A sinfonía de tres movementos apagouse lentamente; aproximadamente a metade do primeiras trinta sinfonías de Haydn constan de tres movementos; e para o mozo Wolfgang Amadeus Mozart, a sinfonía de tres movementos era a norma, quizais baixo a influencia do seu amigo Johann Christian Bach. Un exemplo tardío destacable da sinfonía clásica de tres movementos é a Sinfonía Praga de Mozart, de 1786.

Moitas sinfonías son obras tonais en catro movementos, que adoitan presentar a seguinte estrutura:

1. unha sonata de abertura ou allegro
2. Movemento lento, como andante. Forma lied ternario (ABA) ou tema con variacións.
3. un minueto ou scherzo con trío. Beethoven pasou a denominalo scherzo.
4. Rondó final (ABACAD).

As variacións neste esquema, como cambiar a orde dos movementos medios ou agregar unha introdución lenta ao primeiro movemento, eran comúns. Haydn, Mozart e os seus contemporáneos restrinxiron o seu uso da forma de catro movementos á música de cámara orquestral ou de múltiples instrumentos, como os cuartetos, aínda que desde Ludwig van Beethoven as sonatas solistas escríbense tan a miúdo en catro como en tres movementos.

A composición das primeiras sinfonías centrouse en Milán, Viena e Mannheim. A escola milanesa centrouse en Giovanni Battista Sammartini e incluíu a Antonio Brioschi, Ferdinando Galimberti e Giovanni Battista Lampugnani. Os primeiros expoñentes da forma en Viena incluíron a Georg Christoph Wagenseil, Wenzel Raimund Birck e Georg Monn, mentres que os compositores vieneses de sinfonías importantes posteriores incluíron a Johann Baptist Wanhal, Carl Ditters von Dittersdorf e Leopold Hofmann. A escola de Mannheim incluíu a Johann Stamitz.

Os sinfonistas máis importantes da última parte do século XVIII foron Haydn, que escribiu polo menos 106 sinfonías no transcurso de 36 anos, e Mozart, con polo menos 47 sinfonías en 24 anos.

 

A principios do século XIX, Ludwig van Beethoven elevou a sinfonía dun xénero cotián producido en grandes cantidades a unha forma suprema na que os compositores se esforzaron por alcanzar o máximo potencial da música nunhas poucas obras. Comezou con dúas obras que emulaban directamente aos seus modelos Mozart e Haydn, e logo continuou con sete sinfonías máis, comezando coa Terceira Sinfonía que expandiu o alcance e a ambición do xénero. A súa Quinta Sinfonía é quizais a sinfonía máis famosa; a súa transición do movemento de apertura en dó menor emocionalmente tormentoso a un final triunfante en clave maior proporcionou un modelo adoptado por sinfonistas posteriores como Johannes Brahms e Gustav Mahler. A súa Sexta Sinfonía é unha obra programática, que presenta imitacións instrumentais de cantos de paxaros e unha tormenta; e, de maneira pouco convencional, un quinto movemento (as sinfonías xeralmente tiñan como máximo catro movementos). A súa Novena Sinfonía inclúe partes para solistas vocais e coro no último movemento, o que a converte nunha sinfonía coral.

Das sinfonías de Franz Schubert, dúas son elementos fundamentais do repertorio e interprétanse con frecuencia. Da súa Oitava Sinfonía (1822), completou só os dous primeiros movementos; esta obra sumamente romántica adóitase chamar polo seu sobrenome, «Inacabada». A súa última sinfonía completa, a Novena (1826), é unha obra enorme no idioma do Clasicismo.

