Wiki Gaeilge
GAWiki Tiếng ViệtWiki English

An Cholóim: Tír i Meiriceá Theas

Is tír i Meiriceá Theas í An Cholóim, le cóstaí ar an Aigéan Ciúin is ar an Aigéan Atlantach.

Bosca Geografaíocht PholaitiúilAn Cholóim
Colombia (es) Cuir in eagar ar Wikidata
Bratach Armas
Bratach Armas
An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte
Cuir in eagar ar Wikidata
AintiúnHimno nacional de Colombia Cuir in eagar ar Wikidata
Mana«Libertad y Orden»
«Freedom and Order»
«Свобода и ред»
«Colombia is magical realism»
«Wolność i porządek»
«Liberdade e orde» Cuir in eagar ar Wikidata
Ainmnithe in ómósCriostóir Colambas Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh
An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte
 4°00′N 73°15′W / 4°N 73.25°W / 4; -73.25
PríomhchathairBogotá Cuir in eagar ar Wikidata
Daonra
Iomlán49,065,615 (2017) Cuir in eagar ar Wikidata
• Dlús42.97 hab./km²
Teanga oifigiúilan Spáinnis Cuir in eagar ar Wikidata
Tíreolaíocht
Cuid deMeiriceá Laidineach
Meiriceá Easpáinneach
Meiriceá Theas
Ibéir-Mheiriceá Cuir in eagar ar Wikidata
Achar dromchla1,141,748 km² Cuir in eagar ar Wikidata
Airde223 m Cuir in eagar ar Wikidata
Pointe is airdePico Cristóbal Colón (en) Aistrigh (5,775 m) Cuir in eagar ar Wikidata
Pointe is ísleAn tAigéan Ciúin (0 m) Cuir in eagar ar Wikidata
Ar theorainn le
Eacuadór
Veiniséala
an Bhrasaíl
Peiriú
Panama
Nicearagua Cuir in eagar ar Wikidata
Sonraí stairiúla
Leanann sé/síUnited States of Colombia (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Cruthú1810
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtaispoblacht Cuir in eagar ar Wikidata
Comhlacht feidhmiúcháinRialtas na Colóime Cuir in eagar ar Wikidata
Comhlacht reachtachComhdháil na Colóime Cuir in eagar ar Wikidata
• Uachtarán na Colóime Cuir in eagar ar WikidataGustavo Petro Cuir in eagar ar Wikidata
Eacnamaíocht
OTI ainmniúil318,511,813,577 $ (2021) Cuir in eagar ar Wikidata
Airgeadrapeso na Colóime Cuir in eagar ar Wikidata
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama
Fearann Idirlín barrleibhéil.co Cuir in eagar ar Wikidata
Glaochód+57 Cuir in eagar ar Wikidata
Uimhir theileafóin éigeandála123 Cuir in eagar ar Wikidata
Cód tíreCO Cuir in eagar ar Wikidata
Eile
Suíomh gréasáingov.co Cuir in eagar ar Wikidata

Tá teorainneacha aici le Veiniséala, leis an mBrasaíl, le Peiriú, le Eacuadór agus le Panama. Is í Bogotá an phríomhchathair. Tá 49 milliún duine ina gcónaí ann.

Stair

Bhí cogadh cathartha ar siúl sa Cholóim idir an eite dheis agus na reibiliúnaigh, ar a nglaoitear FARC (Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia nó Fórsaí Armtha Réabhlóideacha na Colóime). Le breis is 50 bliain bhí FARC i mbun eachtraí foréigin sa tír agus d'fhág an chogaíocht ansin breis is 250,000 duine marbh.

Bhí an eite dheis ar thaobh an rialtais agus na reibiliúnaigh ar an eite chlé. Thacaigh rialtas SAM leis an eite dheis, i gcogadh i gcoinne na ndrugaí.

