Gujana (enskt: Guyana) er eitt land í landnyrðingshorninum av Suðuramerika, sum hevur strond út til Atlantshavið.
| |||
Tjóðarslagorð: "One People, One Nation, One Destiny" | |||
Tjóðsangur: Dear Land of Guyana, of Rivers and Plains | |||
Alment mál | Enskt | ||
Høvuðsstaður | Georgetown | ||
Forseti | Irfaan Ali | ||
Forsætisráðharri | Mark Phillips | ||
Fullveldi | 26. mai 1966 (frá Stóra Bretlandi) | ||
Vídd - tilsamans - vøtn (%) | 215.000 km² 8.4 % | ||
Íbúgvar - tilsamans 2022 - tættleiki | 791.739 3.502/km² | ||
Gjaldoyra | Dollar (GYD) | ||
Tíðarøki | UTC -4 | ||
Økisnavn á alnetinum | .gy | ||
Telefonkota | +592 | ||
Gujana hevur mark til Brasil, Surinam og Venezuela. Høvuðsstaðurin eitur Georgetown, tað er eisini størsti býur í Gujana. Bara 791.739 fólk búgva í Gujana í 2023, tey flestu í høvuðsstaðnum ella tætt við høvuðsstaðin Georgetown á slættlendinum við strondina. Gujana er indiánskt orð og merkir "landið við nógva vatninum", tí at so nógvar áir renna norður ígjøgnum landið út í Atlantshav. Gujana var leingi bretskt hjáland, men gjørdist frælst ríki í 1966. Landið flytur út sukur og aluminiumsmálm; har er nógv náttúrutilfeingi, serliga viður og steinsløg.
Mesta fólkið í Gujana eru eftirkomarar eftir verkafólk og trælir, sum vórðu fluttir til landið at arbeiða í sukurlundunum. Í 17. til 19. øld vórðu mangir trælir úr Afrika førdir hagar. Tá ið trælahald varð avtikið í bretska heimsveldinum í 1833, komu mangir indarar higar at arbeiða í staðin fyri trælirnar. Upprunafólkið í Gujana, karibindiánar, eru um 60.000 tilsamans. Niðurlendingar vóru fyrstu evropearar í Gujana, og teir búsettu seg við ánna Essekuibo í 1615. Teir gróðursettu sukurrør, kakaotrø og aðrar tropiskar plantur; verkafólkið í lundunum vóru trælir úr Vestur-Afrika. Bretar tóku ræðið í landinum í 1814 og løgdu seg mest eftir at dyrka sukur. Nú eru sukur, rís, aluminiumsmálmur og gull týdningarmestu útflutningsvørurnar.
Gujana gjørdist hálendskt hjáland í 17. øld, men gjørdist partur av Stóra Bretlandi í 1815. Gujana gjørdist sjálvstøðug tjóð hin 26. mai 1966.
This article uses material from the Wikipedia Føroyskt article Gujana, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Innihaldið er tøkt undir CC BY-SA 4.0 um ikki annað verður viðmerkt. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Føroyskt (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.