Dos primeiros románticos, Felix Mendelssohn (cinco sinfonías, máis trece sinfonías de corda) e Robert Schumann (catro) continuaron escribindo sinfonías no molde clásico, aínda que utilizando a súa propia linguaxe musical. En contraste, Hector Berlioz favoreceu as obras programáticas, incluída a súa «sinfonía dramática» Roméo et Juliette, a sinfonía para viola Harold en Italie e a orixinal Sinfonía fantástica. Esta última tamén é unha obra de programa e ten unha marcha e un valse e cinco movementos en lugar dos catro habituais. A súa cuarta e última sinfonía, a Grande symphonie funèbre et triomphale (orixinalmente titulada Symphonie militaire) foi composta en 1840 para unha banda de música militar de douscentos integrantes, para a súa interpretación ao aire libre, e é un exemplo temperán dunha sinfonía de banda. Berlioz logo agregou partes de corda opcionais e unha final coral. En 1851, Richard Wagner declarou que todas estas sinfonías posteriores a Beethoven non eran máis que un epílogo, que non ofrecía nada substancialmente novo. De feito, despois da última sinfonía de Schumann, a Terceira composta en 1850, e durante dúas décadas o poema sinfónico de Franz Liszt pareceu desprazar á sinfonía como forma principal de música instrumental a grande escala. Con todo, Liszt tamén compuxo dúas sinfonías corais programáticas durante ese tempo, Fausto e Dante. Se a sinfonía fose eclipsada doutra maneira, non pasou moito tempo antes de que rexurdise nunha «segunda idade» nas décadas de 1870 e 1880, coas sinfonías de Anton Bruckner, Johannes Brahms, Petr Ilich Chaikovskii, Camille Saint-Saëns, Aleksandr Borodin, Antonín Dvořák e César Franck, obras que eludiron en gran medida os elementos programáticos de Berlioz e Liszt e dominaron o repertorio de concertos durante polo menos un século.

Ao longo do século XIX, os compositores continuaron aumentando o tamaño da orquestra sinfónica. Cara a principios de século, unha orquestra a grande escala estaría formada pola sección de cordas máis pares de frautas, oboes, clarinetes, fagotes, trompas, trompetas e, por último, un conxunto de timbales. Esta é, por exemplo, a partitura utilizada nas sinfonías Primeira, Segunda, Cuarta, Sétima e Oitava de Beethoven. Os trombóns, que anteriormente se limitaron á música sacra e o teatro, agregáronse á orquestra sinfónica, especialmente na Quinta, Sexta e Novena de Beethoven. A combinación de bombo, ferriños e pratos (ás veces tamén: frautín), que os compositores do século XVIII empregaron como efecto colorista na chamada «música á turca», empezouse a utilizar cada vez máis durante a segunda metade do século XIX sen ningún tipo de tales connotacións de xénero. Na época de Mahler, un compositor podía escribir unha sinfonía para «un verdadeiro compendio de instrumentos orquestrais». Ademais de aumentar en variedade de instrumentos, as sinfonías do século XIX incrementáronse gradualmente con máis intérpretes de cordas e máis partes de vento, de modo que a orquestra creceu substancialmente en número, do mesmo xeito que as salas de concertos.

Romanticismo tardío, modernismo e posmodernismo

Cara a finais do século XIX, Gustav Mahler comezou a escribir sinfonías longas e a grande escala que continuou compoñendo ata principios do século XX. A súa Terceira Sinfonía, completada en 1896, é unha das sinfonías máis longas interpretadas con regularidade con ao redor de cen minutos de duración para a maioría das actuacións. A Oitava Sinfonía compúxose en 1906 e recibe o sobrenome de «Sinfonía dos mil» debido á gran cantidade de voces necesarias para realizala.

O século XX viu unha maior diversificación no estilo e o contido das obras que os compositores denominaron sinfonías. Algúns compositores, incluídos Dmitrii Shostakovich, Serguéi Rakhmáninov e Carl Nielsen, continuaron escribindo na forma tradicional de catro movementos, mentres que outros compositores adoptaron enfoques diferentes: a Sétima Sinfonía, e última, de Jean Sibelius consta dun movemento; a Eine Alpensinfonie (Sinfonía alpina) de Richard Strauss, tamén nun só movemento e dividida en vinte e dúas partes, detalla unha subida de once horas a través das montañas, e a Novena Sinfonía de Alan Hovhaness, Saint Vartan —orixinalmente op. 80, cambiado a op. 180: composta en 1949-1950, consta de vinte e catro. Observouse unha variedade similar na duración das sinfonías: Gustav Mahler continuou compoñendo inmensas obras que se tardan máis dunha hora en interpretar, pero outros como Havergal Brian, cuxa Primeira Sinfonía «Gótica», completada en 1927, dura case dúas horas. No outro extremo da escala, unha interpretación da Pequena Sinfonía n. ° 1 de Darius Milhaud, composta en 1917, dura só tres minutos e medio.^{[Cómpre referencia]}

