Nieuwpoort is in stêd en baaiplak oan de Belgyske kust.
Nieuwpoort bestiet út twa dielen, Nieuwpoort-Stad en Nieuwpoort-Bad. Dêrnjonken hearre ek de doarpen Sint-Joris en Ramskapelle by de gemeente. De stêd hat goed 11.600 ynwenners.
Nieuwpoort | ||
Emblemen | ||
Polityk | ||
Lân | Belgje | |
gewest | Flaanderen | |
provinsje | West-Flaanderen | |
Sifers | ||
Ynwennertal | 11.623 (2023) | |
Oerflak | 31,00 km² | |
Befolkingsticht. | 374,9 ynw./km² | |
Oar | ||
Postkoade | 8620 | |
Tiidsône | UTC +1 | |
Simmertiid | UTC +2 | |
Koördinaten | 51° 7' N 2° 45' E | |
Offisjele webside | ||
webstee Nieuwpoort | ||
Kaart | ||
Yn Nieuwpoort mûnet de Izer oer de Ganzepoot yn de Noardsee.
Foar it earst waard Nieuwpoort yn 1150 as Isera Portus neamd. Letter waard oer Neo Portus en Novum Oppidum skreaun. Novus Portus (Nieuwpoort) is de namme dy't lang om let bleau. Nieuwpoort ("de nije haven") wurdt sa neamd ta ûnderskieding fan de âlde haven yn Lombardsijde oan de oare kant fan de Izer.
Nieuwpoort heart ta de rige havenstêden dy't troch de Flaamske greven Diederik fan de Elzas en Filips fan de Elzas stifte binne om it ekonomysk libben oan de Noardseekust oan te trunen. Oare stêden dy't ta dizze rige hearre binne Grevelingen, Mardijk, Dúntsjerk, Damme en Biervliet. Yn de 13e en 14e iuw hie Nieuwpoort te lijen fan Frânske (1213 en 1299) en Gintske (1383) plonderers.
Yn 1489 foelen Brugge, Frânsen en Gint de stêd oan. Jan Turpin, doe boargemaster fan de stêd, rôp de help yn fan de froulju dy't, neffens in pleatslike kronykskriuwer, soo cloeckelijkcke fochten as amazones. Ut tankberens foar de oerwinning makken de ynwenners fan Nieuwpoort nei alle gedachten doe harren earste reus. Iuwen letter, by it bouwen fan in nije reus yn 1926, betocht it reuzegild dy striid mei de bou fan de reus 'Jan Turpin'.
Ein 16e en begjin 17e iuw wiene der ferskate hekseprosessen yn Nieuwpoort. Fan 'e 31 fertochte boargers (hast allegear út Nieuwpoort) ferstoaren úteinlik 18 op 'e brânsteapel. Yn 2012 folge de rehabilitaasje fan de slachtoffers mei in offisjele betinkingsplakette.
Nieuwpoort is fral bekend fan de Slach by Nieuwpoort yn 1600 tusken de Republyk en de Spaanske troepen. Yn de 17e en 18e iuw hiene de bewenners fiif kear te krijen mei de Frânsen (1647, 1658, 1745, 1793 en 1794). Yn 1717 kaam Peter de Grutte op besite. Ein 17e iuw en yn 'e earste helte fan de 18e iuw wie de stêd ien fan de fersterke stêden dy't diel útmakken fan de Nederlânske festingbarriêre yn Súd-Nederlân.
Op Ferrariskaarten út de jierren 1770 is Nieuwpoort te sjen as Nieuport. It wie in lyts stedsje, folslein omfieme troch in stedsmuorre en in grutte grêft. It strjittepatroan wie regelmjittich ferdield yn rjochthoekige blokken. Yn 'e noardwestlike en súdeastlike hoeken fan 'e stêd leine beammehôven. Hast alle hûzen hiene in stikje bou en nei it west ta wie in houten wynmûne, wylst de tsjerke hielendal yn it suden stie.
