Orgazm (ὀργασμός, orgasmos — „toʻlqinlanish“) yoki jinsiy kulminatsiya — jinsiy javob siklida toʻplangan jinsiy qoʻzgʻalishning toʻsatdan chiqishi, natijada tos boʻshligʻida jinsiy lazzatlanish bilan tavsiflangan ritmik, beixtiyor mushaklar qisqarishi.
Erkaklar va ayollar tomonidan tajribaga ega boʻlgan orgazm beixtiyor yoki avtonom asab tizimi tomonidan boshqariladi. Ular odatda beixtiyor harakatlar, jumladan tananing koʻp joylarida mushaklarning spazmlari, umumiy eyforiya hissi va koʻpincha tana harakatlari va tovushlar bilan bogʻliq. Orgazmdan keyingi davr, odatda neyrogormonlar — oksitotsin, prolaktin, endorfinlar (yoki endogen morfin)ning chiqarilishi bilan bogʻliq boʻlgan tinchlantiruvchi jarayondir.
Odam orgazmlari odatda erkaklarda jinsiy olatni (odatda eyakulyatsiya bilan birga keladi) va ayollarda pastki lablarni jismoniy stimulyatsiya qilish natijasida yuzaga keladi. Jinsiy ragʻbatlantirish oʻz-oʻzini qondirish (onanizm) yoki juftlikda (jinsiy aloqa yoki boshqa jinsiy faoliyat) boʻlishi mumkin.
Inson orgazmini oʻrab turgan salomatlik taʼsiri xilma-xildir. Jinsiy faoliyat davomida koʻplab fiziologik reaksiyalar mavjud, shu jumladan prolaktin tomonidan yaratilgan boʻshashgan holat, shuningdek markaziy asab tizimidagi oʻzgarishlar, masalan, miya yarim korteksining katta qismlarining metabolik faolligining vaqtincha pasayishi, metabolik faollikning oʻzgarishi yoki kuchayishi. Bundan tashqari, anorgazmiya kabi jinsiy disfunksiyalarning keng doirasi mavjud. Bular orgazm haqidagi madaniy qarashlarga taʼsir qiladi, masalan, orgazm va uning chastotasi yoki izchilligi jinsiy aloqada qoniqish uchun muhim yoki ahamiyatsiz ekanligi haqidagi eʼtiqodlar va orgazmning biologik, evolyutsion funksiyalari haqidagi nazariyalarni aytish mumkin.
This article uses material from the Wikipedia O‘zbek article Orgazm, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Matndan CC BY-SA 4.0 litsenziyasi boʻyicha foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan boʻlsa). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki O‘zbek (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.