Ramayana

Ramayana

Teideal bunaidh	रामायण
Foirm cheoil	eipic náisiúnta saothar liteartha
Teanga an tsaothair nó an ainm	An tSanscrait
Seánra	mórdhán
Cuid de	Itihasa
Le cuid	Balakanda, Ayodhya Kanda (en) , Aranyakanda (en) , Kishkindhakanda (en) , Sundara Kanda (en) , Lankakanda (en) agus Uttarakanda (en)
Carachtair	Rama (en) , Sita (en) , Lakshmana (en) , Ravana (en) , Hanuman (en) , Garuda (en) , Dasharatha (en) , Kaikeyi (en) agus Bharata (en)

Cuireann an scéal síos ar bhua na maithe ar an olc, agus an dóchas sa dorchadas, srl. Tá cosúlachtaí ann idir scéal Rama agus Sita agus scéal Mhuire agus Iósaf, nó an scéal faoi imeacht na nGiúdach ó Iarúsailéim, dídeanaithe iad go léir.

Deoraíocht

Ag tarraingt dó ar dheireadh a réimis roghnaigh Dasaratha, rí Ayodha, a mhac Rama le bheith mar oidhre air. Ba mhian lena bhean Kaikeyi go mbeadh Bharata, mac eile dá gcuid, mar oidhre ina áit. Bhí Kaikeyi den bharúil go dtiocfadh mí-ádh uirthi mura ndéanfaí rí de Bharata agus mura ndéanfaí Rama a dhíbirt chun na coille go ceann ceithre bliana déag.

D’aontaigh an rí go drogallach, mar sin chaith Rama ceithre bliana déag ar deoraíocht lena bhean álainn Sita agus lena dheartháir Laksmana. D’fhág siad a raibh acu de mhaoin shaolta agus chaith siad saol crua faoin choill.

Fuadach

Nuair a chuala Ravana, rí deich-gceannach na ndeamhan a bhí ina rí ar oileán darbh ainm Lanka, iomrá ar áilleacht Sita shocraigh sé go mbeadh sí aige féin. Chuaigh sé i riocht fir naofa agus chas sé uirthi sa choill. I ndiaidh dó intinn Rama agus Laksmana a bhaint di, sciob sé leis Sita go Lanka.

An fháinne

Chaith Sita a cuid ama faoi bhrón i ndiaidh Rama i ngairdín Ravana ar Lanka. Ag an am céanna chuaigh Rama agus Laksmana le cuidiú a iarraidh ar Hanuman, rí na moncaithe, teacht uirthi. Thosaigh Hanuman ar chuardach Sita trí choiscéim mhór a ghlacadh anonn go Lanka. Tháinig sé ar Sita agus chuir sé in iúl di gur theachtaire ó Rama é trí fháinne Rama a thaispeáint di. Bhí lúcháir an tsaoil ar Sita; d’éalaigh Hanuman agus d’inis sé do Rama cá raibh sí.

Tarrtháil

Thóg Rama, Laksmana, Hanuman, agus a arm de mhoncaithe droichead trasna go Lanka le tarrtháil a thabhairt ar Sita. I ndiaidh dóibh cath fada a dhéanamh le sléanna, boghanna agus saigheada, mharaigh Rama rí deich-gceannach na ndeamhan Ravana.

Diva

Cionn is go raibh na ceithre bliana déag caite, d’fhill Rama agus Sita ar Ayodha agus rinneadh rí agus banríon díobh. Bhí an oiread sin áthais ar na daoine iad a fheiceáil ar ais gur chuir siad soilse beaga taobh amuigh de na tithe acu ionas go bhfeiceadh Rama agus Sita an bealach rompu. Tugadh diva ar na soilse seo agus sin an fáth ar tugadh ‘Diwali’ ar an fhéile.

• Diwali (féile Hiondúch na soilse)
• Mahābhārata