ਸੀਰੀਅਮ: ਰਸਾਇਣਕ ਤੱਤ ਜਿਸਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਅੰਕ ੫੮ ਹੈ

ਸੀਰੀਅਮ Ce ਇੱਕ ਨਰਮ ਕੁਟਣਯੋਗ ਧਾਤ ਹੈ ਜੋ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਕਿਰਿਆ ਕਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਖ਼ਾਰੀ ਭੌਂ ਧਾਤਾਂ ਹੈ ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੀ ਪੇਪੜੀ ਵਿੱਚ 0.0046% ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕੱਚੀਆਂ ਧਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਲੈਂਥਾਨਾਈਡ ਗਰੁੱਪ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ।

{{#if:| }}

ਸੀਰੀਅਮ
58Ce


Ce

Th
ਲੈਂਥਨਮਸੀਰੀਅਮਪ੍ਰਾਜ਼ੀਓਡੀਮੀਅਮ
ਦਿੱਖ
ਚਿੱਟਾ ਚਾਂਦੀ ਵਰਗਾ
ਸੀਰੀਅਮ: ਰਸਾਇਣਕ ਤੱਤ ਜਿਸਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਅੰਕ ੫੮ ਹੈ
ਆਮ ਲੱਛਣ
ਨਾਂ, ਨਿਸ਼ਾਨ, ਅੰਕ ਸੀਰੀਅਮ, Ce, 58
ਧਾਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਲੈਂਥਾਨਮ
ਸਮੂਹ, ਪੀਰੀਅਡ, ਬਲਾਕ [[group {{{group}}} element|{{{group}}}]], 6, f
ਮਿਆਰੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਭਾਰ 140.116(1)
ਬਿਜਲਾਣੂ ਬਣਤਰ [Xe] 4f1 5d1 6s2
2, 8, 18, 19, 9, 2
History
ਖੋਜ ਮਾਰਟਿਨ ਹੈਨਰਿਚ ਕਲਾਪਰੋਥ, ਜੋਹਜ਼ ਜੈਕਬ ਬਰਜ਼ੀਲੀਅਮ (1803)
First isolation ਕਾਰਲ ਗੁਸਟਾਫ ਮੋਸੰਦਰ (1839)
ਭੌਤਿਕੀ ਲੱਛਣ
ਅਵਸਥਾ ਠੋਸ
ਘਣਤਾ (near r.t.) 6.770 ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
ਪਿ.ਦ. 'ਤੇ ਤਰਲ ਦਾ ਸੰਘਣਾਪਣ 6.55 ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
[[ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ|ਉਃ ਦਃ] 'ਤੇ ਤਰਲ ਦਾ ਸੰਘਣਾਪਣ {{{density gpcm3bp}}} ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
ਪਿਘਲਣ ਦਰਜਾ 1068 K, 795 °C, 1463 °F
ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ 3716 K, 3443 °C, 6229 °F
ਇਕਰੂਪਤਾ ਦੀ ਤਪਸ਼ 5.46 kJ·mol−1
Heat of 398 kJ·mol−1
Molar heat capacity 26.94 J·mol−1·K−1
pressure
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 1992 2194 2442 2754 3159 3705
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਲੱਛਣ
ਆਕਸੀਕਰਨ ਅਵਸਥਾਵਾਂ 4, 3, 2, 1
(( ਇੱਕ ਨਰਮ ਮੁੱਢਲੀ ਆਕਸਾਈਡ))
ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨੈਗੇਟਿਵਟੀ 1.12 (ਪੋਲਿੰਗ ਸਕੇਲ)
energies
(more)
1st: {{{ਪਹਿਲੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਉਰਜਾ}}} kJ·mol−1
2nd: {{{ਦੂਜੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਉਰਜਾ}}} kJ·mol−1
3rd: {{{ਤੀਜੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਉਰਜਾ}}} kJ·mol−1
ਪਰਮਾਣੂ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ 181.8 pm
ਸਹਿ-ਸੰਯੋਜਕ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ 204±9 pm
ਨਿੱਕ-ਸੁੱਕ
ਬਲੌਰੀ ਬਣਤਰ ਡਬਲ ਹੈਕਸਾਗੋਨਲ ਕਲੋਜ ਪੈਕਡ

β-Ce
Magnetic ordering ਪੈਰਾਮੈਗਨਿਟ
ਬਿਜਲਈ ਰੁਕਾਵਟ β, poly: 828Ω·m
ਤਾਪ ਚਾਲਕਤਾ 11.3 W·m−੧·K−੧
ਤਾਪ ਫੈਲਾਅ γ, poly: 6.3 µm/(m·K)
ਅਵਾਜ਼ ਦੀ ਗਤੀ (ਪਤਲਾ ਡੰਡਾ) (20 °C) 2100 m·s−੧
ਯੰਗ ਗੁਣਾਂਕ γ form: 33.6 GPa
ਕਟਾਅ ਗੁਣਾਂਕ γ form: 13.5 GPa
ਖੇਪ ਗੁਣਾਂਕ γ form: 21.5 GPa
ਪੋਆਸੋਂ ਅਨੁਪਾਤ γ form: 0.24
ਮੋਸ ਕਠੋਰਤਾ 2.5
ਵਿਕਰਸ ਕਠੋਰਤਾ 210–470 MPa
ਬ੍ਰਿਨਲ ਕਠੋਰਤਾ 186–412 MPa
CAS ਇੰਦਰਾਜ ਸੰਖਿਆ 7440-45-1
ਸਭ ਤੋਂ ਸਥਿਰ ਆਈਸੋਟੋਪ
Main article: ਸੀਰੀਅਮ ਦੇ ਆਇਸੋਟੋਪ
iso NA ਅਰਥ ਆਯੂ ਸਾਲ DM DE (MeV) DP
134Ce syn 3.16 d ε 0.500 134La
136Ce 0.185% >3.8×1016 y +β+) 2.419 136Ba
138Ce 0.251% >1.5×1014 y +β+) 0.694 138Ba
139Ce syn 137.640 d ε 0.278 139La
140Ce 88.450% ( ਇਕਸਾਰ SF) <43.633
141Ce syn 32.501 d β 0.581 141Pr
142Ce 11.114% >5×1016 y β) 1.417 142Nd
(α) 1.298 138Ba
144Ce syn 284.893 d β 0.319 144Pr
· r

