Америкэ Штат Зэгуэтхэр

Америкэм и Штат Зэгуэтхэр (ин-бз.: The United States of America, USA, эс-бз.: Estados Unidos de América) — къэрал Ишъхъэрэ Америкэм.

И инагъымкӀэ дунем ещанэ (9 522 057 км²), джылу дэсымкӀэ ещанэ (307 000 000). Къалэ нэхъышъхьэр — Уашингтон.

Америкэ Штат Зэгуэт
United States of America
Америкэ Штат Зэгуэтхэр Дэмыгъэ АШЗ-м
АШЗ-м и нып АШЗ-м и дэмыгъэ

100°00′00″ з. д. / 40° с. ш. 100° з. д. (G)

Америкэ Штат Зэгуэтхэр
Гоуидзэр: «In God We Trust (Тхьэм дыщогугъ)»
Къэрал уэрэд: «The Star-Spangled Banner (Нып вагъуэ зтепхъа)» (Макъ едэӀун (info))
Щыхалъхьар 1776 бадзэуэгъуэм и 4
Нэхъышъхьэбзэхэр инджылыбзэ (де-факто; юридическу нэхъышъхьэ бзэ иӀэкъым)
Къалэ нэхъышъхьэр Уашингтон
ӀэнатӀэ хабзэр Президентым и Республикэ
Президент
Вице-Президент
Джо́зеф Робине́тт Ба́йден
ШӀыпӀэр
• Псори
4-нэ дунем
9 518 900 км²
Къэралым и джылэр
• ЗэралъытэмкӀэ (2010)
• Ӏувагъыр

309 204 770 цӀыху
32 цӀыху/км²
ВКӀуП
  • КъыхэкӀыр (2007)
  • Зы цӀыхум къытехуэр

$14,246 трлн.  (1-нэ)
$30.856
Этнохоронимыр америк америкхэ
Сомыр (Валутэр) АШЗ-м и доллар
Интернет-доменхэр .us; .mil; .gov
Телефон кодыр +1
Зэманыгъуэхэр -5; -10

Иштат Зэгуэтхэм я гъунапкъэр ишъхъэрэм КэнадэмкӀэ ирокӀуэ, ипшъэмкӀэ Мексикэм иде. Къэрал щыхъуар 1776 гъэм, 13 британ калониэхэр зэхыхьу хуит къэралу зыщытраӀуам. Хуит хъуным шъхьакӀэ зауэр 1783 гъэм нэгъунэ ирагъэкӀуэкӀри, зауэр къахьа.

Иджыпсту Америкэм Иштат Зэгуэтхэм дунейм нэхъ экономикэ иныр яӀа (14,2 трилиуану $), дзэшхуэ иӀа абы пэмыкӀыу и хыдзэр дунейм нэхъ ин. ЛъэпӀкъ Зэгуэт Хасэм яхэт.

Тхыдэ

  • 1565 — эспанхэм япэреуэ къалэ яшъыр иджырей Америкэ Иштат Зэгуэтхэм (АШЗ) я шӀыпӀэм, къалэм ицӀэр Сент-Огастин.
  • 1585 — колониэ Роаник яшъын къырагъажьэ — ар британхэм япэреуэ Америкэм колониэ яшъын ягугъара ауэ хокӀуадэ яужым.
  • 1607 — япэреуэ инджылыз колониэ Ипшъэ Америкэм яшъыр, Джэймстаун (Вирджиниэ).
  • 1609 — эспанхэм Санта-Фэ яшъыр — эспанхэм абыкӀэ я колониэхэр ягъэбжыгъэ Ипшъэ-КъуэхьапӀэм иджырей АШЗ-м.
  • 1623 — Ниу-Гэмпшир колониэр яшъыр
  • 1626 — голланхэм Амстердам-КӀэ яшъыр — голланхэм Ишъхъэрэ Америкэм яубыда шӀыгу кӀэхэм икъалэ Ӏаташъхьу, яужкӀэ Ниу-Йорк мэхъужьыр.
  • 1682 — Миссисипи ипсыхъуэмрэ, псыуэ хэлъаду хъуам я псыхъуэмрэ фрэндж пщым еуэ траӀуэ.
  • 1701 — быдапӀэ Детройт яшъыр — быдапӀэ нэхъ ин фрэндж колониэм ящыщхэм.
  • 1718 — фрэнджхэм Орлеан-КӀэ яшъыр, абымкӀэ йокӀыр фрэнджхэм я колониэхэр АШЗ-м.
  • 1769 — эспанхэм Сан-Диего яшъыр, абыкӀэ кӀадзэ эспанхэм Ипшъэ Калифорниэр колониэ яшъын.
  • 16 дыгъэгъазэм 1773 — АШЗ хуит хъуным шъхьакӀэ зауэ кӀедзэ.
  • 1775 — 1783 Хуит хъуным шъхьакӀэ зауэ, пэмыкӀыу зэреджэмкӀэ Америкэ револуциэ.
  • 1789 — АШЗ япэреуэ президент хахыр. Хахар Джордж Уашингтон джылэм 100 % джэуап иратауэ
  • 1800 — къалэ Ӏаташъхьар Филаделфиэм ирахри Уашингтон яхьыр.
  • 1803 — Наполеоным и фрэндж шӀыпӀэ Ишъхъэрэ Америкэм щыӀахэр къащэху АШЗ, абы шъхьакӀэ ишӀыпӀэр тӀууэ хохъуэ.
  • 1812—1815 — инджылыз-америкэ зауэ.
  • 1828 — Демократ партиэ АШЗ еуэ зэфӀоувэ.
  • 1830, 28 — накъыгъэм АШЗ иконгрессым унафэ къыкӀегъэкӀ къуэкӀыпӀэ лъэныкъуэ хы Ӏуфэм индеуэ ису хъуар ирагъэкӀыну къуэхьапӀэм, псори здис Оклахомэм.
  • 1845, 29 — дыгъэгъазэм Республикэ Текси (Техас) АШЗ хохьа, штат хуэду.
  • 1854 — Республикэ партиэ АШЗ зэфӀоувэ.
  • 1861—1865 — Джылэ зауэ.
  • 1929 — Дипрессиэшхуэ кӀедзэ, къэралым иэкономикэмрэ икултурэмрэ Ӏэуэ йоуэ.
  • 1941, 7 дыгъэгъазэм — японхэр Пиорл-Харборным тоуэхэ. АШЗ ЕтӀуанэ Дуней Зауэм хохьахэ, 8 дыгъэгъазэм Японым езэуэн кӀадзу.
  • 1945, 6 — 9 шыщхьэӀум — атом шэ-топхэр Хиросимэмрэ Нагасакимрэ къалэхэм (Японым) ирадзых. 250 000 цӀыху хокӀуадэ, янэхъыбэр унагъуэ джылу.
  • 1964—1973 — Виетнам зауэ.