2002-2010

Nuair a toghadh Alvaro Uribe i réim i 2002, bhí an tír ar tí titim as a chéile. Bhí greim docht ag na treallchogaithe FARC ar chuid den tír agus bhí siad díreach tar éis ceann dá n-éachtaí ba mhó a bhaint amach: fuadach Ingrid Betancourt, duine de na hiarrthóirí sa toghchán uachtaránachta a bhuaigh Uribe.

Le cúnamh Meiriceánach faoin bPlean Colómach, thug Uribe faoin FARC, go díreach dá mba chrosáid phearsanta í, rud nach ionadh é toisc gur mharaigh an FARC a athair tar éis gur theip ar fhuadach i 1983.

2010

I mí na Bealtaine 2010, críochnóidh Alvaro Uribe a dhara téarma mar uachtarán na Colóime. Toghadh Juan Manuel Santos ina uachtarán na Colóime don chéad uair ar 7 Lúnasa 2010. Bhí polasaí níos séimhe ag teastáil ó mhuintir na tíre ag an am sin, rud a thóg an FARC isteach sa phróiseas polaitiúil.

2016

Fógraíodh sos comhraic ina measc siúd a bhí i mbun cogaíochta sa bhliain 2016.

Bronnadh Duais Nobel na Síochána na bliana 2016 ar Uachtarán na Colóime Juan Manuel Santos dá iarrachtaí siúd an tsíocháin a chothú.

2 D.F. 2016: Vótáil móramh de phobal na tíre in aghaidh an chomhaontaithe síochána a bhí socraithe idir rialtas na tíre sin agus reibiliúnaigh an FARC. Móramh beag a bhí i gceist.

IRA

Bhí triúr Éireannach a bhfuil ceangal acu leis an IRA ciontaithe i gcúirt sa Cholóim as tacú leis an FARC. Thréig siad an tír. Tugtar Triúr na Colóime orthu in Éirinn.

Ranna

Tá an Cholóim roinnte i 32 Ranna agus Dúiche Príomhchathrach atá mar aon le roinn, cé go bhfuil Bogotá mar phríomhchathair roinne Cundinamarca.

Tá na Ranna roinnte ina dhiaidh sin i mbardais, agus ina dhiaidh sin i corregimientos in áiteanna faoin tuath, agus comunas i gceirtleáin uirbeach. Tá rialtas áitiúil ag gach roinn le gobharnóir agus tionól, a toghfar gach ceithre bliana. Tá méara agus comhairle ag gach bardas freisin agus toghcháin áitiúil don bhord riaracháin áitiúil i ngach corregimientos agus comunas.

Chomh maith leis an bpríomhchathair, tá stádas áirithe ag ceithre dúiche eile, de bharr gnéithe sainiúil áirithe; sé sin Barranquilla, Cartagena, Santa Marta agus Buenaventura.

An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte 
Na 32 Roinn (Departamentos) maille leis an gCeantar Feidearálach (Distrito Federal) sa Cholóim
Roinn Príomchathair
1 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Amazonas Leticia
2 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Antioquia Medellín
3 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Arauca Arauca
4 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Atlántico Barranquilla
5 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Bolívar Cartagena
6 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Boyacá Tunja
7 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Caldas Manizales
8 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Caquetá Florencia
9 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Casanare Yopal
10 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Cauca Popayán
11 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Cesar Valledupar
12 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Chocó Quibdó
13 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Córdoba Montería
14 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Cundinamarca Bogotá
15 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Guainía Inírida
16 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Guaviare San José del Guaviare
17 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Huila Neiva
Roinn Príomchathair
18 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  La Guajira Riohacha
19 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Magdalena Santa Marta
20 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Meta Villavicencio
21 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Nariño Pasto
22 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Norte de Santander Cúcuta
23 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Putumayo Mocoa
24 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Quindío Armenia
25 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Risaralda Pereira
26 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  San Andrés, Providencia
agus Santa Catalina		 San Andrés
27 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Santander Bucaramanga
28 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Sucre Sincelejo
29 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Tolima Ibagué
30 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Valle del Cauca Cali
31 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Vaupés Mitú
32 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Vichada Puerto Carreño
33 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Bogotá Bogotá



Cathracha agus Bailte

Is tír uirbithe í an Cholóim; tá 77.1% den daonra sa bhliain 2018 ina chónaí i limistéar uirbithe. Is iad Bogotá (7,387,400), Medellín, (2,382,399) agus Cali, (2,172,527) na cathracha is mó agus is tábhachtach sa tír.


