Lenghe Irlandese

Irlandês, Gaelic irlandês ('Gaeilge')
Pronuncie native:	['geljgə]
Altris denominazions:
Fevelât in:	isule di Irlande
Regjon:	Europe nord ocidentâl, gaeltacht
Feveladôrs:	{{{feveladôrs}}}
Posizion (totâl):	{{{posiziontotâl}}}
Posizion (marilenghe):	{{{posizionmarilenghe}}}
Classificazion gjenetiche:	Lenghe indoeuropeane
Stât uficiâl
Lenghe uficiâl di:	Irlande, Ream Unît (Irlande dal Nord), Union Europeane (dal 2007)
Regolât di:	Foras na Gaeilge
Codiçs de lenghe
ISO 639-1	ga
ISO 639-2	gle
ISO 639-3	gle
cjale ancje: Lenghe

L'irlandês o gaelic irlandês (Gaeilge) e je une lenghe fevelade inte isule di Irlande di cirche 85.000 personis, soredut inte zone rurâl a ovest de isule. L'irlandês e jere la lenghe principâl de isule prime de concuiste dai inglês scomençade inte Etât di Mieç.

L'irlandês, insieme cul gaelic scozês e cul manx, al fâs part de famee goideliche des lenghis celtichis, e par solit e je considerade come la lenghe cu la tierce leterature plui vecje de Europe dopo dal grêc e dal latin.

Dal 1922, àn de indipendence de Irlande (che in chê volte si clamave Stât Libar Irlandês), l'irlandês al è stât la lenghe uficiâl insieme cul inglês; dal 1998, cu l'Acuardi dal Vinars Sant, l'irlandês e je lenghe uficiâl ancje te Irlande dal Nord, che e fâs part dal Ream Unît. Al dì di vuê l'irlandês e je la marilenghe di pôc plui dal 2% de popolazion de republiche (70.000 di lôr) e di altris 30.000 te Irlande dal Nord. I paîs e lis regjons dulà che si fevele irlandês a son clamadis Gaeltachtaí (singulâr, Gaeltacht). Il Gaeltacht cu la popolazion plui numerose al è Connemara te Contee di Galway e al inclût lis Isulis Aran.

Par vie che al ven insegnât tes scuelis publichis, tante int lu sa come seconde lenghe o à almancul lu capìs un pôc. Ancje se la lenghe plui doprade al è l'inglês, a esistin gjornâi, rivistis e radios in gaelic. Dal 1996 e esist ancje un canâl televisîf par irlandês, Teilifís na Gaeilge o TG4.

Ár nAthair, atá ar neamh: go naofar d'ainm, go dtagaidh do Ríocht, go ndéantar do thoil ar an talamh, mar dhéantar ar neamh. Ár n-arán laethúil tabhair dúinn inniu, agus maith dúinn ár bhfiacha, mar mhaithimid dár bhféichiúnaithe féin. Agus ná lig sinn i gcathú, ach saor sinn ó olc. Amen. 

• Lá

 

E esist ancje une edizion par irlandês de Vichipedie

• Foras na Gaeilge