Куейхэр

Къэралыр штат 50 зэхэт, псоми ӀанатӀэ зэхуэдиз яӀу. Штат къэс езыхэм я конституциэ яӀа. Штатхэм яцӀэ нэхъыбэр къызыхэкӀыр индей лъэпӀкъхэм яцӀэхэра иэ Фрэнджымрэ Инджылызымрэ япщыхэм яцӀэхэм.

Айдахо Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Айоуэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Алабамэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Аласкэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Аризонэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Арканзас Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Уайоминг Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Уашингтон Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Вермонт Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Вирджиниэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Висконсин Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Хьавайи Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Делавэр Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Джорджиэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
КъуэхьапӀэ Вирджиниэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Иллинойс Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Индиана Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Калифорниэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Канзас Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Кентукки Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Колорадо Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Коннектикут Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Луизиана Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Массачусетс Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Миннесотэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Миссисипи Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Миссури Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Мичиган Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Монтанэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Мэн Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Мэриленд Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Небраскэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Невадэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Ниу-Хьэмпшир Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Ниу-Джерси Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Ниу-Йорк Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Ниу-Мексико Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Охьайо Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Оклахомэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Орегон Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Пенсилваниэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Род-Айленд Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Ишъхъэрэ Дакотэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Ишъхъэрэ Каролинэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Теннесси Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Тексас Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Флоридэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Ипшъэ Дакотэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Ипшъэ Каролинэ Америкэ Штат Зэгуэтхэр 
Ютэхь Америкэ Штат Зэгуэтхэр 

Джылэр

  • 1790 — 3,9 мил.
  • 1860 — 31,4 мил.
  • 1900 — 76,2 мил.
  • 1971 — 216,8 мил.
  • 1983 — 234,2 мил
  • 2000 — 275,6 мил.
  • 2007 — 303,3 мил.
  • 2009 — 308,0 мил.

Диныр

Джылэм янэхъыбэр Чыристэн динхэм пыл. Мыбы хуэду — 51 % протестантхэ; 29 % — католикхэ; 12, 1% — пэмыкӀ Чыристэн динхэ. Джурт дин — 1,7 %; Буддэ дин — 0,7%; Муслъымэн дин — 0,6 %; ПэмыкӀы дину — 2,5%. Тхьаншу — 4 %

Гулъытэгъуэ

Last edited 6 years ago by YiFeiBot

Tags:

Америкэ Штат Зэгуэтхэр ТхыдэАмерикэ Штат Зэгуэтхэр КуейхэрАмерикэ Штат Зэгуэтхэр ДжылэрАмерикэ Штат Зэгуэтхэр ДинырАмерикэ Штат Зэгуэтхэр ГулъытэгъуэАмерикэ Штат ЗэгуэтхэрИнджылыбзэИшъхъэрэ Америкэ

🔥 Trending searches on Wiki Адыгэбзэ (Adighabze):

БританиэшхуэУрысыбзэӀуфэджэдЛитоуАзгъейАрхентинэЧыщбалъкъНахичеван Автоном РеспубликэМахатма ГандиХьарып Ӏэмирэт ЗэгуэтхэрТхьэЙорданШуэцарэКъэхъунАулъэ ТхьэйшъауАзэрбиджаным и хэкумэтхСловениэУэсмэн империэИнджылыбзэХьэрыпыбзэШэшэн РеспубликэБеслъэней пщыгъуэМэгъэсСиддхартха ГаутамаТанзаниэИгбобзэКъазахъыбзэЛиванПрикубанскэ къедзыгъуэДыхьэрэнГодоберийхэрИракъПарижХъутейбзэФрансиско ГойяДжэзаирАщтымӀуащхьэмахуэ къедзыгъуэАустрэ империэВалерия Гай ГерманикаМахачкъалэАлбаныбзэСэтэнейТбилисиШынтыку (Щхьэгуащэ)Боснэрэ ХьэрцеговинэрэАдыгэ РеспубликэУысэрэжъЛъэпкъ ЗэгуэтхэрФранклин Делано РузвелтАпартхейдСуахилиХъутей Республикэ (Тайван)АндийхэрЩlыбзуИнюпиакхэр🡆 More