Yn 1856 waarden de beheiningen foar Nieuwpoort as garnizoensstêd opheft. Fan 1861-1866 waarden de fêstingwurken ôfbrutsen. Sa ûnstie de mooglikheid foar Nieuwpoort om út te wreidzjen. Ek it kusttoerisme sette útein, fral nei de oanlis fan in spoarferbining, wêrtroch't Nieuwpoort-Bad ûntstie. Op 15 augustus 1869 kaam de earste trein op it stasjon mei kening Leopold II as passazjier oan.
Yn 'e Earste Wrâldkriich yn de Slach oan de Izer rekke Nieuwpoort tige slim skansearre. It wie it plak dêr't it Belgyske leger stân hold nei't yn 'e nacht fan 29 op 30 oktober 1914 in detasjemint mei skipper Hendrik de sluzen fan Veurne-Ambacht iepene om it gebiet súdwestlik fan de Izer ûnder wetter te setten.
Nei de Twadde Wrâldkriich waard it haven- en kusttoerisme yn Nieuwpoort fierder útwreide mei de anneksaasjes fan oanbuorjende plakken, wermei't it grûngebiet fan 'e stêd fjouwerris grutter waard. Yn 1971 waarden de gemeenten Ramskapelle en Sint-Joris tegearre mei in part fan Westende folslein by Nieuwpoort yndield, sadat it oerflak hast wer ferfjouwerfâldige nei 29,67 km².
It âlde Nieuwpoort leit mear as trije kilometer fan 'e kustline. Oan de kust is lykwols in twadde sintrum ûntstien, it toeristyske Nieuwpoort-Bad. Gebouwen oan de fiskershaven en de Albert I Leane ferbine de twa dielen mei inoar. Njonken Nieuwpoort hearre twa lytse polderdoarpen by de gemeente, nammentlik Sint-Joris en Ramskapelle.
Nû. | Namme | Oerflak | Ynwennertal 1999 | Kaart |
---|---|---|---|---|
I | Nieuwpoort | 10,18 | 9.437 | |
II | Sint-Joris | 5,54 | 259 | |
III | Ramskapelle | 15,28 | 555 |
Alle histoaryske ynformaasje giet oer de hjoeddeiske gemeente (dus ynklusyf de dielgemeenten), lykas dy ûntstie nei de weryndieling fan 1 jannewaris 1977.
Boarnen, noaten en/as referinsjes: | ||
Dizze side is foar in part in oersetting fan de Nederlânsktalige Wikipedyside; sjoch foar de bewurkingsskiednis nl:Nieuwpoort (België)
|
Alveringem - Anzegem - Ardooie - Avelgem - Beernem - Blankenberge - Bredene - Brugge (haadstêd) - Damme - De Haan - De Panne - Deerlijk - Dentergem - Diksmuide - Gistel - Harelbeke - Heuvelland - Hooglede - Houthulst - Ichtegem - Iper - Ingelmunster - Izegem - Jabbeke - Knokke-Heist - Koekelare - Koksijde - Kortemark - Kortrijk - Kuurne - Langemark-Poelkapelle - Ledegem - Lendelede - Lichtervelde - Lo-Reninge - Menen - Mesen - Meulebeke - Middelkerke - Moorslede - Nieuwpoort - Oostende - Oostkamp - Oostrozebeke - Oudenburg - Pittem - Poperinge - Roeselare - Ruiselede - Spiere-Helkijn - Staden - Tielt - Torhout - Veurne - Vleteren - Waregem - Wervik - Wevelgem - Wielsbeke - Wingene - Zedelgem - Zonnebeke - Zuienkerke - Zwevegem |
This article uses material from the Wikipedia Frysk article Nieuwpoort (Belgje), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Ynhâld is beskikber ûnder CC BY-SA 4.0, at net oars neamd wurdt. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Frysk (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.