Cathracha is mó sa Cholóim

An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte 
Bogotá
An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte 
Medellín
An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte 
Cali

 Cathair Roinn Daonra Cathair Roinn Daonra

An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte 
Barranquilla
An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte 
Cartagena
An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte 
Cúcuta

1 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Bogotá Cundinamarca 7,715,778   11 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Villavicencio Meta 531,275
2 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Medellín Antioquia 2,490,164   12 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Ibagué Tolima 501,991
3 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Cali Valle del Cauca 2,205,680   13 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Santa Marta Magdalena 484,025
4 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Barranquilla Atlántico 1,273,646   14 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Valledupar Cesar 468,165
5 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Cartagena de Indias Bolívar 914,552   15 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Manizales Caldas 420,933
6 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Cúcuta Norte de Santander 777,106   16 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Pereira Risaralda 399,283
7 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Soledad Atlántico 664,141   17 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Montería Córdoba 395,184
8 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Bucaramanga Santander 597,316   18 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Neiva Huila 340,512
9 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Soacha Cundinamarca 567,546   19 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Pasto Nariño 305,360
10 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Bello Antioquia 536,427   20 An Cholóim: Stair, Ranna, Cathracha agus Bailte  Armenia Quindío 297,052
2020 - DANE

Tagairtí


Tíortha Mheiriceá Theas
Airgintín, an | Bholaiv, an | Bhrasaíl, an | Cholóim, an | Eacuadór | Ghuáin, an | Paragua | Peiriú | tSile, an | Suranam | Uragua | Veiniséala

Tags:

An Cholóim StairAn Cholóim RannaAn Cholóim Cathracha agus BailteAn Cholóim TagairtíAn CholóimAn tAigéan AtlantachAn tAigéan CiúinMeiriceá TheasTír

🔥 Trending searches on Wiki Gaeilge:

12 LúnasaGrianchórasRollmopsThe RubberbanditsLéopold LeauBostún, MassachusettsLomnochtachtJosé Vicente ConchaPápa Eoin Pól IÉire (Poblacht na hÉireann)An ÍdisRecep Tayyip ErdoğanConradh na GaeilgeGuma cogantaÓgie Ó CéilleachairLeo VaradkarMór-roinnAn GhailísAn GhiúdaisMuintir na hÉireannTuarthéacsLuciano PavarottiJamie Raskin1900DúnorgainAlan ArkinDlí StokesMatamaiticeoirCéadaoinSex, Pies and Idiot ScrapesNaomh BrídAiden McGeadySíleáilCatalaíochContae Dillon, Carolina TheasNaomh AntaineCúigí na hÉireannAn RúisC++IonghamasRíocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart ÉireannBallapháipéarNicolás AlmagroAnn WiddecombeS.C.I.E.N.C.E.An Nua-ShéalainnLPGASuojeluskuntaMuireann Nic AmhlaoibhMark TwainBaile Átha CliathEsperantoPádraig Mac PiaraisStáit Aontaithe MheiriceáGaeilge na MumhanAn Ríocht AontaitheRíomhaireláithreán gréasáinOracle CorporationMéasónMíol mór glasPáirtí Poblachtach (Stáit Aontaithe)Fiabhras1973 sa scannánJohn Sullivan (scríbhneoir)Mary CarlisleUachtarán na Stát AontaitheFoiche choiteannStair na hIaráineContae ChiarraíAvesPuballSiondróm duine strompthaStaitisticGealtacht Mael Mórdha🡆 More