კალი-იუგა

ხასიათდება ღირსების დაცემით, რადგანაც სიკეთე მსოფლიოში კლებულობს ერთ მეოთხედამდე თავდაპირველი მდგომარეობიდან სატია-იუგას საუკუნეში. არსებობს სახელწოდების სხვადასხვა ვარიანტები: «დემონ კალის საუკუნე», «რკინის საუკუნე», «განხეთქილების საუკუნე». ინდურ ლიტერატურაში მოყვანილია კალი-იუგას სხვადასხვა თარიღი. პურანების თანახმად, კალი-იუგა დაიწყო ჩვენს წელთაღრიცხვამდე 3102 წლის 23 იანვრის შუაღამისას (გრიგორიანული კალენდრით), რამაც გამოიწვია კრიშნას «წასვლა»; კალი-იუგას ხანგრძლივობა შეადგენს 432 ათას წელს.

«მაჰაბჰარატაში» აღწერილია, რომ ეს არის ყველაზე უფრო სულელური საუკუნე, რომელშიც თავდაპირველი სიკეთეებიდან დარჩება მხოლოდ ერთი მეოთხედი, და ისიც კალი-იუგას ბოლოს მთლიანად დაინგრევა. შემცირდება ადამიანთა სიცოცხლის ხანგრძლივობა — კალი-იუგას ეპოქაში ადამიანები იცხოვრებენ მაქსიმუმ 100 წლამდე. დადგება საერთო ეკონომიკური და სულიერი დეგრადაცია, ადამიანები გამოხატავენ ყველაზე უფრო საშინელ და საზიზღარ თვისებებს. დაკნინდება მათი ვაჟკაცობა, გონება და ძალა. ადამიანთა ქცევის მართვას დაიწყებს ბოროტება, ტყუილი, შური და ამბიცია. ბრაჰმანები შეწყვეტენ ლოცვებს, მსხვერპლშეწირვებს და ვედების კითხვებს, დაივიწყებენ გარდაცვლილთა მოხსენებას და შეჭამენ რაც მოესურვებად.

მიუხედავად ამისა, მორალური ფასეულობების დაკარგვა და მოვალეობის დავიწყება საბოლოო ჯამში უკან მოუბრუნდება თვით ბოროტების და შურის მატარებლებს. ამ ეპოქაში ტირანებად გადაქცეული მმართველები ვერ შეძლებენ ხალხის ხელში დაჭერას, ვერც საკუთარი ხალხის ბარბაროსი მტრის თავდასხმებისაგან დაცვას, დაივიწყებენ სიკეთეს და ღმერთებისადმი მსხვერპლშეწირვებს. კალი-იუგა შეწყდება მაშინ, როდესაც ბოროტება და ძალადობა ავსებს მთელ სამყაროს, რომელიც შემდეგ ინგრევა — დგება პრალაია (აღრევა). შესაბამისად, მთავრდება იუგა (მანვანტარა), და ეპოქათა წრე აღდგება.