Tsjaadmar
De Tsjaadmar is de op ien nei grutste mar yn Afrika, de Fiktoriamar is de grutste swietwettermar yn Afrika.
De mar is fan hiel grut belang foar de om-ende-by 20 miljoen minsken dy't der omhinne wenje yn de lannen Tsjaad, Kameroen, Niger en Nigearia. Yn de mar lizze in pear eilantsjes en sânbanken en de ouwers bestien fral út sompen. De wichtichste leveransiers foar wetter binne de rivieren de Sjary en de Logone. De Tsjaadmar is in sletten mar, sûnder ôfrin nei see. Dat de mar dochs min of mear swiet bleaun is, komt troch de delslach fan it sâlt op de boaiem en trochdat sprake is fan perkolaasje of ynfiltraasje nei it grûnwetter. Skattingen oer dit wetterferlies rinne útien fan 6 oant 20% fan de totale jierlikse oanfier fan wetter.
Yn de sechstiger jierren hie de mar in oerflak fan mear as 26.000 km². Tsjin it jier 2000 wie it oerflak tebek rûn oant 1.500 km². De reden hjirfoar is twaresom. Yn de rin fan de jierren is der hieltyd minder rein fallen yn it streamgebiet fan de mar, en hieltyd mear wetter wurdt ûntlutsen oan de mar en de rivieren foar yrrigaasje. Trochdat de mar tige ûndjip is - ûngefear 7 meter op syn djipste punt - is er tige gefoelich foar lytse feroarings yn de wetterstân.
Nei skatting wie de Tsjaadmar sa'n 6000 jier lyn sawat sa grut as de Kaspyske See yn distiid.
This article uses material from the Wikipedia Frysk article Tsjaadmar, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Ynhâld is beskikber ûnder CC BY-SA 4.0, at net oars neamd wurdt. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Frysk (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.