ਗੁਣ

ਸੀਰੀਅਮ ਹਵਾ ਵਿੱਚ 150 °C ਤੇ ਕਿਰਿਆ ਕਰਕੇ ਸੀਰੀਅਮ ਆਕਸਾਈਡ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।

    Ce + O2 → CeO2

ਇਸ ਧਾਤ ਤੇ ਘਿਸਰਨ ਹੋਣ ਹੀ ਅੱਗ ਫੜ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਹੀ ਹੌਲੀ ਅਤੇ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਤੇਜ਼ ਕਿਰਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ।:

    2 Ce (s) + 6 H2O (l) → 2 Ce(OH)3 (aq) + 3 H2 (g)

ਸੀਰੀਅਮ ਹੈਲੋਜਨ ਨਾਲ ਕਿਰਿਆ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।

    2 Ce (s) + 3 F2 (g) → 2 CeF3 (s) [ਚਿੱਟ]
    2 Ce (s) + 3 Cl2 (g) → 2 CeCl3 (s) [ਚਿੱਟ]
    2 Ce (s) + 3 Br2 (g) → 2 CeBr3 (s) [ਚਿੱਟ]
    2 Ce (s) + 3 I2 (g) → 2 CeI3 (s) [ਪੀਲਾ]

ਸੀਰੀਅਮ ਗੰਧਕ ਦਾ ਤਿਜ਼ਾਬ ਨਾਲ ਕਿਰਿਆ ਕਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [Ce(OH2)9]3+

    2 Ce (s) + 3 H2SO4 (aq) → 2 Ce3+ (aq) + 3 SO2−
    4
    (aq) + 3 H2 (g)

ਹਵਾਲੇ

Tags:

ਖ਼ਾਰੀ ਭੌਂ ਧਾਤਲੈਂਥਾਨਾਈਡ

🔥 Trending searches on Wiki ਪੰਜਾਬੀ:

ਪੰਜਾਬੀ ਧੁਨੀਵਿਉਂਤਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸਵਿਕੀਲੁਧਿਆਣਾਤਾਜ ਮਹਿਲਰਾਣੀ ਲਕਸ਼ਮੀਬਾਈਲੱਸੀਧਰਮਯੂਨਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾਕਿਰਨਦੀਪ ਵਰਮਾਪੰਜਾਬੀ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲਡਾ. ਹਰਚਰਨ ਸਿੰਘਕੁਦਰਤਨਿਮਰਤ ਖਹਿਰਾਆਮਦਨ ਕਰਅਮਰ ਸਿੰਘ ਚਮਕੀਲਾ (ਫ਼ਿਲਮ)ਤਾਸ ਦੀ ਆਦਤਧੂਰੀਬਲਰਾਜ ਸਾਹਨੀਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾਜਰਗ ਦਾ ਮੇਲਾਵਹਿਮ-ਭਰਮਵੇਦਸਿਮਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸੂਬੇ ਅਤੇ ਰਾਜਖੇਤਰਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸਪੁਆਧੀ ਉਪਭਾਸ਼ਾਬਿਕਰਮੀ ਸੰਮਤਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨਆਧੁਨਿਕ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸਬੁੱਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਹਨਾਟਕ (ਥੀਏਟਰ)ਰਾਜ ਸਭਾਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰਵਾਰਯਾਹੂ! ਮੇਲਵੀਪਠਾਨਕੋਟਪੰਜਾਬੀ ਕੈਲੰਡਰਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲਕਲੇਮੇਂਸ ਮੈਂਡੋਂਕਾਦਸਤਾਰਨਿਰਵੈਰ ਪੰਨੂਸਾਕਾ ਸਰਹਿੰਦਭਾਰਤ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਉਦਾਤਸ਼ਾਹ ਹੁਸੈਨਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾਤਾਂ ਅਤੇ ਗੋਤਫ਼ਿਰਦੌਸੀਗੈਲੀਲਿਓ ਗੈਲਿਲੀਏ. ਪੀ. ਜੇ. ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘਪੰਜਾਬੀ ਖੋਜ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸਰੋਮਾਂਸਵਾਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾਚੰਡੀ ਦੀ ਵਾਰਡੇਂਗੂ ਬੁਖਾਰਸੰਰਚਨਾਵਾਦਰਾਣੀ ਅਨੂਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨਬਾਬਾ ਬਕਾਲਾਜਨੇਊ ਰੋਗਅਨੁਕਰਣ ਸਿਧਾਂਤਆਤਮਜੀਤਮੂਲ ਮੰਤਰਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗਸ਼ਹੀਦੀ ਜੋੜ ਮੇਲਾਰਾਜ (ਰਾਜ ਪ੍ਰਬੰਧ)ਆਧੁਨਿਕ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾਪੰਜਾਬ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸਪਰਵਾਸ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਸਿੰਘ ਜੀ🡆 More