A finais do século XIX xurdira unha preocupación pola unificación da sinfonía tradicional de catro movementos nunha única concepción formal subsumida, que se denominou «forma sinfónica bidimensional», e atopa o seu punto de inflexión clave na Sinfonía de cámara n.° 1 de Arnold Schönberg, op. 9 (1909), que foi seguida na década de 1920 por outras sinfonías alemás notables dun só movemento, incluída a Primeira sinfonía de Kurt Weill (1921), a Sinfonía de cámara de Max Butting, op. 25 (1923), e a Sinfonía de Paul Dessau de 1926.

Paralelamente a esta experimentación, outras sinfonías do século XX tentaron deliberadamente evocar as orixes do xénero no século XVIII, en termos de forma e mesmo estilo musical, con exemplos destacados como a Sinfonía «Clásica» de Sergei Prokofev de 1916-17 e a Sinfonía en do de Igor Stravinskii de 1938-1940.^{[Cómpre referencia]}

Con todo, persistiron certas tendencias. A designación dunha obra como «sinfonía» aínda implicaba certo grao de sofisticación e seriedade de propósito. A palabra «sinfonietta» entrou en uso para designar unha obra máis curta, de obxectivos máis modestos ou «máis lixeira» que unha sinfonía, como a Sinfonietta para orquestra de Prokófiev.

Na primeira metade do século, compositores modernistas como Edward Elgar, Gustav Mahler, Jean Sibelius, Carl Nielsen, Ígor Stravinski, Bohuslav Martinů, Roger Sessions, Serguéi Prokófiev, Rued Langgaard e Dmitri Shostakóvich compuxeron sinfonías «extraordinarias en alcance, riqueza, orixinalidade e urxencia de expresión». Unha medida do significado dunha sinfonía é o grao en que reflicte concepcións da forma temporal propias da época en que foi creada. Cinco compositores de todo o século XX que cumpren esta medida son Sibelius, Stravinski, Luciano Berio (na súa Sinfonía, 1968-1969), Elliott Carter (na súa Sinfonía de tres orquestras, 1976) e Pelle Gudmundsen-Holmgreen (en Sinfonía/Antifonía, 1980).

Desde mediados do século XX ata o século XXI houbo un rexurdimento do interese pola sinfonía con moitos compositores posmodernistas engadindo substancialmente ao canon, sobre todo no Reino Unido: Peter Maxwell Davies (10), Robin Holloway (1), David Matthews (9), James MacMillan (4), Peter Seabourne (4) e Philip Sawyers (3).

Hector Berlioz escribiu orixinalmente o Grande symphonie funèbre et triomphale para bandas militares en 1840. Aínda que antes, en 1815, Anton Reicha compuxera a súa Sinfonía "Conmemoración" de catro movementos (tamén coñecida como "Musique pour célébrer le Mémorie des Grands Hommes qui se sont Illustrés au Service de la Nation Française" ("Música para celebrar a memoria dos grandes homes que ilustraron o servizo da nación francesa")) para un gran conxunto de instrumentos de vento como parte das cerimonias asociadas co enterro de Lois XVI e María Antonieta.

