Церий
Церий (лат. Cerium, Ce) — Менделеевтың периодик таблицаһының 6-сы осор элементы.
Тәртип номеры — 58.
| Церий | |
 | |
| Масса | 140,116 ± 0,001 массаның атом берәмеге |
|---|---|
| Кем хөрмәтенә аталған | Церера (кәрлә планета) |
| Барлыҡҡа килгән, эшләнгән | monazite-(Ce)[d] |
| Асыусы йәки уйлап табыусы | Мартин Генрих Клапрот[d] һәм Йёнс Якоб Берцелиус[d] |
| Асыу датаһы | 1804 |
| Элемент символы | Ce |
| Химик формула | Ce |
| Каноническая формула SMILES | [Ce] |
| Атом һаны | 58 |
| Электр кирелеге | 1,12 |
| Ионный радиус | 1,01 ангстрем, 1,14 ангстрем, 1,25 ангстрем, 1,34 ангстрем, 0,87 ангстрем, 0,97 ангстрем, 1,07 ангстрем һәм 1,14 ангстрем |
 Церий Викимилектә | |
лантаноид химик элементтар төркөмө, көмөшһыу металл
Символы
Церий элементының символы — Ce (Церий тип уҡыла).
Тарих
Церий 1803 йылда фон Хисингер Берцелиус тарафынан асыла.
Бәләкәй планеталарҙың иң ҙурыһы Церера (Ceres) хөрмәтенә аталған, ә уныһы үҙ сиратында, рим уңыш алиһәһе хөрмәтенә аталған.
1803 йылда швед хеҙмәттәштәре В. Хейзенгер һәм Й. Я. Берцелиус менән бер ваҡытта тиерлек церийлы ерҙе асҡан немец химигы М. Г. Клапрот «церий» исеменә ҡаршы сыға, «церерий» тәҡдим итә. Ләкин Берцелиус, исемде әйтеү ҡыйынлыҡтарына һылтаныпп, үҙе биргән исемде һаҡлап ҡалған.
Тәбиғәттә
Ер ҡабығында церий йөкмәткеһе — 70 г/т, океан һыуҙарында — 5,2·10−6 мг/л.
Ятҡылыҡтары
Церийҙың төп ятҡылыҡтары Ҡытай, АҠШ, Ҡаҙағстан, Рәсәй, Украина, Австралия, Бразилия, Һиндостан, Скандинавияла урынлашҡан.
Иҫкәрмәләр
Әҙәбиәт
- Абрагам А., Блини Б. Электронный парамагнитный резонанс переходных ионов. Том I. — М.: Мир, 1972. — 652 с.
Һылтанмалар
- Церий на Webelements
- Церий в Популярной библиотеке химических элементов 2017 йыл 15 ғинуар архивланған.
This article uses material from the Wikipedia Башҡорт article Церий, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Башҡа шарт булмаһа, CC BY-SA 4.0 лицензияһына ярашлы, эстәлек менән һәр кем файҙалана ала. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Башҡорт (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.