Lýðveldið Suðursudan (enskt: Republic of South Sudan) er eitt land í Miðafrika, sum lýsti seg sjálvstøðugt 9.
| |||
Tjóðarslagorð: "Justice, Liberty, Prosperity" (føroyskt: Rættferð, Frælsi, Hepni) | |||
Tjóðsangur: "South Sudan Oyee!" | |||
Alment mál | Enskt | ||
Høvuðsstaður | Juba | ||
Forseti | Salva Kiir Mayardit | ||
Varaforseti | Riek Machar | ||
Fullveldi | 9. juli 2011 (frá Sudan) | ||
Vídd - tilsamans - vøtn (%) | 619,745 km² | ||
Íbúgvar - tilsamans 2010 - tættleiki | 8,260,000 13,33/km² | ||
Gjaldoyra | Sudanskur dinarur (SDG) | ||
Tíðarøki | UTC +3 | ||
Økisnavn á alnetinum | .sd | ||
Telefonkota | +249 | ||
juli 2011. Størsti býurin og høvuðsstaður er Juba. Stórur munur er á, hvussu fólkið livir í arábiska Sudan og afrikanska Suðursudan. Mál, átrúnaðir, siðir og húsabygging eru púra ólik.
Suðursudan bleiv sjálvstøðugt land í 2011, eftir at ein fólkaatkvøða bleiv hildin um loysing frá Sudan. Fólkaatkvøðan var í døgunum frá 9. januar til 15. januar 2011. Forsetin í Sudan, Omar Bashir, góðkennir úrslitið av fólkaatkvøðuni, og at Suðursudan tekur loysing. Fólkaatkvøðan varð ásett longu í 2005, tá partarnir samdust um eina friðaravtalu, sum endaði ta longsta borgarakríggið í Afrika. Tí eru fólk fegin um, at landið nú er býtt sundur í tvey lond. Men enn er ikki friður. Stríð er framvegis um markið millum londini bæði, og heldur ikki er semja um, hvør fær økið Abyie, sum er størsta oljuøkið í Sudan. Hóast kríggið formliga er liðugt, prutlar tað undir lokinum, og tí hevur ST framvegis 7000 friðarvarðveitandi hermenn í landinum .
Í Sudan (Norðursudan) búgva umleið 1,5 milliónir suðursudanesarar, sum stjórnin síðan í 2010, hevur goldið ferðaseðilin fyri, um tey vildu fara heimaftur . Tí tilboðnum hava fólk í hundraðtúsundatali tikið av. Og við einum valúrsliti, har 99 % luttóku og 98,6 % av teimum atkvøddu fyri einum sundirbýti av Suður- og Norðursudan , sær tað út til, at talið av flóttafólkum, sum flyta heimaftur, fer at økjast enn meira.
Hungursneyð var lýst í Suðursudan í februar 2017. Hungursneyðin er hin ringasta í heiminum seinastu árini. Sameindu Tjóðir (ST) hevur heitt á heimsins lond um at hjálpa. Føroyska landsstýrið hevur í apríl 2017 latið 1,4 milliónir stuðli til World Food Programme, ið skal nýtast í Suðursudan, har stórur partur av fólkinum livir undir hungursmarkinum, fyrst og fremst vegna ein svíkjandi búskap í landinum og eitt borgarakríggj, ið hevur vart í nøkur ár. Borgarakríggj og turkur eru høvuðsatvoldirnar til álvarsomu støðuna. Borgarakríggj hevur verið í landinum síðan 2013, tá eitt stríð tók seg upp millum forsetan og ein av hansara varamonnum. Um 300.000 fólk eru mett at verða deyð í borgarakrígnum.
This article uses material from the Wikipedia Føroyskt article Suðursudan, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Innihaldið er tøkt undir CC BY-SA 4.0 um ikki annað verður viðmerkt. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Føroyskt (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.