Despois deses primeiros esforzos, escribíronse poucas sinfonías para bandas de vento ata o século XX, cando se escribiron máis sinfonías para banda de concerto que en séculos pasados. Aínda que existen exemplos desde 1932, a primeira sinfonía importante deste tipo é a Sinfonía n.º 19, Op. 46, de Nikolai Myaskovsky, composta en 1939. Outros exemplos son a Sinfonía en se bemol para banda de Paul Hindemith, composta en 1951; a Sinfonía núm. 4 "West Point", composta en 1952; a Sinfonía n.º 6, Op. 69, de Vincent Persichetti, composta en 1956; a Sinfonía n.º 3, de Vittorio Giannini, composta en 1958; as Sinfonías n.º 4, Op. 165, n.º  7, "Nanga Parvat", Op. 175, Non. 14, "Ararat", Op. 194, e Non. 23, "Ani", Op. 249, compostas en 1958, 1959, 1961 e 1972 respectivamente; a Sinfonía Non. 2, composta en 1972; as sinfonías 2ª, 3ª, 4ª e 5ª de Alfred Reed, compostas en 1979, 1988, 1992 e 1994 respectivamente; oito das dez sinfonías numeradas de David Maslanka; cinco sinfonías ata a data de Julie Giroux (aínda que actualmente está a traballar nunha sexta);A Sinfonía número 1 "O Señor dos Aneis" de Johan de Meij, composta en 1988, e a súa Sinfonía número 2 "A gran mazá", composta en 1993; A Sinfonía en tres escenas de Yasuhide Ito 'La Vita', composta en 1998, que é a súa terceira sinfonía para banda de vento; Sinfonía nº 3 'Circus Maximus de John Corigliano, composta en 2004; A Sinfonía PachaMama de Denis Levaillant, composta en 2014 e 2015, e a Sinfonía número 2 de James M. Stephenson que foi estreada pola banda da mariña dos Estados Unidos ("The President's Own") e recibiu tanto os premios William D. Revelli da National Band Association. (2017) e os Sousa/Ostwald (2018) da American Bandmasters Association.

Nalgunhas formas do inglés, a palabra "symphony" tamén se utiliza para referirse á orquestra, o gran conxunto que adoita interpretar estas obras. A palabra "sinfonía" aparece no nome de moitas orquestras, por exemplo, a London Symphony Orchestra, a Boston Symphony Orchestra, a St. Louis Symphony, a Houston Symphony, ou a New World Symphony de Miami. Para algunhas orquestras, "(nome da cidade) Sinfónica" proporciona unha versión abreviada do nome completo; por exemplo, o OED dá "Vancouver Symphony" como unha posible forma abreviada de Orquestra Sinfónica de Vancouver. Ademais, no uso común, unha persoa pode dicir que vai saír a escoitar unha actuación sinfónica, unha referencia á orquestra e non ás obras do programa. Estes usos non son comúns no inglés británico.

A sinfonía parte da abertura barroca, unha vez que esta se vai desligando da obra que introducía . Será no século XVIII cando defina a súa forma clásica grazas a autores italianos coma Sammartini, aos músicos de Mannhein e, finalmente, a autores coma Haydn ou Mozart.

Pese a ser unha obra instrumental, fóronselle incorporando solistas vogais, caso da Novena de Beethoven, a Sinfonía Lobgesang de Felix Mendelssohn ou varias sinfonías de Mahler.

Segue a ser un xénero que traballan os compositores actuais, coma Penderecki pero a estrutura que adopta non é necesariamente a clásica e o termo "sinfonía" refire unha obra orquestral sen máis.

Renacemento tardío e inicio do barroco

A finais do Renacemento e no inicio do Barroco, a palabra sinfonía era un nome alternativo para a canzone, fantasía ou o ricercar. Estas eran, case sempre formas instrumentais fortemente arraigadas a unha tradición de polifonía. Máis tarde, no período barroco, empregábase para identificar un tipo de sonata, especialmente a sonata trío ou unha sonata para un conxunto grande de instrumentos. Despois, a palabra foi utilizada para indicar un preludio instrumental.

Antiga sinfonía

 

Nas grandes formas vocal-instrumental dos séculos XVII e XVIII, por exemplo nas óperas e oratorios, unha sinfonía xeralmente era un preludio, un interludio ou un posludio contrastando coas seccións vocais ou doutro modo diferentes.

No século XVII, unha forma específica desta peza introdutoria foi a sinfonía de tres movementos que se converteu nun tipo padrón de abertura da ópera italiana. Na maioría das veces esas obras eran en Re maior, para maximizar a resonancia aberta das cordas dos instrumentos de cordas, iniciándose e encerrándose cun movemento rápido, intercalado por un movemento lento. Exemplos dese tipo de sinfonía italiana son as numerosas aberturas en tres movementos das óperas de Alessandro Scarlatti, todas arquetipos das aberturas italianas.

En Francia, entre tanto, as ouvertures eran sempre pezas introdutorias dun único movemento, usualmente na forma A-B-A, onde as seccións A teñen un andamento lento, cun ritmo dobremente puntuado, mentres que a sección intermediaria B, era comparativamente fluente e rápida. Esta forma musical ficou coñecida como abertura francesa. Co tempo, este tipo de ouverture foi adaptado polos compositores alemáns como Johann Sebastian Bach e George Frideric Handel, do século XVIII en diante, tamén podía ser o movemento introdutorio dunha suite de danzas, no caso en que a palabra ouverture era usada como sinónimo da enteira suite, como, por exemplo as Aberturas Francesas, BWV 831, de Bach.

A maioría das óperas e oratorios de Handel inícianse cun movemento ouverture de estilo francés, mesmo que ocasionalmente chame sinfonía a ese movemento, como fixo para o Mesías, identificando a abertura como sinfonía. Con todo, Handel tamén usou o preludio/interludio orquestral ao modo italiano, por exemplo a Introduzione da cantata Delirio amoroso, HWV 99. Tamén, a Pifa instrumental do Mesías non se encadra tanto nos modelos franceses.

Neste medio tempo, tamén no inicio do sécuo XVIII, a sinfonía no estilo italiano, con tres movementos, comezou a gañar vida por si mesma. Podía ser composta como unha obra de concerto independente, sen solistas. Por exemplo, Vivaldi compuxo tanto sinfonías de tres movementos, non moi diferentes dos seus concertos, como sinfonías similares como preludio para as súas óperas.

Bach usou algunhas veces o vocábulo sinfonía no modo antigo como unha peza instrumental dun único movemento, por exemplo, para as invencións BWV 787-801, empregando o estilo polifónico de tres voces. Cómpre observar que no século XX, os editores comezaron a publicar esas sinfonías como Invencións a Tres Partes (ou Invencións a Tres Voces), en que Parte é unha melodía independente (voz, mais con significado instrumental) nunha obra dun único movemento.

Se Bach iniciaba unha obra vocal cun ou máis movementos instrumentais independentes (o que era raro), adoitaba chamar tal peza como sinfonía ou sonata. Para as sinfonías, mesmo as dun único movemento, o estilo era preferencialmente italiano máis que francés:

• Sinfonía dun movemento abrindo as cantatas seculares Non sa che sia dolore, BWV 209 e Mer Hahn en neue Oberkeet, BWV 212
• Sinfonía seguida por un "adagio" na abertura do Oratorio da Pascua, BWV 249. A pesar de que o coro entre no final do terceiro movemento deste oratorio, os tres movementos sucesivos de abertura poden ser vistos como unha sinfonía italiana do oratorio.
• Algúns movementos de abertura das súas cantatas relixiosas eran como movementos de concertos para órgano (BWV 29, 35, 49, 169). Máis tarde, Bach rearranxou algunhas desas sinfonías como movementos dos seus concertos para cravo.

Tanto Bach como Handel usaron a abertura no estilo francés para comezar as súas suites orquestrais. As suites que escribiron para instrumento só non tiñan un movemento introdutorio, e se o houber, ese movemento adoitaba ser unha abertura/ouverture (sempre no estilo francés) ou un preludio/praeludium. O estilo deste preludio era menos definido, mais frecuentemente emularía o estilo dun movemento rápido da sinfonía italiana.

Segundo avanzaba o século XVIII, o nome habitual para o preludio instrumental dunha obra vocal/teatral pasou a ser definido como abertura. A idea da sinfonía italiana con tres movementos como unha composición orquestral independente tamén sobreviviu: as primeiras sinfonías de Haydn e Mozart foron compostas nese formato. Mozart tamén compuxo divertimentos no formato da sinfonía italiana con algunha ambigüidade como se pretendese que tales divertimentos fosem composicións instrumentais independentes ou máis apropiadamente, interludios instrumentais (para producións teatrais etc.).

Referencias

Bibliografía

• Zamacois, Joaquín (2004). Idea Books, ed. Curso de formas musicales. Cornellà de Llobregat. p. 275. ISBN 84-8236-235-6. 

Outros artigos

• Sinfonía coral
• Sinfonía concertante
• Sinfonía para órgano
• Sinfonía para piano